Świat po apokalipsie

Nie wiem czy ocenianie w skali dobra, rewelacyjna ... takiej książki ma sens. Jest to po prostu przydatne dzieło zarówno dla socjologów, literatów jak i fanów Postapo. Można w niej, w zależności od tego czego szukamy, znaleźć i ciekawe propozycje do poczytania, listę filmów kina klasy B oraz analizę zakamarków społeczności jaką tworzy człowiek lub do jakiej dąży.

Nie wiem czy ocenianie w skali dobra, rewelacyjna ... takiej książki ma sens. Jest to po prostu przydatne dzieło zarówno dla socjologów, literatów jak i fanów Postapo. Można w niej, w zależności od tego czego szukamy, znaleźć i ciekawe propozycje do poczytania, listę filmów kina klasy B oraz analizę zakamarków społeczności jaką tworzy człowiek lub do jakiej dąży.

Takiej książki mi brakowało. Wyczerpująca, przystępnym językiem napisana analiza tekstów kultury popularnej to na polskim rynku rzadkość. Przeczytałam z prawdziwą przyjemnością.

Kultura popularna stała się dziś zbiorową „świadomością” i „podświadomością” społeczną: ludzie myślą o sobie, posiłkując się jej dziełami. Popularne utwory mogą nam wiele powiedzieć o nowoczesnym społeczeństwie, ale najpierw trzeba je wchłonąć (przeczytać, obejrzeć), co czasami bywa bolesne (spróbujcie obejrzeć „Zagładę robotów” Tima Kincaida albo „Apokalipsę” Justina Jonesa). Lech M. Nijakowski, doktor habilitowany i kierownik Zakładu Socjologii Ogólnej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego na potrzeby swojej książki przeanalizował setki filmów, książek, komiksów i gier, dotyczących współczesnych wyobrażeń apokaliptycznych. Temat apokalipsy cieszy się dziś bowiem ogromną popularnością: ten fakt mówi coś ważnego o współczesnym społeczeństwie.
(...)
Również na naszą przeszłość i teraźniejszość można spojrzeć jak na szereg spełnionych lub spełniających się właśnie apokalips. Niemieckie obozy śmierci, zdewastowane poprzemysłowe pustkowia, klęski żywiołowe, katastrofy kosmiczne, masowe wymierania, cykliczne epidemie, klęski głodu, ludobójstwo, getta tworzone przez bezdomnych, miasta zrujnowane przez huragany dają nam doskonałe wyobrażenie tego, jak może wyglądać koniec świata. Ludzkość doświadczona została już wielokrotnie, dlatego jej obawy i lęki są uzasadnione. Wyrażają się one między innymi w tekstach apokaliptycznych właśnie, a ich bogactwo i różnorodność skłania do refleksji nad psychiczną kondycją mieszkańca współczesnego świata. Żyjemy w strachu przed wojną atomową („Aleja Potępienia” Rogera Zelaznego, „Łabędzi śpiew” McCammona, „Proxima” Baxtera). Boimy się przypadkowego uwolnienia śmiercionośnej bakterii lub wirusa, który nas zdziesiątkuje albo zamieni w żądne ludzkiego mięsa potwory („Bastion” Kinga, „World War Z” Brooksa, “Pandora” Carey`a). Coraz bardziej zagrażają nam katastrofy naturalne (autorka „Enklawy”, Ann Aquirre, swoją powieść osadzoną w USA po wielkiej epidemii wzorowała na wydarzeniach w Nowym Orleanie po huraganie Katrina). Z niepokojem śledzimy niebo: obawiamy się nie tylko realnych zagrożeń związanych z asteroidami, ale też – znacznie mniej prawdopodobnej – inwazji Obcych („Wojna światów” Wellsa, „Masakra ludzkości” Baxtera). Dostrzegamy niebezpieczeństwa związane z rozwojem sztucznej inteligencji. Zaawansowana technologia może się przecież wymknąć z rąk człowieka.
(...)
Jakakolwiek byłaby przyczyna zagłady, samo jej zaistnienie prowadzi do głębokiej transformacji świata i człowieka. W łagodniejszej wersji człowiek buszuje na śmietniku cywilizacji, a przyroda odzyskuje kolejne przestrzenie. W wersji radykalnej klimat i krajobraz przekształcają się tak bardzo, że zaczynają obowiązywać nowe prawa fizyczne. Ocaleni zmieniają się nie tylko społecznie i psychicznie, ale też genetycznie (np. w apokalipsach postatomowych promieniowanie prowadzi do potwornych mutacji). Upada również stary porządek: dawne pojęcia tracą znaczenia, wiedza sprzed zagłady okazuje się nieprzydatna, dominują natomiast umiejętności praktyczne, pozwalające „zachować życie i napełnić żołądki”. W kolejnych, fascynujących rozdziałach swojej książki Lech M. Nijakowski przygląda się okiem socjologa tym postapokaliptycznym społecznym światom oraz temu, co mówią one o nas – konsumentach kultury popularnej.

„Świat po apokalipsie” polecam, oczywiście, miłośnikom tego gatunku, którzy podczas lektury książki Lecha M. Nijakowskiego będą się czuli jak ryba w wodzie, ale także czytelnikom z zacięciem socjologicznym, poszukującym w literaturze prawdy o nas samych. To pozycja nowatorska i rzadka nie tylko ze względu na temat: Lech M. Nijakowski udowadnia, że akademickie rozważania mogą być zajmujące oraz przedstawione w ciekawy, przystępny sposób. Dla mnie bomba.

Fragmenty recenzji opublikowanej na blogu:
https://zapiskinamarginesie.pl/2019/11/09/swiat-po-apokalipsie/

Takiej książki mi brakowało. Wyczerpująca, przystępnym językiem napisana analiza tekstów kultury popularnej to na polskim rynku rzadkość. Przeczytałam z prawdziwą przyjemnością.

Kultura popularna stała się dziś zbiorową „świadomością” i „podświadomością” społeczną: ludzie myślą o sobie, posiłkując się jej dziełami. Popularne utwory mogą nam wiele powiedzieć o nowoczesnym...

Ciekawa książka dla tych, którzy nie tylko lubią post-apokalipsę, ale chcieliby też zrozumieć przyczyny, dla których jest to tak popularny temat w tekstach kultury. Rozdziały dotyczą takich kwestii jak: alkohol w świecie postapo, teologia bomby atomowej, relacje ze zwierzętami po apokalipsie, seksualność, rola kobiet oraz organizacja społeczna po końcu świata. Jest to książka naukowa, ale Nijakowski rzadko popada w hermetyczny język. Warto przeczytać również dlatego, że baza analizowanych dzieł jest imponująca (większe znaczenie mogłyby mieć tylko gry komputerowe, które są obecne, ale nieco na marginesie).

Ciekawa książka dla tych, którzy nie tylko lubią post-apokalipsę, ale chcieliby też zrozumieć przyczyny, dla których jest to tak popularny temat w tekstach kultury. Rozdziały dotyczą takich kwestii jak: alkohol w świecie postapo, teologia bomby atomowej, relacje ze zwierzętami po apokalipsie, seksualność, rola kobiet oraz organizacja społeczna po końcu świata. Jest to...

Świetna. Polecam

Świetna. Polecam