Sokrates filozof życia, filozof śmierci
- Kategoria:
- biografia, autobiografia, pamiętnik
- Wydawnictwo:
- słowo/obraz terytoria
- Data wydania:
- 2022-10-21
- Data 1. wyd. pol.:
- 2022-10-21
- Liczba stron:
- 248
- Czas czytania
- 4 godz. 8 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788374535335
Sokrates jest figurą paradoksalną. Od dwóch i pół tysiąca lat prowokuje do nieustającego ruchu myśl kolejnych pokoleń filozofów. Napisano o nim więcej niż o jakimkolwiek innym filozofie. Jednocześnie nadal pozostaje postacią bardzo tajemniczą, taką, o której możemy powiedzieć wszystko i nic. Perspektywa autora sytuuje się gdzieś "pomiędzy" licznymi dotychczasowymi obrazami Sokratesa. Ukazuje go jako filozofa mieniącego się pełnią barw. Jako przepełnionego wolą mocy "nietzscheańskiego" zawadiakę, który wypełnia antyczną maksymę melete thanatou. Jest po części mędrcem, po części błaznem, mistagogiem, postacią iście tragiczną, wielkim ironistą, prawdziwym wychowawcą, trochę sofistą i retorycznym blefiarzem, a trochę chutliwym satyrem i logosowym chuliganem, krążącym pomiędzy życiem i śmiercią. Wbrew wielu dotychczasowym próbom Sokratesa nie warto za wszelką cenę rozgrzeszać. Wygładzając powierzchnię i tuszując pęknięcia marmurowego posągu, którym stał się przez wieki, często odbiera się mu to, co najcenniejsze. Kastruje z pasji, która w Platońskim Sokratesie nieraz wręcz buzuje. Dlaczego odzieramy go z tego, co arcyludzkie?
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 8
- 5
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
6,5 Przyjemnie czytało mi się tę książkę. Jednak nie mogę powiedzieć, że otrzymałam to czego się spodziewałam i co sugeruje tytuł oraz obiecane jest na wstępie. Miałam niedosyt. Zwłaszcza jeśli chodzi i temat śmierci. Jednak to co bardzo mi się podobało to zestawienie Nietzschego z Sokratesem, które przewija się przez całą książkę. Zawsze mnie to ciekawiło i chciałam ten temat zgłębić. Teraz wiem nieco więcej.
6,5 Przyjemnie czytało mi się tę książkę. Jednak nie mogę powiedzieć, że otrzymałam to czego się spodziewałam i co sugeruje tytuł oraz obiecane jest na wstępie. Miałam niedosyt. Zwłaszcza jeśli chodzi i temat śmierci. Jednak to co bardzo mi się podobało to zestawienie Nietzschego z Sokratesem, które przewija się przez całą książkę. Zawsze mnie to ciekawiło i chciałam ten...
więcej Pokaż mimo to"Sokrates ucieleśnia ironię. Nie tę pospolitą, którą posługujemy się na co dzień. Ucieleśnia ironię o znaczeniu, jak to ujął Hegel, powszechnodziejowym, dzięki której duch wykonał zwrot ku samemu sobie, ku nowemu etapowi samowiedzy". "Jak stwierdza Hegel, Sokrates stanowi 'nie tylko nadzwyczaj ważną figurę w historii filozofii, lecz jest osobistością o znaczeniu powszechnodziejowym. Jest on głównym punktem zwrotnym w jego skierowaniu się ku sobie [WHF, 537-538]".
"Ironia mocą negacji otwiera przestrzeń ludzkiego doświadczenia na nieskończoność".
"Każdy do pewnego stopnia tworzy 'własnego' Sokratesa, tak jak przed nami robili to chociażby Hegel, Nietzsche czy Soren Kierkegaard".
"Bo w istocie nie ma 'prawdziwego' Sokratesa, nie ma wręcz Sokratesa w ogóle. Istnieje figura, symbol, mit, wyabstrahowany giez, szaman czy lichwiarz. Ale Sokratesa per se szukać tu próżno, bo zawsze skrywa się za jedną z masek".
"Rozmaite świadectwa ukazują zarówno podziw Nietzschego dla Sokratesa, jak i - wręcz przeciwnie - obrzydzenie i złość względem Ateńczyka. Dzieje się tak dlatego, że 'Sokrates Nietzschego' pozostaje niedookreślony, jest jednym z wielu subiektywnych obrazów czy 'typów idealnych', które na dodatek zmieniają się wraz z ich twórcą". Sokrates to tylko "pewna figura, subiektywny obraz, w którym ogniskuje się atak na racjonalność".
BŁĄD: "W opozycji do tego sytuuje się natomiast Sokrates, twierdząc, że cnoty nauczyć się nie można". "Sokrates nie utrzymuje już w 'Gorgiaszu' że cnoty nie da się nauczyć , a dobro równa się przyjemności [jak w 'Protagorasie'].
"Sokrates nie utożsamia zatem mądrości z wiedzą w rozumieniu prawdy ostatecznej, którą możemy objawić innym. [...] Intuicję tę potwierdzają dodatkowo słowa Arystotelesa, który w 'O dowodach sofistycznych' stwierdza, że 'Sokrates nie bronił swoich tez, lecz tylko pytał, chciał bowiem w ten sposób wyznać, że odpowiedzi nie zna' [ODS, 183b 6-8]".
"Mówiąc krótko: Kallikles to typ rasowego polityka występującego w każdym systemie demokratycznym".
"Człowiek przedklasyczny, 'człowiek Homera i Hezjoda' żył w przekonaniu, że jest cząstką czegoś większego. Nie drobnym trybikiem w wielkiej, bezdusznej maszynie rzeczywistości, której sensu nie pojmował, ale raczej 'pyłkiem pyłu' [...] otulonym całością. Choć osobny, pozostawał w jakiś sposób homogeniczny ze światem, jak kropla wody w oceanie, i nawet śmierć nie mogła porwać go do innej, transcendentnej i obcej rzeczywistości".
"Platońskiego 'Fedona' można odczytać jako dzieło poświęcone odzyskaniu utraconej więzi z przekraczającą człowieka całością, a co za tym idzie - wypracowaniu takiej postawy wobec śmierci, która pozwoli osobie 'żyjącej w filozofii' oswoić strach przed nią". "W takiej perspektywie rola filozofii w życiu człowieka polega na przezwyciężaniu strachu przed śmiercią i zakończeniem własnej egzystencji poprzez odbudowanie poczucia przynależności do większej całości".
Sedno działalności Sokratesa stanowiło "odbudowanie [...] poczucia przynależności do większej całości - physis - które Grecy zatracili wraz z kulturowymi przemianami". "przezwyciężenie metafizyki indywidualnej duszy zapewniającej kontynuację jednostkowego istnienia w 'życiu po życiu', a jednocześnie deprecjonującej świat doczesny". "Słynne 'ćwiczenie w umieraniu' okazuje się w 'Fedonie' drogowskazem dla naszego bios, który pozwala odnaleźć się w wiecznym porządku zoe". "Sokratejskie filozofowanie w obliczu śmierci [...] trafnie ujmuje Hadot: 'Cała spekulatywna i refleksyjna praca filozofa staje się w ten sposób ćwiczeniem duchowym o tyle, o ile wynosząc myśl do wymiaru Całości, uwalnia ja ze złudzeń jednostkowości' [FCD, 47]".
"Podobnie, Drogi Kebesie, jeśli umarłyby wszystkie rzeczy, które mają udział w życiu [zen], a umarłszy, pozostały na zawsze w tej postaci i nie powróciły znowu do życia, to czy nie musiałoby tak być, że wszystkie znowu stałyby się umarłymi, a żadna nie byłaby żywą [zonta] [Fedon, 72c-d]".
"Proponowane przeze mnie doczytanie Fedona jest z gruntu antymetafizyczne (w rozumieniu indywidualnej, substancjalnej duszy ludzkiej) [...]".
"W jego ocenie [Augustyniaka] wywody Sokratesa [...] prowadzą do zanegowania tezy, iż dusza jest indywidualizującą i substancjalizującą zasadą nadającą każdej ludzkiej istocie konstytutywne cechy bioi. [...] ludzkie dusze stanowią wyłącznie 'fragmenty' wiecznej zoe, które po śmierci organizmu powracają do 'macierzy', by na nowo stać się potencją oczekującą na zaktualizowanie w kolejnym żywym, indywidualnym ciele".
"Tradycyjne, poszukujące faktycznych dowodów na nieśmiertelność duszy odczytanie tekstu 'Fedona' jest zbyt naznaczone późniejsza perspektywą chrześcijańską".
"Platoński mit to jednorodna mieszanina opowieści (mythoi) i logicznego wywodu (logoi). Elementy te nie wykluczają się w nim, ale raczej dopełniają". "Refleksyjny powrót do mitu nie równa się zatem kapitulacji Platona/Sokratesa ani opatrzeniu poruszanego tematu zakazem wstępu do logosu. [...] Dzięki 'mocy' poruszania refleksyjnego myślenia, która wynika z wieloznaczności, uwikłania w różnorodne konteksty, łączenia elementów sprzecznych logicznie, mit kieruje nas w kierunku Sokratejskiego 'poznaj samego siebie'". "Przypuszczać więc można, że [mity] są równie istotnym nośnikiem treści filozoficznej, co same 'wywody' (logoi)". "Jak zauważają David White, Ludwig Edelstein i Dorothea Frede, Platoński Sokrates uznał, że 'wywody' filozoficzne mają pewne ograniczenia i musza zostać dopełnione przez mit".
"Życie spędzone na prawdziwym filozofowaniu, na krawędzi pokusy 'skrótu', czyli odrzuconego przez Kebesa i Simmiasa samobójstwa, odpowiada naturze filozofów".
"Dawne cykliczne ujęcia czasu umacniały w człowieku poczucie przynależności do wielkiej przestrzeni physis, traktując go jako niczym niewyróżniającą się cząstkę Natury. Pozornie 'bezcelowy' czas cykliczny nie dawał człowiekowi jako takiemu punktu wyjścia, w którym rozpoczynałaby się jego 'ziemska' przygoda, ani punktu dojścia, w którym miałaby się ona [...] zakończyć".
"Filozofia rozumiana nie jako mnogość walczących o prymat nurtów, ale jako philosophia perennis, wielki intelektualno-duchowy ruch ludzkości - zmaganie się z najważniejszymi pytaniami o własną egzystencję i swoje miejsce w całości świata [...]".
"Sokrates ucieleśnia ironię. Nie tę pospolitą, którą posługujemy się na co dzień. Ucieleśnia ironię o znaczeniu, jak to ujął Hegel, powszechnodziejowym, dzięki której duch wykonał zwrot ku samemu sobie, ku nowemu etapowi samowiedzy". "Jak stwierdza Hegel, Sokrates stanowi 'nie tylko nadzwyczaj ważną figurę w historii filozofii, lecz jest osobistością o znaczeniu...
więcej Pokaż mimo to