Fun Home: Tragikomiks rodzinny

ciekawa narracja, podobało mi się jej przenikanie w rozdziałach. wciągająca. dużo nawiązań do literatury.

ciekawa narracja, podobało mi się jej przenikanie w rozdziałach. wciągająca. dużo nawiązań do literatury.

Pokaż mimo to

Bardzo zgrabnie napisana, wielowymiarowa, choć nie patetyczna, i przede wszystkim ciekawa. Napisana dość trudnym, ale jakże barwnym językiem, o wielu powracających nawiązaniach do mitologii i literatury (Camus, Joyce, Salinger, Colette, ogrom literatury gejowskiej, i wiele innych), które paralelnie odpowiadały życiu Alison. Ciekawym zabiegiem jest to, że główna bohaterka nie jest głównym tematem tej historii (a przecież to swego rodzaju autobiografia), jako że narracja skupia się wokół ojca i związanego z nim problemu moralności (choć życie Bruce'a i Alison to kolejna niesamowita paralela). Fakt, że komiks to obraz rzeczywistego życia autorki i jej rodziny powoduje w czytelniku dziwne uczucie zawstydzenia.

Bardzo zgrabnie napisana, wielowymiarowa, choć nie patetyczna, i przede wszystkim ciekawa. Napisana dość trudnym, ale jakże barwnym językiem, o wielu powracających nawiązaniach do mitologii i literatury (Camus, Joyce, Salinger, Colette, ogrom literatury gejowskiej, i wiele innych), które paralelnie odpowiadały życiu Alison. Ciekawym zabiegiem jest to, że główna bohaterka...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Bardzo ciekawe studium życia rodzinnego. Niesamowite jest jak ludzie potrafią ukrywać swoją drugą tożsamość, jak bardzo potrafią obrosnąć w dziwactwa i nawyki. Jak będąc tak blisko, mogą być tak daleko od siebie. Za tym przychodzi też smutna refleksja o tym, że każdy może mieć dziecko, w końcu tak łatwo to przychodzi... Ostatnio byłem świadkiem faceta zachowującego się jak zwierz na parkingu (ktoś szybciej zaparkował na zwolnionym miejscu), którego nagły wybuch furii musiał uspokajać jego własny syn, a z jego twarzy można było wyczytać, że nie pierwszy raz musi doświadczać tej głebokiej żenady. Ot, takie skojarzenie.
Jest to kolejny komiks z tych "poważniejszych", który bardzo mi się podobał ostatnimi czasy. Oby tak dalej, kolejne już wypożyczone :)

Bardzo ciekawe studium życia rodzinnego. Niesamowite jest jak ludzie potrafią ukrywać swoją drugą tożsamość, jak bardzo potrafią obrosnąć w dziwactwa i nawyki. Jak będąc tak blisko, mogą być tak daleko od siebie. Za tym przychodzi też smutna refleksja o tym, że każdy może mieć dziecko, w końcu tak łatwo to przychodzi... Ostatnio byłem świadkiem faceta zachowującego się jak...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jestem totalnym ignorantem jeśli chodzi o komiks więc zdałam się na innych i wśród tego, co polecali, wybrałam to, co może mi się spodobać. Kupiłam hurtem kilka.
Do każdego komiksu zaglądnęłam i przeczytałam kilka stron i muszę powiedzieć, że ciągnie mnie do wszystkich w związku z czym od 2 tygodni nie mogę się zdecydować od którego zacząć. Standard, klęska urodzaju:-) Ale dziś wyciągnęłam akurat ten, który leżał na wierzchu. "Fun home". Jestem zachwycona a nie lubię rodzinnych historii. Tu jednak mam wrażenie,że rodzinna historia nie jest uwolnieniem się od przeszłości ale próbą powiedzenia czegoś więcej, szerzej. Bohaterka/narratorka/autorka stara się dociec przyczyn pewnych zdarzeń a ja odnajduje tam nieco grubszy kontekst. Niektóre rzeczy są doprawdy uniwersalne i nawet jeśli próbujemy zachować je dla siebie osadzając je w swoim własnym pokoju, po jakimś czasie, gdy wyjdziemy do ludzi i zaczniemy przychodzić do ich domów, znajdziemy w ich pokojach to samo, co w naszym. Czasem w innym odcieniu, innym kształcie, w innym miejscu ...
Jest kilka zdań w "Fun home", które mnie uderzyły i nie są to te, które na pozór wydają się strzałami.
Więcej o tym, czym jest i nie jest ten komiks już wszyscy napisali. Ja mogę tylko powiedzieć, że mnie komiksowego ignoranta, ta książka rozłożyła na łopatki.

Jestem totalnym ignorantem jeśli chodzi o komiks więc zdałam się na innych i wśród tego, co polecali, wybrałam to, co może mi się spodobać. Kupiłam hurtem kilka.
Do każdego komiksu zaglądnęłam i przeczytałam kilka stron i muszę powiedzieć, że ciągnie mnie do wszystkich w związku z czym od 2 tygodni nie mogę się zdecydować od którego zacząć. Standard, klęska urodzaju:-) Ale...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Fenomalna książka, to jest po prostu arcydzieło. Dawno nie czytałam tak mocnej
autobiograficznej pozycji o relacji ojca z córką. W tym komiksie jest wszystko: od przemocy w rodzinie, problemów z seksualnością i tożsamością, po Amerykę lat 60,70 i 80. Wszystko razem zgrabnie wymieszane i przedstawione za pomocą świetnych rysunków autorki. Gratka dla konesera nawiązań literackich, kulturowych, historycznych. Już nie mogę się doczekać przeczytania kontynuacji.

Fenomalna książka, to jest po prostu arcydzieło. Dawno nie czytałam tak mocnej
autobiograficznej pozycji o relacji ojca z córką. W tym komiksie jest wszystko: od przemocy w rodzinie, problemów z seksualnością i tożsamością, po Amerykę lat 60,70 i 80. Wszystko razem zgrabnie wymieszane i przedstawione za pomocą świetnych rysunków autorki. Gratka dla konesera nawiązań...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

„Koń jaki jest, każdy widzi” - głosiła pierwsza polska encyklopedia autorstwa Benedykta Chmielowskiego. I chciałoby się rzec, że komiks też jaki jest, każdy widzi. Ale to oczywiście nieprawda. Według współczesnego, internetowego słownika języka polskiego PWN komiks to „historyjka obrazkowa opatrzona tekstem (ograniczonym do wypowiedzi bohaterów), zwykle o charakterze sensacyjnym, także humorystycznym; wyd. w formie broszury, książki obrazkowej lub zamieszczana w czasopismach”[1]. I choć zaczęłam przygodę z komiksami dosyć niedawno (nie licząc tych nielicznych Kaczorów Donaldów pochłoniętych w dzieciństwie i mang typu yaoi i yuri, równie szybko odkrytych, jak i pozostawionych samym sobie w nieco późniejszym dzieciństwie), to mam wrażenie, że jestem wielką szczęściarą, bo zaczęłam ją od komiksów z górnej półki, do których pobłażliwe słowo „historyjka” nie pasuje, i które wcale w części tekstowej nie ograniczają się tylko do wypowiedzi bohaterów. Mowa tu oczywiście o odkrytym przeze mnie w tamtym roku „Mausie”[2] i, moim zdaniem, największym osiągnięciu wydawniczym roku 2009 w zakresie polskiej literatury LGBTQ[3], jakim bez wątpienia jest czekający dodruku „Fun Home. Tragikomiks rodzinny” autorstwa Alison Bechdel. Dziś będę jednak pisać o „Fun Home”, a porównanie go do klasyki komiksu, jakim jest „Maus” jest celowe, bo łączy się z tym, że komiks wcale nie musi dotyczyć tematów banalnych ani mieć charakteru wyłącznie sensacyjno-humorystycznego. A wreszcie: może być autobiograficzny - dotyczyć życia prawdziwego, którego przyzwyczailiśmy się szukać w zupełnie innych formach literackich niż komiks.

Alison Bechdel, pochodząca z Pensylwanii, z początku znana z komiksów „Dykes To Watch Out For” (mających się ukazać w wersji polskiej w 2010 roku nakładem wydawnictwa Abiekt.pl) , w 2006 roku przyciągnęła uwagę mediów właśnie komiksem „Fun Home”, który jest dosyć intymnym zapisem jej przeszłości. Nie sposób pominąć więc faktu, że Alison jest lesbijką, który to fakt ma kluczowe znaczenie zarówno dla samego komiksu, jak i dalszej części tej recenzji.

Nazwa „Fun Home” sama w sobie jest już przewrotna i oddaje charakter tej powieści graficznej, która, jak czytamy w podtytule, jest „tragikomiksem”. Myślę zatem, że skojarzenie z tragikomedią jest w tym przypadku zupełnie uzasadnione. Fun Home to skrót od angielskiego funeral home, a więc wyrażenia oznaczającego zakład pogrzebowy. Nie jest to jednak zwykły skrót, ponieważ samo słowo „fun” oznacza zabawę, co przeciętnemu czytelnikowi raczej nie kojarzy się z zakładami pogrzebowymi. Alison Bechdel jednak ma pełne prawo do takiego skojarzenia, ponieważ wychowywała się w neogotyckim domu, a jej pradziadek, dziadek, a następnie ojciec prowadzili zakład pogrzebowy. Jako mała dziewczynka niejednokrotnie bawiła się ze swoimi braćmi pośród trumien i zapachu pogrzebowych kwiatów. Może właśnie do tego nawiązuje dedykacja z początku książki: „Dla mamy, Christiana i Johna. Dobrze się bawiliśmy, pomimo wszystko”.

Sam komiks podzielony jest na siedem części, które stanowią siedem osobnych narracji związanych ze sobą historią, jaką próbują przekazać z różnych perspektyw. W pierwszej części poznajemy głównego (nie licząc postaci autorki) bohatera tego komiksu, Bruce’a (ojca Alison), jako rzemieślnika, którego pasją była renowacja zabytków, pasją „w każdym znaczeniu tego słowa. Libidinalnym. Maniakalnym. Męczeńskim”[4], i który swoje dzieci traktował głównie jako „ręce do pomocy” przy domowych pracach. Pierwsza część nie pozwala nam więc na sympatię do ojca autorki. W następnych rozdziałach jednak Alison podjęła się przedstawienia tej postaci z innych perspektyw, m.in.: z perspektywy romansów ojca z młodymi chłopcami, a także z perspektywy ojca, z którym była na tyle blisko związana, że rozmawiała z nim o swoim homoseksualizmie (paradoksalnie, to właśnie homoseksualizm ich do siebie w pewnym stopniu zbliżył). I właśnie może w tym kontekście – zbliżenia dzięki wspólnej odmienności – ostatnie zdanie tej graficznej powieści: „Lecz w tej skomplikowanej, odwróconej narracji, która pcha ku sobie nasze splecione historie, on tam był, żeby mnie złapać, kiedy skakałam”[5] nabiera ogromnego znaczenia i odbiera czytelnikowi jednoznaczną myśl, jaka pojawia się w jego umyśle na początku lektury, że ojciec Alison był oschłym i niedobrym ojcem.

Dramat rodzinny i wątki autobiograficzne to jednak nie jedyny atut tej powieści. Jej ogromnym i niezaprzeczalnym autem jest jej intertekstualność i odwołania do wielu klasyków literatury światowej. Książki są obecne niemal na każdej stronie komiksu, czy to w postaci leżącej obok ojca bawiącego się z Alison „Anny Kareniny”, czy w postaci książek, które miały lub mogły mieć wpływ na rozwój fabuły (a tym samym życia prawdziwych postaci), jak „Śmierć szczęśliwa” Camusa czy „W poszukiwaniu straconego czasu” Prousta. Książki towarzyszą Alison w momencie, gdy odkrywa swoją seksualność, „To, że jestem lesbijką, odkryłam w wieku dziewiętnastu lat. Było to przeżycie iście intelektualne”[6]. Może to wydać się dziwne, ale jeśli wierzyć tej autobiografii, Alison odkryła swoją seksualność dzięki książkom, w których pojawiały się wątki homoseksualne. Z czasem zaczęła czytać wyłącznie tego typu książki, „zdradzając” tym samym rozpoczętego „Ulissesa” Joyce’a. Nawet jej pierwszemu kontaktowi fizycznemu towarzyszyła literatura: „Joan była poetką i matriarchistką. Przez resztę semestru rzadko wychodziłam z jej łóżka. Łóżka zawalonego książkami, trzeba dodać, co było dla mnie swoistym połączeniem teorii i praktyki”[7]. Zresztą nawet tytuły niektórych rozdziałów odnoszą się do literackiej klasyki: „W cieniu zakwitających dziewcząt” (znów Proust) czy „Kanarkowy karawan śmierci” (nawiązanie do karawanu pana Ropucha z „O czym szumią wierzby”).

Kończąc mój nieco już przydługi wywód na temat tego niezwykłego komiksu, chciałam tylko dodać, że jest on bez wątpienia najlepszym dowodem na to, że ani komiks, ani też literatura LGBTQ nie muszą wcale przedstawiać historii banalnych. A uważanie tych gatunków za często zbyt dosłowne, proste, a także niejednokrotnie wulgarne, może być krzywdzące i w przypadku „Fun Home” jest z pewnością nieuzasadnione.



---
[1] Źródło: internetowa strona sjp.pwn.pl.
[2] Autobiograficzny komiks Arta Spiegelmana o nim samym oraz o jego ojcu Władku Spiegelmanie, który ocalał z Holocaustu.
[3] Literatura LGBTQ – skrót LGBTQ pochodzi od angielskich słów Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer i dotyczy mniejszości seksualnych. Literatura LGBTQ to literatura poruszająca tematykę mniejszości seksualnych.
[4] Alison Bechdel, „Fun Home. Tragikomiks rodzinny”, tłum. Sebastian Buła, Wojciech Szot, wyd. Timof i Cisi Wspólnicy, 2009, s. 15.
[5] Tamże, s. 240.
[6] Tamże, s. 82.
[7] Tamże, s. 88.

(recenzja opublikowana również w Serwisie biblionetka.pl)

„Koń jaki jest, każdy widzi” - głosiła pierwsza polska encyklopedia autorstwa Benedykta Chmielowskiego. I chciałoby się rzec, że komiks też jaki jest, każdy widzi. Ale to oczywiście nieprawda. Według współczesnego, internetowego słownika języka polskiego PWN komiks to „historyjka obrazkowa opatrzona tekstem (ograniczonym do wypowiedzi bohaterów), zwykle o charakterze...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Komiksowa autobiografia Alison, która dorastała pod jednym dachem z ojcem kryptogejem, matką niepasującą do wiejskiego otoczenia, dwójką braci oraz ogromem książek. Spodziewałam się historii bardziej tragicznej, przytłaczającej, a dostałam coś naturalnego. Może niekoniecznie była to normalna relacja, ale była prawdziwa. Bez wszelkich uniesień i patosu. Autorka pokazuje jaką drogę przeszła, odkrywając swoją seksualność. W całej jej drodze zawsze towarzyszyły jej książki.
Czyta się szybko, ale nie tak jak standardowy komiks, czasem musiałam się naprawdę skupić nad czytaniem, ale to pokazuje, że komiks też potrafi być inteligentną formą przekazu. Że nie musi opowiadać tylko o walkach superbohaterów. Polecam wszystkim oczekującym dojrzałego komiksu się zapoznać!

Komiksowa autobiografia Alison, która dorastała pod jednym dachem z ojcem kryptogejem, matką niepasującą do wiejskiego otoczenia, dwójką braci oraz ogromem książek. Spodziewałam się historii bardziej tragicznej, przytłaczającej, a dostałam coś naturalnego. Może niekoniecznie była to normalna relacja, ale była prawdziwa. Bez wszelkich uniesień i patosu. Autorka pokazuje jaką...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Dlaczego warto?

http://naregale.com.pl/leczenie-grafika-czyli-autoterapia-w-komiksach/

Dlaczego warto?

http://naregale.com.pl/leczenie-grafika-czyli-autoterapia-w-komiksach/

Pokaż mimo to

Niecodzienna rodzina - ojciec prowadzący dom pogrzebowy, zimny dla swej trójki dzieci,lubujący się w urządzaniu domu, ksiażkach, hodowli kwiatów i ... w chłopcach, co ukrywa. Matka, aktorka, studentka, rozczarowana małżeństwem. Córka ze swymi dziwactwami, mądrością, która odkrywa w sobie homoseksualizm... Polecam, bo to wszystko historia autorki, jej odwaga godna podziwu.

Niecodzienna rodzina - ojciec prowadzący dom pogrzebowy, zimny dla swej trójki dzieci,lubujący się w urządzaniu domu, ksiażkach, hodowli kwiatów i ... w chłopcach, co ukrywa. Matka, aktorka, studentka, rozczarowana małżeństwem. Córka ze swymi dziwactwami, mądrością, która odkrywa w sobie homoseksualizm... Polecam, bo to wszystko historia autorki, jej odwaga godna podziwu.

Pokaż mimo to

Zupełnie nie wiedziałam, czego się spodziewać po komiksie pt. Fun Home narysowanym przez Alison Bechdel. Wiedziałam tylko, że są to wspomnienia autorki oraz, że jest porównywany do Persepolis, który mi się bardzo podobał.

Faktycznie, sposób skonstruowania fabuły i rysunki przypominają trochę dzieło Satrapi, jednak zawartość jest kompletnie odmienna. Gdybym miała opisać jednym zdaniem, co zawiera ten komiks, to napisałabym, że opowiada o trudnej relacji z ojcem w dzieciństwie i jego wpływie na rozwój autorki. Ale nie da się tego opisać tylko jednym zdaniem, bo nie jest to tak proste. Zresztą nic w życiu nie jest proste, a już na pewno nie relacje z rodzicami.

Komiks zawiera wybrane wspomnienia Bechdel, głównie z dzieciństwa. Nie są one poukładane chronologicznie, tym niemniej stanowią spójną opowieść prowadzącą nas przez najważniejsze wydarzenia z jej życia, które wpłynęły na to, kim jest teraz. Opowiada o samotności wśród ludzi, o poznawaniu własnego ciała i seksualności oraz o uzależnieniu od toksycznych relacji z ojcem. Ta opowieść nie należy do najlżejszych.

Alison Bechdel próbuje przeprowadzić szczerą autoanalizę. Chce przyjrzeć się relacjom z rodzicami z perspektywy doświadczenia, które zdobyła przez 46 lat życia i opowiedzieć tę historię na nowo – przyznać się do uczuć, które długo w sobie ukrywała i uporządkować je. Z tego powodu komiks może stanowić pożywkę dla domorosłej analizy, ja jej jednak nie będę tu uskuteczniać. Każdy sam powinien wyciągnąć wnioski.

Jeśli ktoś jest zainteresowany tego typu wspomnieniami albo zmaganiami, z jakimi muszą się mierzyć osoby homoseksualne, to można sięgnąć po Fun Home, ale warto mieć świadomość, że jest to raczej trudna i smutna lektura.

Za komiks bardzo, bardzo dziękuję Bardziej Lubię Książki Niż Ludzi. Wygrałam go w rozdaniu na jej FP na Facebooku. Jeszcze raz bardzo dziękuję! :*

Zupełnie nie wiedziałam, czego się spodziewać po komiksie pt. Fun Home narysowanym przez Alison Bechdel. Wiedziałam tylko, że są to wspomnienia autorki oraz, że jest porównywany do Persepolis, który mi się bardzo podobał.

Faktycznie, sposób skonstruowania fabuły i rysunki przypominają trochę dzieło Satrapi, jednak zawartość jest kompletnie odmienna. Gdybym miała opisać...

więcej

mniej

Pokaż mimo to