Książka odkryta dzięki rekomendacji na LC.
Fantastyczna lektura, czerpiąca wzorce z najwyższej półki literatury rosyjskiej.

To dzieje rodziny , mieszkańców małego miasteczka na pograniczu Rosji, Ukrainy i Białorusi, obejmujących pełen zawirowań historycznych i politycznych na tych terenach okres 1909- 1942.

Piękna saga rodzinna, z pełnokrwistymi postaciami, literacko świetnie portretowanymi , malowany czule słowem obraz świat, którego już nie ma.

Rachela Rachlenko to jedna z ciekawszych postaci kobiecych, jakie spotkałam w literaturze, a nad całością powieści unosi się duch i klimat, jak z Szolema Alejchema.

Książka odkryta dzięki rekomendacji na LC.
Fantastyczna lektura, czerpiąca wzorce z najwyższej półki literatury rosyjskiej.

To dzieje rodziny , mieszkańców małego miasteczka na pograniczu Rosji, Ukrainy i Białorusi, obejmujących pełen zawirowań historycznych i politycznych na tych terenach okres 1909- 1942.

Piękna saga rodzinna, z pełnokrwistymi postaciami, literacko...

W małym miasteczku na Ukrainie żyła w zgodzie i wzajemnym szacunku wielonarodowa społeczność złożona z Ukraińców, Rosjan, Białorusinów, Niemców, a przede wszystkim dużej grupy Żydów. Mieszkała tam również ogólnie poważana Polka, zubożała arystokratka, która za caratu prowadziła miejscowy hotelik, a po rewolucji bolszewickiej pracowała w zakładach żywienia zbiorowego. Losy mieszkańców miasteczka ukazane zostały na tle wielkich wydarzeń historyczno-politycznych, które zmieniły warunki, styl życia i świadomość tych ludzi. Powieść jest sagą rodzinną Iwanowskich i Rachlenków, obejmuje lata 1910-1942 i składa się z dwóch części. Pierwsza to historia życia wielopokoleniowej żydowskiej rodziny, druga - jej męczeństwa i śmierci. A całej historii daje początek wielka, niezwykła miłość, która połączyła Rachelę Rachlenko i Jakowa Iwanowskiego. O losach rodziny, jej sąsiadów i pozostałych mieszkańców miasteczka, opowiada jeden z synów tej pary, Borys Jakowlewicz Iwanowski.

Anatolija Rybakowa kojarzyłam do niedawna głównie z głośną powieścią „Dzieci Arbatu”, która przyniosła mu międzynarodowy rozgłos i sławę. To ją zamierzałam przeczytać w nadchodzącym czasie. Ale moją uwagę zwrócił „Ciężki piasek”, więc książkę otworzyłam… po czym przepadłam na dwie doby, śpiąc zaledwie po kilka godzin i sięgając po nią od razu po przebudzeniu. Bardzo poruszyła mnie ta historia, bo jest opowiedziana w sposób porywający i niezwykle szlachetny, a część poświęcona zagładzie Żydów szarpie duszę i serce. Kto chciałby sięgnąć po tę książkę, powinien mieć na uwadze, że Rybakow nie szczędzi czytelnikowi opisów bezprzykładnego bestialstwa i okrucieństwa hitlerowców.

Można zarzucić Rybakowowi, że opisując dzieje rodziny Rachlenków i Iwanowskich, ledwo prześliznął się po sprokurowanym przez bolszewików wielkim głodzie, który kosztował życie kilka milionów Ukraińców, a o stalinowskich czystkach z lat trzydziestych nie wspomniał w ogóle. Tak zdecydował. Może nie mógł inaczej, a może chciał skupić się przede wszystkim na tragedii spowodowanej nie przez czerwonych, a przez brunatnych oprawców, którzy postawili sobie za cel „ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej”.

W małym miasteczku na Ukrainie żyła w zgodzie i wzajemnym szacunku wielonarodowa społeczność złożona z Ukraińców, Rosjan, Białorusinów, Niemców, a przede wszystkim dużej grupy Żydów. Mieszkała tam również ogólnie poważana Polka, zubożała arystokratka, która za caratu prowadziła miejscowy hotelik, a po rewolucji bolszewickiej pracowała w zakładach żywienia zbiorowego. Losy...

Jeszcze nie doczytałem ale już mogę napisać że książka ma w sobie to coś. Być może nie do każdego i pewnie nie dla młodzieży (dzisiejszej) ale mnie wciągneła (w postaci audiobooka - dobrze dobrany lektor !)
Ciekawy zarys widzenia świata przez dorastających w pierwszych 3 dekadach komunizmu realnego. Psychologicznie dosyć wiarygodny. Niestety konfrontacja z tym co wiemy o realiach historycznych wygląda na totalnie zakłamaną (pisane przecież za Breżniewa !)
Natomiast jest interesującym studium rosyjskiej duszy - warto skonfrontować z tym co większość dowiedziała się o niej dziś AD 2023

Jeszcze nie doczytałem ale już mogę napisać że książka ma w sobie to coś. Być może nie do każdego i pewnie nie dla młodzieży (dzisiejszej) ale mnie wciągneła (w postaci audiobooka - dobrze dobrany lektor !)
Ciekawy zarys widzenia świata przez dorastających w pierwszych 3 dekadach komunizmu realnego. Psychologicznie dosyć wiarygodny. Niestety konfrontacja z tym co wiemy o...

Piękna, z czułością i miłością opowiedziana, historia rodziny. Ponieważ historia dotyczy pierwszych dziesiątków lat XX wieku, dzieje się w małym wielonarodowościowym miasteczku na pograniczu Rosji, Białorusi i Ukrainy, a jej głównymi bohaterami są Żydzi, to oczywistym jest fakt, że małe ludzkie historie toczą się pod dyktando wielkiej Historii.

Opowieść dzieli się na dwie części: historia życia i historia zagłady. W obu pierwsze skrzypce gra miłość. Chwilami trochę kiczowata, to znów bardzo dojrzała, niemalże wykraczająca poza rozumienie, przeczucia i odczucia. I wartości, dla których się żyje. I czasami umiera.

Przeczytałam jednym tchem: to piękna, nieszablonowa, chwilami rozczulająca, częściej wstrząsająca, a w końcówce nieco patetyczna opowieść. Dawno nie czytałam sagi, która wywołałaby u mnie tyle emocji. Jest jednak jedno ale: zbyt duże prześlizgnięcie się po latach propagandy, głodu, terroru i czystek. Dziś oczekujemy zupełnie innego potraktowania tamtych lat w literaturze. Tak, wiem: w latach trzydziestych Rybakow doświadczył prześladowań ze strony władzy radzieckiej, został na trzy lata zesłany na Syberię, żył wśród ludzi, których dotkliwie dotknęły represje stalinowskie. Wiem również, że „Ciężki piasek” powstał w ZSRR w latach 1975-77 (to epoka Breżniewa, jeszcze przed interwencją w Afganistanie). Być może to „prześlizgnięcie” było wówczas jedyną możliwą formą dla opowiedzenia niniejszej historii, lecz „ale” pozostaje…

Piękna, z czułością i miłością opowiedziana, historia rodziny. Ponieważ historia dotyczy pierwszych dziesiątków lat XX wieku, dzieje się w małym wielonarodowościowym miasteczku na pograniczu Rosji, Białorusi i Ukrainy, a jej głównymi bohaterami są Żydzi, to oczywistym jest fakt, że małe ludzkie historie toczą się pod dyktando wielkiej Historii.

Opowieść dzieli się na dwie...

"Ciężki piasek" Rybakowa to porywająca saga, rozgrywająca się na tle ważnych wydarzeń historycznych XX wieku.

Akcja skupia się na czterech pierwszych dekadach minionego stulecia.
W małym pogranicznymi miasteczku zgodnie mieszkają obok siebie Żydzi, Ukraińcy i Białorusini.
Oczywiście dochodzi między do różnych sporów i codziennych nieporozumień, jak to między sąsiadami bywa. Są to jednak swary związane z nieodwzajemnionymi uczuciami, nieoddanymi długami, kłótniami między dziećmi itp.
Gdy wybucha druga wojna światowa, relacje między mieszkańcami mieściny stopniowo przybierają wrogi charakter. Odzywają się zadawnione animozje, do głosu dochodzą nacjonalistyczne pseudoidee, a jeszcze niedawno bliscy sobie ludzie stają się śmiertelnymi wrogami.
Na szczęście, nie wszyscy zatracają ludzkie odruchy, jednak zachowanie godności w ekstremalnych warunkach wydaje się trudniejsze niż mogłoby się wydawać.

Całą opowieść o rodzinie Iwanowskich poznajemy z perspektywy potomka, który przeżył wojnę. Najpierw szczegółowo opowiada on o losach swoich przodków, potem o rzeczywistości, którą zna z własnego doświadczenia. Najtrudniejsze okazuje się odtworzenie tragedii, do jakiej doszło podczas nieobecności narratora, gdy Niemcy stworzyli, a potem brutalnie zlikwidowali żydowskie getto. Udaje się jednak odtworzyć te wstrząsające z relacji nielicznych świadków i strzępków dokumentów.

Fabuła "Ciężkiego pisaku" jest wstrząsając, zwłaszcza w częściach, których akcja rozgrywa się podczas wojny.
Jest też jednak piękna, wzruszająca, niekiedy zabawna, zwłaszcza gdy narrator opisuje swoje dzieciństwo, rodzinne nieporozumienia i miejscowych dziwaków.

Ważnym elementem jest tu wielka miłość dziadków i rodziców narratora. Jest w niej miejsce na uniesienia, wyrzeczenia, smutki i radości oraz na niecodzienne poświęcenie i próby.

Całość czyta się jednym tchem, mimo iż - z wiadomych względów - autor ślizga się po wojennej i powojennej historii Związku Radzieckiego, niekiedy nawet ją zakłamuje.
Pod koniec na pewno za dużo jest patosu, ale i tak powieść robi wrażenie.
To na pewno jedna z najlepszych powieści Rybakowa i jedna z najbardziej burzliwych sag, jakie miałam przyjemność przeczytać.

"Ciężki piasek" Rybakowa to porywająca saga, rozgrywająca się na tle ważnych wydarzeń historycznych XX wieku.

Akcja skupia się na czterech pierwszych dekadach minionego stulecia.
W małym pogranicznymi miasteczku zgodnie mieszkają obok siebie Żydzi, Ukraińcy i Białorusini.
Oczywiście dochodzi między do różnych sporów i codziennych nieporozumień, jak to między sąsiadami...

Anatolij Rybakow stworzył wciągającą czytelnika sagę rodziny Iwanowskich. Jest to familia rosyjskich Żydów, żyjąca na granicy Rosji z Ukrainą. Narracja autora obejmuje czasu od początków XX w. aż do fatalnego końca żydowskiej społeczności z lat 1942-1943. Książkę można podzielić na dwie części, pierwszą: opisującą burzliwe losy członków rodziny Iwanowskich, poczynając od ortodoksyjnych antenatów na komsomolcach i ludziach radzieckich kończąc. Druga cześć książki traktuje o apokalipsie ludności żydowskiej z rąk „nadludzi szukających przestrzeni życiowej na wschodzie”. Pierwsza cześć książki jest dla mnie szczególnie intersująca, mamy tutaj bowiem barwną narrację miłości głównych bohaterów, bogatego emigranta ze Szwajcarii oraz prostej kobiety pochodzącej z szanowanej rodzinny autochtonicznych rosyjskich żydów. Autor w gawędziarski sposób przedstawił meandry dróg życiowych poszczególnych członków rodziny na tle wielkich wydarzeń w historii Rosji, takich jak I Wojna Światowa, Rewolucja Bolszewicka, czy proces budowania socjalizmu w jednym kraju. Anatolij Rybakow, człowiek który w latach 30-stych doświadczył prześladowań ze strony władzy, został skazany na syberyjskie łagry, był świadkiem stalinowskich czystek i będąc prozaikiem z naprawdę pierwszorzędnym piórem, pozostał wierny poprawności politycznej człowieka sowieckiego. Chętnie opisuje sukcesy i pozytywne strony forsownej industrializacji ZSRR, ale niewiele napomina o kosztach tej inżynierii społeczno-ekonomicznej z wielkim głodem na czele, którego epicentrum spadło właśnie na obszary, na których żyli nasi bohaterowie. Druga cześć książki dotyczy systematycznego i bezdusznego wymordowywania większości naszych bohaterów przez Niemców. Ta cześć była już dla mnie mniej interesująca, z tego względu, ze przerabiałem ten temat od lat wielu w innych pozycjach, takich jak chociażby popularny „Bunt w Sobiborze”. Jednak opis tych zatrważających wydarzeń jest logicznym ciągiem przedstawienia kolejnych etapów życia bohaterów, a zarazem wielkim literackim epitafium dla niewinnie pomordowanych w imię chorych idei.
Podsumowując, dla wyrobionego historycznie czytelnika będzie to bardzo atrakcyjna projekcja życia żydowskiej społeczności , zagubionej gdzieś w bezmiarze rosyjskiej ziemi, a wybiórcze przedstawienie historii państwa radzieckiego i zachwalanie komunistycznych porządków będzie budzić tylko szyderczy uśmieszek osoby wtajemniczonej.

Anatolij Rybakow stworzył wciągającą czytelnika sagę rodziny Iwanowskich. Jest to familia rosyjskich Żydów, żyjąca na granicy Rosji z Ukrainą. Narracja autora obejmuje czasu od początków XX w. aż do fatalnego końca żydowskiej społeczności z lat 1942-1943. Książkę można podzielić na dwie części, pierwszą: opisującą burzliwe losy członków rodziny Iwanowskich, poczynając od...

Początkowo książka nawet mi się dość podobała,podobał mi się ten styl opowiadacza losów swojej rodziny.Potem jednak okazało się że książka jest całkowicie zakłamana .Ukraina porewolucyjna to kraina mlekiem i miodem płynąca.Istna sielanka .Bogate życie przyjacielskie i rodzine jawi się jako wspaniała kraina szczęsciwośćli.Radosne imprezy,stoły uginające się od jadła i napitku i ani słowa o wielkim głodzie podczas którego lekko licząc umarło ok 30 mln ludzi,a ludzie pożerali w tym czasie nie tylko trawę,liście i ziemię ale i zabijali własne dzieci, rodziców,czy wykopywali świeze trupy by tylko zaspokoić głów.Czas ten wogóle nie istnieje,nie ma go po prostu został wyciety,tak jak gdyby to jego rodzinne i cała okolica w tym czasie znajdowała sie na Marsie.W ksiażce też ani słowa o kolejnych falach czystek i całej zbrodniczej erze GUŁAG-u.Krzywdy te znow bardzo szerokim łukiem omineły miasteczko i jej mieszkańców,źe nawet żadnego echa słychać nie było .Funkcjonuja za to normalne sprawiedliwe sądy(zamias trojek-trybunałów) z obrońcami,ba nawet z apelacjami-gdzie zawsze triumfuje sprawiedliwość. Nie podoba mi sie to epatowanie holokaustem ,któremu poświęcona jest nie proporcjonalna ilość czasu(ok 1/3) w stosunku do opisu całego eposu rodzinnego.Reasumując jest to pozycja kłamliwa i szkodliwa.CCCP przedstawione jest jakie normalne państwo(a nie zbrodniczy system) w którym źycie toczy się pięknie i normalnie w jak jakimś wolnym kraju .I na takich to właśnie pozycjach młodzież uczy się histori.
Słowem jedyną tragedią jaka przydarzyła się ludzią w ZSSR był holocaust-reszta to tylko sielanka,bez Wielkiego Głodu i tysięcy obozów GUŁAG-u.Przypomnijmy liczba ofiar w tym komunistycznym raju skromnie licząc to grubo ponad 65 mln ludzi.Bez żadnego wątpienia bolszewizm był największą krwawą łaźnię w historii ludzkości-a w książce ani słowa o tym,a przecież to kompletnie nie możlweżeby te zjawiska nie dotyczyły bezpośrednio osóbźyjących w tamtym czasach i na tamtym terenie.Książka ta więc to kolejne przekłamanie i sowiecka agitka.

Początkowo książka nawet mi się dość podobała,podobał mi się ten styl opowiadacza losów swojej rodziny.Potem jednak okazało się że książka jest całkowicie zakłamana .Ukraina porewolucyjna to kraina mlekiem i miodem płynąca.Istna sielanka .Bogate życie przyjacielskie i rodzine jawi się jako wspaniała kraina szczęsciwośćli.Radosne imprezy,stoły uginające się od jadła i...

Mimo, że temat Żydów wydaje się być wyczerpanym to ta książka przypadła mi do gustu. Być może dlatego, że Rybakow nie użala się i nie lamentuje nad losem Żydów, i tylko wyłącznie Żydów oraz nie widzi cierpień ludzkości podczas II WŚ przez pryzmat Holokaustu (tak jak robili to dotychczasowi autorzy, których dzieła czytałem),tylko opisuje ich losy jak losy zwykłych ludzi. Narracja pierwszoosobowa sprawiła, że czułem się jakbym rozmawiał z pisarzem w cztery oczy.

Mimo, że temat Żydów wydaje się być wyczerpanym to ta książka przypadła mi do gustu. Być może dlatego, że Rybakow nie użala się i nie lamentuje nad losem Żydów, i tylko wyłącznie Żydów oraz nie widzi cierpień ludzkości podczas II WŚ przez pryzmat Holokaustu (tak jak robili to dotychczasowi autorzy, których dzieła czytałem),tylko opisuje ich losy jak losy zwykłych ludzi....

Przerażająco realistyczny obraz trudnego życia wielopokoleniowej rodziny w miasteczku na płn. Ukrainie i Holokaustu - wzruszająca i okrutna, napisana bardzo dobrze.

Przerażająco realistyczny obraz trudnego życia wielopokoleniowej rodziny w miasteczku na płn. Ukrainie i Holokaustu - wzruszająca i okrutna, napisana bardzo dobrze.

Bardzo dobrze napisane, dużo prawdziwego życia i humoru i melancholii i oczywiście dramatu ( wojna),bardzo polecam!

Bardzo dobrze napisane, dużo prawdziwego życia i humoru i melancholii i oczywiście dramatu ( wojna),bardzo polecam!