Książka wydana na początku XXI wieku była prawdopodobnie jedną z pierwszych (o ile nie pierwszą) pozycją dotyczącą historii alternatywnej. Autorstwa trzech panów, zakres tematyczny niezwykle szeroki. Schemat esejów taki sam – omówienie konkretnego zdarzenia, jego wpływ na rzeczywistość i (z jednym wyjątkiem) bazujący na tym rozpoznaniu tekst kursywą co by było gdyby dane wydarzenie nie miało miejsca.
Moim zdaniem pozycja fenomenalna. Siłą historii alternatywnej jest wymuszenie głębszego zrozumienia naszej rzeczywistości. Kiedyś w niezmiernie ciekawej rozmowie z Grzegorzem Górskim dotyczącej września 1939 (polecam tę rozmowę, jest dostępna na youtube) Rafał Ziemkiewicz zgrabnie zauważył, że powyżej pewnego horyzontu czasowego wiemy tak naprawdę tylko jedno: gdyby było inaczej to by było inaczej. Tak dokładnie jest, prognozowanie szczegółowych alternatyw to kompletna fikcja. Natomiast to co można zrobić to spróbować uchwycić wagę danego momentu historycznego dla naszej rzeczywistości.
Posłużę się przykładem z książki. Załóżmy że Karol Młot przegrywa pod Poitiers. Jaki jest wpływ tego wydarzenia na naszą historię? Przemożny. Najazd arabski to zwykła wyprawa łupieżcza, nic się nie dzieje. Ale w bitwie biorą udział dwie strony. Karol Młot nie jest tym kim został w naszej rzeczywistości. Jego syn Pepin Krótki zostaje królem Franków. Jego wnuk, Karol Wielki jest cesarzem. Na bazie siły Karolingów powstaje Państwo Kościelne, przecież to Pepin nadaje papieżowi ziemie (w zamian za zgodę na detronizację Merowingów). Czy to wszystko miałoby miejsce gdyby Karol Młot przegrał swoją bitwę? Może tak, ale byłoby znacznie trudniejsze. A może nie, rola Poitiers w karierze Karolingów jest ogromna. W skrajnym wypadku mamy Europę bez Karola Wielkiego i Państwa Kościelnego. Niezwykła sprawa.
Książka jest nierówna, co chyba normalne przy tak dużej ilości esejów. Większość pewnie zauważa tam pana Wieczorkiewicza z jego idee fixe. Ja uważam za najbardziej frapujące inne eseje (chyba wszystkie są autorstwa pana Marka Urbańskiego):
o testamencie Krzywoustego (nietypowa i niezwykle ciekawa opinia),
o wygranej CSA pod Gettysburgiem (dobrze jest to potraktować jako alternatywę na temat zwycięstwa Południa w pierwszych 2-3 latach wojny) – reperkusje dotykające Europy Środkowej i Wschodniej, na pierwszy rzut oka co ma piernik do wiatraka, na drugi nabiera to sensu,
o wynalezieniu druku – ciekawe spojrzenie na istotność tego wynalazku dla rozwoju cywilizacji, w tym naszej, europejskiej
Jak się czyta to można momentami odnieść wrażenie, że dla autorów (chyba zwłaszcza dla p. Wieczorkiewicza) każda alternatywa była lepsza. Może to tylko moje odczucie.
Książka zdecydowanie warta polecenia, warta przeczytania, warta zastanowienia się nad rzeczami uchodzącymi za oczywiste (Testament Krzywoustego i rozbicie dzielnicowe!). Pokazuje odmienne spojrzenie, otwiera nowe drzwi w postrzeganiu i rozumieniu wydarzeń. Pierwsza i najlepsza, a przynajmniej jedna z pierwszych i jedna z najlepszych pozycji o historii kontrfaktycznej.

Książka wydana na początku XXI wieku była prawdopodobnie jedną z pierwszych (o ile nie pierwszą) pozycją dotyczącą historii alternatywnej. Autorstwa trzech panów, zakres tematyczny niezwykle szeroki. Schemat esejów taki sam – omówienie konkretnego zdarzenia, jego wpływ na rzeczywistość i (z jednym wyjątkiem) bazujący na tym rozpoznaniu tekst kursywą co by było gdyby dane...

Alternatywna wizja historii podbudowana wiedzą historyczną. Lekko napisana szkoda, że taka krótka.

Alternatywna wizja historii podbudowana wiedzą historyczną. Lekko napisana szkoda, że taka krótka.

Przyznam, że książkę kupiłem "z powodu" pana Pawła Wieczorkiewicza. Pan profesor był świetnym popularyzatorem historii najnowszej, a poczucie humoru miał przednie - jak w rozdziale, gdy przekonuje, iż po alternatywnym wkroczeniu Układu Warszawskiego w 1981 roku do Polski Kiszczak, chyba jako wzorowy patriota (?),ukrywa się skutecznie przed KGB, Jaruzelski został (w domyśle) przez Sowietów zgładzony, a część aktywu partyjnego walczy z najeźdźcą jak chłopcy z AK w 44. Dooobre!
Choć sama książeczka dość nierówna.

Przyznam, że książkę kupiłem "z powodu" pana Pawła Wieczorkiewicza. Pan profesor był świetnym popularyzatorem historii najnowszej, a poczucie humoru miał przednie - jak w rozdziale, gdy przekonuje, iż po alternatywnym wkroczeniu Układu Warszawskiego w 1981 roku do Polski Kiszczak, chyba jako wzorowy patriota (?),ukrywa się skutecznie przed KGB, Jaruzelski został (w...

Nie mam pojęcia dla kogo jest ta książka - a przecież autorzy musieli sobie odpowiedzieć na to pytanie.

Dla pasjonatów - z pewnością nie. Dla przeciętnego Kowalskiego - też nie bardzo.

Dość topornie napisana, co utrudnia lekturę i dość szybko zniechęca - z zapędów popularyzatorskich nici. Tematy potraktowane dość mocno po łebkach, często bez głębszego uzasadnienia - pasjonaci też nie będą usatysfakcjonowani.

A koncept wydawał się tak dobry...

Nie mam pojęcia dla kogo jest ta książka - a przecież autorzy musieli sobie odpowiedzieć na to pytanie.

Dla pasjonatów - z pewnością nie. Dla przeciętnego Kowalskiego - też nie bardzo.

Dość topornie napisana, co utrudnia lekturę i dość szybko zniechęca - z zapędów popularyzatorskich nici. Tematy potraktowane dość mocno po łebkach, często bez głębszego uzasadnienia -...