Biblioteka Uniwersytetu Cambridge zamierza gromadzić, chronić i udostępniać materiały o skutkach pandemii zarówno na samym Uniwersytecie, jak i w mieście Cambridge. Odpowiedzialni za zbieranie materiałów bibliotekarze nie chcą się ograniczyć tylko do materiałów profesjonalnych, jak artykuły w gazetach czy czasopisma medyczne i naukowe. W kręgu ich zainteresowań są również filmy wideo, fotografie, grafiki, nagrania audio, a także różnego rodzaju dzienniki i pamiętniki, jak również wpisy na blogach internetowych. Poszukiwane materiały mogą być zarówno cyfrowe, jak i w formatach tradycyjnych. Jak sami zauważają, większość materiałów może nie przychodzić na myśl od razu, gdy myślimy o zbiorach bibliotecznych, ale po czasie, okażą się one cennymi źródłami, pomocnymi w zrozumieniu tego okresu pandemii.

Bibliotekę interesują materiały, które odzwierciedlają to, jak ludzie przeżywają ten trudny  okres. Jak radzą sobie ze zmianami w życiu codziennym, czy pandemia koronawirusa wpłynął na ich pracę, aktywność społeczną, sposoby spędzania wolnego czasu. W jaki sposób radzili i radzą sobie w dobie społecznej izolacji, jak zmieniały się ich nawyki.

Projekt Biblioteki Uniwersytetu Cambridge był konsultowany z historykami akademickimi, którzy chcą zapewnić, aby zapisy społeczne i historyczne dotyczące wybuchu pandemii COVID-19 były zarejestrowane dla przyszłych pokoleń badaczy. Tak, jak działo się to w przypadku innych wielkich wydarzeń historycznych: wielkiej wojny w latach 1914 - 1919 czy Brexitu. 

Podobny projekt prowadzą w Polsce od czerwca Archiwa Państwowe. W ramach społecznej kolekcji dokumentów na temat pandemii wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2) powstanie specjalne archiwum. Efektem akcji będzie zgromadzenie w archiwach państwowych wyjątkowej kolekcji „dokumentów chwili” z szerokim udziałem społeczeństwa. Tak stworzony przekaz źródłowy, dotyczący wyjątkowego w dziejach najnowszych Polski doświadczenia, ukaże jego skutki zarówno w wymiarze prywatnym, jak i instytucjonalnym.

Jak zauważył dr Paweł Pietrzyk, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, uczestnikiem akcji może być każdy z nas, a dokumentem czy świadectwem historycznym może być dosłownie wszystko. Nie tylko dokument wytworzony na kartce papieru, ale również zdjęcie czy nagrany smartfonem krótki plik wideo. Więcej szczegółów, w tym instrukcja przekazania materiałów znajduje się na stronach Archiwum Państwowego.

Jak zapewniają pracownicy Archiwów Państwowych, zdigitalizowane materiały będą  pojawiały się partiami na prowadzonej przez Narodowe Archiwum Cyfrowe stronie https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ . Powstała w ten sposób społeczna kolekcja, będzie dostępna dla wszystkich chętnych: zarówno profesjonalnych badaczy i historyków, jak i zwykłych obywateli. 

Pandemia koronawirusa i globalna izolacja jest wydarzeniem bez precedensu w historii Polski i świata. Należy jak najszybciej zadbać o to, by ją odpowiednio udokumentować dla przyszłych pokoleń.

Fotografia otwierająca: Anna Shvets / Pexels

[aj]