Niewątpliwie jednym z bardziej interesujących gatunków zwierząt w Polsce jest zaskroniec zwyczajny, którego najciekawsze aspekty biologii i ekologii chcielibyśmy w możliwie prosty sposób przybliżyć w niniejszej monografii. Należy on do grupy zwierząt (gady) reprezentowanych w Polsce zaledwie przez kilka gatunków, z których część jest bardzo rzadka lub wręcz zagrożona wyginięciem. I choć zaskroniec zwyczajny spotykany jest na terytorium niemal całego naszego kraju, a miejscami jest niewątpliwie pospolity, to wśród przyrodników panuje powszechne przekonanie, że jest gatunkiem ginącym, który ponosi duże straty liczebności w wyniku wszechobecnego zanieczyszczenia środowiska naturalnego, prowadzenia wielkoobszarowej gospodarki rolniczej, budowy szerokich dróg przecinających jego naturalne szlaki migracyjne oraz – niestety – ciągle w efekcie agresji i zabijania go przez człowieka.
Poza częścią tekstową, w monografii prezentujemy liczne ryciny ukazujące m.in. odmiany kolorystyczne zaskrońca, jego elementy anatomiczne, preferowane siedliska, różne sytuacje życiowe, upodobania, zwyczaje, zagrożenia mu towarzyszące czy sposoby jego ochrony. W końcowej części umieściliśmy słowniczek z niektórymi trudniejszymi i mniej zrozumiałymi terminami pojawiającymi się w tej publikacji.
Mamy nadzieję, że monografia ta okaże się przystępna, interesująca i pozwoli szerokiemu gronu potencjalnych odbiorców nieco przybliżyć ten gatunek oraz – przede wszystkim – może zmieni stosunek niektórych ludzi do węży.