Filmy Kurosawy to kolejne wspomnienie z dzieciństwa. Pamiętam jak oglądałem jego filmy z Ojcem. Robiły niesamowite wrażenie, chcociaż wtedy dostrzegałem tylko walki na miecze i bitwy.

"Pókim był dziecięciem, mówiłem jako dziecię, rozumiałem jako dziecię, rozmyślałem jako dziecię; lecz gdym się stał mężem" ukryłem dziecię w sobie. Dzisiaj mogę cieszyć się wspomnieniami z dzieciństwa i rozumować jak dorosły, odkrywając "człowieczeństwo bez granic" w filmach Akiry Kurosawy.

Do przeczytania tej książki zainspirował mnie powrót do filmów. Najpierw "Yume", potem "Yojimbo", "Rashomon" i "Shichinin no samurai". Wtedy zacząłem szukać książek o Kurosawy i trafiłem na ten zbiorek esejów.

Zbiór jest doskonały i dotyka niemal wszystkich filmów. Analizuje je pod względem treści, kadrów, składu i gry aktorskiej. Niesamowicie jak wiele aspektów można analizować. Może to i zdradza nieco fabułę ale jakże otwiera oczy. dzięki temu jesteśmy w stanie wyłowić o wiele więcej smaczków. Poznać tło historyczne powstawania filmów (np. Sugata Sanshiro okazuje się być ocenzurowany, usunięto 18 minut z czego udało się odzyskać tylko 12... i teraz szukaj wersji zrekontrowanej!). Eseje pchnęły mnie do poszukiwań filmów aby uzupełnić filmotekę. Nie wszystkie łatwo odnaleźć. Wiele z nich nigdy nie pojawiło się w Polsce :(

Eseje są na bardzo różnym poziomie, bo nie każdy autor potrafił wyśrodkować pomiędzy literacką formą a akademickim wykładem. Dlatego niektóre z nich wydają się przegadane i z przydługim wstępem. Dopiero jak dochodzimy do "filmowego mięska" ożywiamy się i robi się ciekawie.

Jeśli miałbym wskazać te które mi się podobały najbardziej to:

1. "Muzyka do filmów Kurosawy. W hołdzie tradycji" (IMO najlepszy esej! Pewnie dlatego, że uwielbiam muzykę a kompozycje Sato, Hayasaki i Tokemitsu są genialne)
2. "Samuraje i rewolwerowcy" Łukasza Plesnara (chyba najbardziej znany film Kurosawy)
3. "Strategie remiksowania dzieł Akiry Kurosawy we współczesnym komiksie na przykładzie serii Usagi Yojimbo" Dariusza Czywilisa (to ten o przegadanym wstępie).

Ale tak naprawdę to każdy esej coś wnosił i odkrywał. Po lekturze tej książki już inaczej będę patrzył na filmy Kurosawy... zyskały głębię i ostrość. Piękno nabrało znaczenia:

"Albowiem teraz widzimy przez zwierciadło i niby w zagadce; ale na on czas twarzą w twarz; teraz poznaję po części, ale na on czas poznam, jakom i poznany jest"

Filmy Kurosawy to kolejne wspomnienie z dzieciństwa. Pamiętam jak oglądałem jego filmy z Ojcem. Robiły niesamowite wrażenie, chcociaż wtedy dostrzegałem tylko walki na miecze i bitwy.

"Pókim był dziecięciem, mówiłem jako dziecię, rozumiałem jako dziecię, rozmyślałem jako dziecię; lecz gdym się stał mężem" ukryłem dziecię w sobie. Dzisiaj mogę cieszyć się wspomnieniami z...

Im więcej filmów Kurosawy oglądam, tym więcej chcę też czytać o jego twórczości, poznawać różne interpretacje, powiązania. Bo jego filmy to kopalnia różnych znaczeń i symboliki. A z kolei im więcej czytam, tym większą mam ochotę na kolejne filmy :))
To opracowanie jest świetne, choć nie idealne – niektóre fragmenty są do przesady akademickie i mało ciekawe. Natomiast niektóre są wręcz mistrzowskie. Najciekawszym dla mnie był ten, który omawia postać trickstera, czyli mitologiczną postać kłamcy, oszusta, przechery i sowizdrzała. Ale niech nie zwiedzie was ten powierzchowny i lekki opis – postać trickstera jest o wiele bardziej skomplikowana i ma wiele ważnych funkcji. Kurosawa wykorzystał tę symboliczną postać, aby zaśmiać się w twarz tradycji i “brawurowo niszczyć uświęcone konwencje”. Dzięki roli trickstera pokazał, że samuraje “nie byli zawsze tak szlachetni, jakimi ukazuje ich większość jidai-geki (filmów historycznych) i że nie zawsze jest możliwe osądzenie ich charakteru na podstawie ich powierzchowności”. Pokazał skomplikowaną naturę ludzką, nic nie jest czarno-białe. A arcymistrzem w tego typu rolach był oczywiście Toshirō Mifune.
Czy wiedziałabym o postaci trickstera gdyby nie ta książka? Nie sądzę :)) Takich ciekawych elementów jest cała masa.
Każde słowo opisujące twórczość Kurosawy, utwierdza, że był on perfekcjonistą, i dążył do osiągnięcia swojego ideału, ale według swoich zasad. Ważnym elementem była też muzyka – Kurosawa wybornie się nią "bawił" nadając znaczenie scenom, albo je zmieniając poprzez właśnie wybór muzyki – genialne!
Ta książka jest dla fanów Kurosawy, ale jest też dla tych, którzy jego kino dopiero odkrywają – jestem pewna, że po każdym rozdziale zapragniecie obejrzeć opisywane filmy. Ja wprost palę się do tego, na szczęście jeszcze wiele ich przede mną.

Im więcej filmów Kurosawy oglądam, tym więcej chcę też czytać o jego twórczości, poznawać różne interpretacje, powiązania. Bo jego filmy to kopalnia różnych znaczeń i symboliki. A z kolei im więcej czytam, tym większą mam ochotę na kolejne filmy :))
To opracowanie jest świetne, choć nie idealne – niektóre fragmenty są do przesady akademickie i mało ciekawe. Natomiast...

Akira Kurosawa to twórca filmowy, którego raczej nie trzeba przedstawiać żadnemu miłośnikowi X Muzy. Japoński reżyser w ciągu wielu lat swojej kariery stworzył wielu wyśmienitych produkcji, które niezależnie od tego ile lat mają na karku, nadal stanowią ikonę dobrego i nietuzinkowego kina. Jego dzieła stały się inspiracją dla wielu twórców szeroko pojętej kultury, którzy w mniejszym lub większym stopniu wzorowali się na „mistrzu”. Książka „Człowieczeństwo bez granic. Wymiary kultury w twórczości Akiry Kurosawy” stara się ukazać wielowymiarowość treści filmów Kurosawy, która ma swoje przełożenie zarówno na inne filmy, jak i zupełnie odmienne rejony kultury.

Recenzowana publikacja jest zbiorem felietonów/artykułów poświęconych różnorodnej filmografii reżysera. Twórcy poszczególnych tekstów, reprezentujący dość różnorodne środowiska naukowe (nie tylko z Polski),starają się w nich przedstawić czytelnikowi głębię jego filmów i ich ogromny wpływ na światową kulturę. Zaprezentowane zostają tutaj zarówno inspiracje jego twórczością reżyserów europejskich i amerykańskich, jak i i ogromny znaczenie jego osoby dla przyszłych pokoleń twórców z jego rodzimego kraju.

Poszczególne części książki Człowieczeństwo bez granic zajmują się różnorodnym zagadnieniem kulturowym, co dość dosadnie pokazuje złożoność jego produkcji. Można znaleźć tutaj między innymi teksty poświęcone znaczeniu samurajów w jego produkcjach, jego udanej próbie zmiany postrzegania feudalnej Japonii, jego wizji śmierci oraz postrzegania „prawdy”, znaczenia kobiet w jego produkcjach czy muzyki filmowej, która była dla niego równie ważna, jak sama treść filmu. To wszystko stanowi tylko część bogatej treści, którą można znaleźć w tej publikacji.

Autorzy poszczególnych rozdziałów zagłębiając się w daną tematykę, starają się ją ukazać głównie przez pryzmat największych hitów filmowych pokroju Siedmiu Wspaniałych, Rashomon, Ukryta Forteca. Dzięki czemu tekst ma stać się bardziej przystępny dla przeciętnego melomana azjatyckiego kina. Nie brakuje tutaj jednak odniesień, jak i obszerniejszych fragmentów opisujących mniej znane produkcje (przynajmniej dla rodzimego widzi) jak np. Saga o judo (która stała się początkiem wielkiej kariery Kurosawy). Pewna część wyciąganych przez autorów wniosków, jak i prezentowane kulturowe powiązania różnych produkcji, mogą być mniej lub bardziej oczywiste (przynajmniej dla kogoś, kto mocniej interesuje się zarówno kulturą Japonii, jak i szeroko pojętym filmem). W teście znajduje się jednak również całkiem solidna porcja ciekawostek i nie tak oczywistych inspiracji, które mogą mocno zaskoczyć. Doskonałym przykładem może być tutaj koszt zakupu przez stronę amerykańską praw do ponownego nakręcenia „Siedmiu samurajów”. Japończycy kompletnie nie wierzyli w sukces filmu na innym kontynencie i mocno się na tym przejechali. Jeśli chodzi o dość nietypowe inspiracje jego filmami, to miały one przełożenie nie tylko na „anime”, „mangę”, komiks zachodni, czy literaturę światową, ale również na bardziej muzyczne motywy (musicale). Szkoda tylko, że w tym aspektach konkretni autorzy nie zagłębili się jeszcze mocniej w temat i w pewnych jego aspektach ledwie prześlizgnęli się po prezentowanych tytułach.

Jeśli chodzi o merytorykę całego zamieszczonego w publikacji tekstu, nie można jej nic zarzucić. Poszczególni autorzy wykonali kawał solidnej pracy, starając się jak najlepiej zaprezentować poruszaną przez siebie tematykę.

Cała recenzja na:

https://popkulturowykociolek.pl/recenzja-ksiazki-czlowieczenstwo-bez-granic-wymiary-kultury-w-tworczosci-akiry-kurosawy/

Akira Kurosawa to twórca filmowy, którego raczej nie trzeba przedstawiać żadnemu miłośnikowi X Muzy. Japoński reżyser w ciągu wielu lat swojej kariery stworzył wielu wyśmienitych produkcji, które niezależnie od tego ile lat mają na karku, nadal stanowią ikonę dobrego i nietuzinkowego kina. Jego dzieła stały się inspiracją dla wielu twórców szeroko pojętej kultury, którzy w...