Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Jak do tej pory chyba najlepszy tom – znacznie lepszy od „francuskiego”, ale i odrobinę lepszy od opowiadań rosyjskich. Na dobrą sprawę nie jest to nic dziwnego, biorąc pod uwagę niemieckie tradycje literackie, a i w spisie treści nie brak nazwisk zasłużonych dla gatunku, nawet jeśli nie tak znanych jak pisarze anglosascy. Tradycyjnie pierwsze utwory są najstarsze, przez co najmniej przystępne z uwagi na swoją archaiczność, nie tyle językową, co kompozycyjną. Nie są to dojrzałe horrory, lecz neorenesansowe, w pierwszej kolejności obyczajowe, historie. Z każdym kolejnym opowiadaniem robi się lepiej, a tych naprawdę dobrych jest tutaj więcej niż w poprzednich zbiorach serii: „Pająk”, „Czarny pająk”, „Piaskun”, „Germelshausen” – te najbardziej zapamiętałem. Oczywiście nie należy spodziewać się po nich dynamiki współczesnego pisarstwa grozy, a wiadomych im wdzięku, nastroju i delikatności. Choć z tą delikatnością bym nie przesadzał, bo dużo w zbiorze sugestywnych scen, a także sporo odważnej (biorąc pod uwagę czasy) erotyki. Niemiec to w końcu Niemiec. Książkę otwierają i zamykają teksty literaturoznawcze. Może się wydawać, że są one tylko dodatkiem, ale pominięcie ich będzie błędem – stoją bowiem jak zawsze na bardzo wysokim poziomie. Wprowadzają nas one w epokę, pomagają w interpretacji, wskazują na popularne motywy, wyciągają powiązania między utworami, przybliżają inspiracje autorów. Zdecydowanie jest to wartość sama w sobie.