Ta książka przestała u mnie półce ponad 30 lat. Obawiałam się, że zważywszy na rok powstania (1984) może zawierać komunistyczne przekłamania, których nie będę mogła zweryfikować dysponując zbyt mała wiedzą. Jednak po tylu latach wiedzy jakby trochę przybyło:),a po przeczytaniu wydanej ostatnio przez IPN książki "Policja Granatowa w Generalnym Gubernatorstwie 1939-1945", (którą oceniam bardzo dobrze) uznałam, że czas sięgnąć i po tę, szczególnie, że jej objętość, dużo większa od IPN-owskiej, zapowiadała możliwość uzyskania większej porcji informacji. Zachęcił mnie również fakt, że była ona często przywoływanym tam źródlem oraz drugi, zupełnie być może irracjonalny, że nie lubię mieć na półkach nieprzeczytanych książek:). Muszę przyznać, że bardzo szybko przekonałam się, że moje wcześniejsze obawy zupełnie się nie sprawdziły. Książka napisana w 1984r., wydana dopiero w 1990r. jest pracą niesamowicie rzetelną, solidną, kompletnie pozbawioną komunistycznego bełkotu, merytoryczną i udokumentowaną ogromną ilością źródeł - zarówno różnego rodzaju dokumentów polskich jak i niemieckich, wspomnień, relacji świadków, rozmów autora z różnymi osobami, artykułów i opracowań, tabel, zdjęć i ilustracji. Wyobrażam sobie jakie autor, przy wykonaniu tak ogromnej pracy, miał trudności z dostępem do nich. Ostatnio w jednym z programów IPN prof. Maciej Korkuć opowiadał jak ciężko było "dorwać się" do archiwów jeszcze przez całe lata 90-te (hmmm...jakoś mnie to nie dziwi...),a co dopiero wcześniej! Do tego, co czyni książkę wręcz "wciągającą", mamy tu ogromną ilość opisanych sytuacji i wydarzeń, z nazwiskami bohaterów (lub kanalii) i ich późniejszymi, często tragicznymi losami. Zrozumiałam też dlaczego, pomimo, że napisana dużo wcześniej, wydana została dopiero w 1990r. Po prostu wiele z informacji, opisów zupełnie "z jedynie słuszną linią" niezgodnych (np. bandytyzm GL/AL, grabieże popełniane przez zbiegłych jeńców radzieckich czy bandach żydowskich rabusiów grasujących w lasach),zamieszczonych przez autora było nie do przełknięcia w PRL...Wiedza zawarta w książce jest ogromna. Poruszone są wszystkie aspekty z tematem związane. Przeczytana przeze mnie wcześniej, zbiorowa praca wydana przez IPN może służyć dla niej po prostu za wstęp... Nie rozumiem zupełnie dlaczego przez tyle lat nie została wznowiona (po wcześniejszym ewentualnym uzupełnieniu lub poprawieniu pewnych nieścisłości, które w ciągu 30 lat od powstania zostały wyjaśnione lub po prostu lepiej poznane - jak np. kwestia "Muszkieterów"),podczas gdy zakłamywanie historii idzie w najlepsze i co chwilę odnajdujemy Policję Granatową "wepchniętą" w tabele pomiędzy przeróżne, czysto zbrodnicze formacje kolaborujące z nazistami w różnych krajach. Warto wiedzieć coś więcej, a przede wszystkim jak to z nią naprawdę było - bo nie tak, jak uczono mnie w szkole, nie tak jak próbowano wbić nam do głowy przez cały PRL no i oczywiście nie tak jak ją przedstawiają różne niedouki, szczególnie z Zachodu. Polecam obie książki, a poniżej zamieszczam spis zawartości - może kogoś zachęcę do jej odnalezienia w jakimś antykwariacie - bo naprawdę warto...
1. Geneza i formowanie polskiej służby policyjnej pod okupacją hitlerowską.
2. Organizacja polskich organów policyjnych w Generalnym Gubernatorstwie (ustrój administracyjno-policyjnego systemu GG, Policja Polska GG, Polska Policja Kryminalna)
3. Rola polskich organów policyjnych w realizacji hitlerowskiej polityki okupacyjnej (Policja Granatowa w realizacji hitlerowskiej polityki gospodarczej, udział PP w wywożeniu ludzi na roboty przymusowe do Niemiec, Policja Granatowa w działaniach okupanta wobec ludności żydowskiej i cygańskiej, Udział Policji Granatowej w terrorystycznych i eksterminacyjnych akcjach policji hitlerowskiej, PP w działaniach przeciwko ruchowi oporu, kolaboracja z okupantem)
4. Udział PP w ruchu oporu (organizacja pracy konspiracyjnej, Państwowy Korpus Bezpieczeństwa, udział w konspiracji wojskowej, pomoc dla ludności żydowskiej, samopomoc obywatelska w działalności PP).
5. PP w walce z przestępczością pospolitą
6. Funkcjonariusze PP
7. Społeczeństwo polskie a Policja Granatowa

PS. Daję 8 gwiazdek, choć chętnie dałabym dziesięć, jednak o pożyczenie książki poprosił mnie jeden z przyjaciół, człowiek o ogromnej wiedzy historycznej, zupełnie nieporównywalnej z moją, mam więc nadzieję wrócić do tej opinii w przyszłości z ewentualnym uzupełnieniem oceny:).

Ta książka przestała u mnie półce ponad 30 lat. Obawiałam się, że zważywszy na rok powstania (1984) może zawierać komunistyczne przekłamania, których nie będę mogła zweryfikować dysponując zbyt mała wiedzą. Jednak po tylu latach wiedzy jakby trochę przybyło:),a po przeczytaniu wydanej ostatnio przez IPN książki "Policja Granatowa w Generalnym Gubernatorstwie...