Malowidło Jana Styki i Wojciecha Kossaka z lat 1893–1894 upamiętniające setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej to jedno z najważniejszych dzieł sztuki, jakie dzisiaj znajdują się we Wrocławiu. Eksponowane od 14 czerwca 1985 r. w Muzeum „Panorama Racławicka” – Oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu jest także jedną z najlepiej rozpoznawalnych i cieszących się ogromną popularnością atrakcji turystycznych miasta.
Za chwilę to Muzeum odwiedzi 11-milionowy gość, co stanowi dowód nieprzemijającej sławy malowidła, ale także wagi i ciągłej aktualności treści, które głosi. Kiedy Panorama Racławicka powstawała i prezentowana była we Lwowie, miała pod koniec XIX w. dodawać nam wiary w wymarzoną niepodległość, w Polskę wolną i zasobną. Kiedy udostępniono ją we Wrocławiu, była wyrazem determinacji trzech kolejnych Społecznych Komitetów Panoramy Racławickiej, które latami zabiegały o jej powrót do świadomości Polaków, stanowiła również przejaw naszej dojrzałości i potrzeby głoszenia prawdy, tak długo nam odmawianej.
Także dzisiaj, w 2023 r. dzieło to nabiera zupełnie nowych treści. Jest bowiem swoistą manifestacją wiary w zwycięstwo, które można osiągnąć nawet nad przeważającymi siłami wroga. Gdy dziś dane nam jest udostępniać szerokim kręgom odbiorców to wyjątkowe malowidło, dokonujemy tego w poczuciu pewnej określonej powinności. To nasz obowiązek, nasz zaszczyt i powód do dumy. Mamy tego świadomość, czego dowodzi fakt, że ostatnimi czasy – w latach 2020–2021 – poddaliśmy gruntownej modernizacji budynek, w którym pokazywane jest płótno. Pragniemy, aby każda wizyta w Muzeum „Panorama Racławicka” była niepowtarzalnym przeżyciem, zarówno patriotycznym, jak i estetycznym. O to staramy się od blisko 40 lat, to było i jest zadaniem całego zespołu byłych i obecnych pracowników tego oddziału Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Im właśnie pragnę wyrazić wdzięczność za ogromny wysiłek i trud, za tę troskę i odpowiedzialność. Oni bowiem stoją na straży bezpieczeństwa dzieła i komfortu jego zwiedzania.
A wszystko to, by kolejne miliony Polaków oraz gości z całego świata mogły podziwiać płótno Styki i Kossaka, by także następne pokolenia powracały do tego monumentalnego dzieła sztuki, które stało się jakże bliskie naszym sercom. Zapraszam Państwa do Muzeum
„Panorama Racławicka”. Zapraszam do podziwiania i przeżywania niezwykłego dzieła – Panoramy Racławickiej.