po pierwszej nieuprzedzonej lekturze: sympatyczny hymn na cześć spokojnego, odideologizowanego (ale trudne słowo mi się napisało!) człowieczeństwa. Poganiasz dobrotliwie swojego osiołka, gdy mija cię samochód wzniecając na drodze tumany kurzu.

Po uprzedzonej lekturze: katastrofa angielskiego intelektualisty, który w obliczu wichrów ideowych lat 30-tych dość nieortodoksyjnie wybrał katolicyzm, po czym po 15 latach się rozczarował i ostatecznie wylądował na pozycji "katolickiego agnostyka" (jak sam się określał).

W sumie apologia infantylnego kwietyzmu, w typie Lennona "imagine there's no heaven". Greene przez 40 lat zmagał się z samym sobą, by w końcu z satysfakcją osiąść na osiołku, przemierzającym powoli hiszpańską prowincję.

Powiedziałbym że to powieść starcza (miał 78 lat), która zaświadcza bardziej o nieuchronnych postępach geriatrycznego zdziecinnienia niż o mądrości nabieranej z wiekiem. Przecież w latach 50. i 60. Greene pisał nieortodoksyjne, inspirujące, niepokojące powieści, z których najlepsza jest chyba The Human Factor; nic tam nie okazuje się takie jak wygląda, a konspiracja przeciw południowoafrykańskiemu apartheidowi okazuje się raptem elementem radzieckiej gry wywiadowczej. Ale w "Monsignore" nie ma żadnej odkrywczości: jest stary literat, który trochę znużony intelektualnymi wyborami przez ostatnie 40 lat, trochę sterroryzowany modą intelektualną lat 80-tych, trochę opadając w opiekuńcze skrzydła geriatrycznego "kochajmy się" pisze powieść, będącą w sumie zaprzeczeniem anglosaskiej tradycji racjonalnego wyboru i jego obrony. W dramatyczny i poniekąd tragiczny sposób egzemplifikował ją George Orwell, a w nieco melodramatyczny ale również a może i bardziej wybitny sposób Evelyn Waugh.

po pierwszej nieuprzedzonej lekturze: sympatyczny hymn na cześć spokojnego, odideologizowanego (ale trudne słowo mi się napisało!) człowieczeństwa. Poganiasz dobrotliwie swojego osiołka, gdy mija cię samochód wzniecając na drodze tumany kurzu.

Po uprzedzonej lekturze: katastrofa angielskiego intelektualisty, który w obliczu wichrów ideowych lat 30-tych dość...