Hannę Muszyńską-Hoffmannową odkryłam, gdy byłam nastolatką i zakochałam się w jej książkach historycznych. Autorka pisała książki historyczne o sławnych kobietach żyjących w XVIII i XIX wieku. Głównie o kobietach z wyższych sfer, wykształconych, o szerokich horyzontach, podporządkowanych swojej epoce, ale często torujących drogę Polkom w kolejnych pokoleniach. I co najważniejsze nie są to suche fakty, ale historia zbeletryzowana, pisana staropolskim językiem, ale w wersji zrozumiałej współczesnym czytelnikom, wplatająca w treść ważne wydarzenia z dziejów Polski i świata, smaczki kulturalne i obyczajowe. Panny z kamienicy "Pod Fortuną", to mieszkanki tej znanej warszawskiej kamienicy ze Starego Miasta. Zaczyna się od dziejów małżonki i córek Jana Baptysty Czempińskiego, konsyliarza (czyli lekarza) króla Stasia, który został nagrodzony przez króla tytułem szlacheckim za swoje zasługi (wykonał pierwsze szczepienie przeciwko ospie prawdziwej w Polsce). Jedna z dziewcząt, Marianna Czempińska, poślubiła poetę - Ignacego Tańskiego, później sekretarza księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego w Puławach. Jedną z ich córek była pierwsza polska pisarka, która zdobyła sławę na świecie, czyli Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, autorka "Pamiątki po dobrej matce", czy "Dziennika Franciszki Krasińskiej". Ale ta książka, to nie sucha historia, tylko ciekawa opowieść snuta przez Kunegundę, krewną - rezydentkę rodziny Czempińskich, Tańskich i Hoffmanów, która im towarzyszyła w chwilach szczęścia, radości, a także smutków i żałoby. Można poznać wiele ciekawostek obyczajowych w życiu ówczesnej arystokracji, modę, zwyczaje i przesądy itd. Naprawdę polecam. Również inne książki Hanny Muszyńskiej-Hoffmannowej, czyli np. "Joanna, moja miłość" - opowieść o Joannie Grudzińskiej, małżonce księcia Konstantego, albo "O paniach z krainy szczęścia" - opowieść o mieszkańcach i tajemnicach Nieborowa i Arkadii, albo "Panie na Wilanowie" itp. Polecam. Sama chętnie je ponownie przeczytam.

Hannę Muszyńską-Hoffmannową odkryłam, gdy byłam nastolatką i zakochałam się w jej książkach historycznych. Autorka pisała książki historyczne o sławnych kobietach żyjących w XVIII i XIX wieku. Głównie o kobietach z wyższych sfer, wykształconych, o szerokich horyzontach, podporządkowanych swojej epoce, ale często torujących drogę Polkom w kolejnych pokoleniach. I co...

Dość ciężko mi się czytało tą książkę, musiałam to zrobić z przerwami na inne lektury, z racji języka, którym książka została napisana. Jednak rozumiem, że kiedyś tak się mówiło.
Ciekawe dla mnie było czytanie o dawnej Warszawie i nazwiskach, które bez problemu kojarzyłam. Szczególnie o Klementynie z Tańskich, którą zaczęłam ostatnio kojarzyć.

Dość ciężko mi się czytało tą książkę, musiałam to zrobić z przerwami na inne lektury, z racji języka, którym książka została napisana. Jednak rozumiem, że kiedyś tak się mówiło.
Ciekawe dla mnie było czytanie o dawnej Warszawie i nazwiskach, które bez problemu kojarzyłam. Szczególnie o Klementynie z Tańskich, którą zaczęłam ostatnio kojarzyć.

inne wydanie

inne wydanie

Lubię czasem sięgnąć po takie "starocie" i dzięki nim przenieść się do zupełnie innego świata. Tutaj akcja rozgrywa się na przełomie XVIII i XIX wieku, głównie w Warszawie, i w formie pamiętnika opisuje dzieje rodziny Jana Baptysty Czempińskiego - kilka pokoleń dziewcząt i kobiet. Autorką jest Kunegunda - sierota przygarnięta przez rodzinę Czempińskich.

Z początku tę książkę czytało mi się dość ciężko z racji bardzo specyficznego, bo współczesnego tamtym czasom języka. Natomiast kiedy już się do niego w pełni przyzwyczaiłam, doceniłam tę książkę i bez reszty zagłębiłam się w opisywanej rzeczywistości...

Obyczajowość tamtych czasów była wręcz szokująco inna od naszej - osiemnastolatka to już stara panna praktycznie bez szans na "złapanie męża". Właśnie, złapanie - odbywało się to często przy pomocy podstępu i nawet się z tym nie kryto. Wszystko było podporządkowane głównemu celowi rodziny, czyli wydaniu córek za mąż. Szokujące też było w tych czasach podejście do śmierci dzieci (co wcale tak rzadko się nie zdarzało),zwłaszcza dziewczynek. Odbierano to nie tylko jako wolę boską, której nie można przecież zaradzić i trzeba się z nią pogodzić, ale także jako sposób na to, by zmniejszyć ilość córek, które trzeba wydać za mąż. Niejednokrotnie przyjmowano więc z dużą ulgą, gdy ich liczba się zmniejszała...

Kunegunda w swoim pamiętniku oprócz obyczajowości i wydarzeń politycznych opisuje także uczucia, rozterki miłosne i dramaty - swoje i otaczających ją kobiet. Skupia się także na takich rzeczach jak stroje, co dodatkowo pomaga wczuć się w klimat tamtych czasów.

Naprawdę warto przeczytać i przenieść się do świata tak różnego od naszego.

Lubię czasem sięgnąć po takie "starocie" i dzięki nim przenieść się do zupełnie innego świata. Tutaj akcja rozgrywa się na przełomie XVIII i XIX wieku, głównie w Warszawie, i w formie pamiętnika opisuje dzieje rodziny Jana Baptysty Czempińskiego - kilka pokoleń dziewcząt i kobiet. Autorką jest Kunegunda - sierota przygarnięta przez rodzinę Czempińskich.

Z początku tę...

Pierwsze wydanie Panien z kamienicy "Pod Fortuną" jest datowane na 1965 roku. Nie jest to więc nic nowego, jednak nie słyszałam o tej książce wcześniej i nikt mi jej nie zachwalał... Mimo to sięgnęłam po powieść z przyjemnością i nadzieją na dobrą lekturę. Czasami mam wrażenie, że ludzie patrzą tylko na nowości i bestsellery a zapominają o innych książkach. Ostatnio obiecałam sobie, że odkurzę trochę staroci, Panny z kamienicy "Pod Fortuną" akurat do nich należą, zatem... Zamówiłam, przeczytałam. Czy się zawiodłam? Nie do końca...
Powieść Hanny Muszyńskiej-Hoffmannowej jest napisana w formie pamiętnika. Kunegunda - sierota przygarnięta przez Jana Baptystę Czempińskiego - będąc już staruszką, spisała całe swoje życie oraz losy trzech pokoleń panien z kamienicy "Pod Fortuną". Życie Jana Baptysty, jego żony i sześciu córek, później wnucząt i prawnucząt (tych najbliższych sercu Kunegundy) jest na tyle obrazowo ukazane, że z powodzeniem można wczuć się w ich historię i przeżywać z nimi ich radości i porażki. Były chwile, że gubiłam się w opisie kto jest kim. Wszystkie tytuły, imiona, nazwiska, zdrobnienia - bohaterów w powieści było bardzo dużo i trzeba się naprawdę skupić na lekturze, by się zorientować w treści.
Powieść obejmuje odległe czasy przełomu XVIII i XIX wieku, w przeważającej części akcja rozgrywa się w Warszawie. Na szczęście Kundzia nie opisuje tylko zmieniającej się mody, ale zwraca też uwagę na inne wydarzenia rozgrywające się w mieście oraz w polskiej i światowej polityce. Całość opisana oczywiście ówczesnym językiem, przyznaję, że bez przypisów momentami ciężko byłoby mi zrozumieć słowa głównej bohaterki. Niestety nie przy każdym francuskim zwrocie było objaśnienie i - nawet jeśli się powtarzały - ciężko było odszukiwać poprzednie wyjaśnienie. Z przyjemnością czytałam wymienione w Pannach nazwy ulic czy lokali w Warszawie, niektóre kojarzyłam i aż sama się do siebie uśmiechałam porównując ówczesny obrazem miasta do tego obecnego.
Kunegunda wbrew pozorom miała wiele szczęścia w życiu, osierocona w młodym wieku została przygarnięta przez rodzinę Czempińskich i traktowana jak córka. Miała wprawdzie swoje obowiązki, jednak nikt z domowników nigdy nie traktował ją gorzej. W pewnym momencie miałam nawet wrażenie, że przesadzają i robią krzywdę Kundzi. Jan Baptysta nie zgodził się na ślub swojej podopiecznej z osobą niższego stanu zapominając, że Kunegunda tak naprawdę nie należy do jego rodziny więc raczej nie doszłoby do mariażu. Koniec końców dziewczyna patrzyła jak wszystkie panny Czempińskie są wydawane za mąż, ona sama również miała nadzieje na ślub, jednak mężczyzna, w którym się zakochała ostatecznie wybrał jej młodszą przybraną siostrę. Wiele odwagi i charakteru pokazała Kundzia zgadzając się nadzorować dom swojej rywalki i niedoszłego męża. Trwała przy nich do końca, wychowywała dzieci, nie skarżyła się na swój los, choć czasami, między wierszami, można było wyczytać jej żal.
Trochę mnie śmieszyło, trochę przerażało, pokazane w powieści nastawienie do małżeństwa. Dziewczynki czternasto-, piętnastoletnie były wydawane za mąż a dziewiętnastolatki uznawano za stare panny. Ja w tym wieku chodziłam grzecznie do technikum i nawet nie myślałam o ślubie... Ba! Nawet by mi do głowy nie przyszło, że moja mama mogłaby sama wybrać mi męża i różnymi podchodami zmusić go do oświadczyn. Same podchody są zabawne i z rozbawieniem czytałam jak każda z panien po kolei była wydawana za mąż. Nie zawsze były to szczęśliwe małżeństwa, rzadko zdarzał się związek z miłości, mężczyźni przeważnie byli starsi o dziesięć i więcej lat a największą wagę przykładano do majętności, statusu i zachowania kandydata do ożenku.
Sporą część pamiętnika Kundzia poświęciła Klementynie z Tańskich Hoffmanowej, wnuczce Jana Baptysty. Kunegunda praktycznie wychowała dziewczynkę, towarzyszyła jej przez długie lata i wspierała w karierze pisarskiej aż do jej zamążpójścia i emigracji. Dzieła Klementyny możemy odnaleźć w bibliotece, choćby słynny Dziennik Franciszki Krasińskiej. Niezwykłe było, iż w tamtych czasach kobieta mogła sama się utrzymać z pisania i była tak niezależna. Zwróciłam również uwagę na wiek zawarcia małżeństwa kobiety - trzydzieści dwa lata - najwidoczniej z czasem i to uległo zmianie.
Panny z kamienicy "Pod Fortuną" wprowadzają nas w zupełnie inny świat, mamy swoją osobistą podróż w czasie. Jeśli chcecie poczuć się niczym panna z XIX wieku, poznać niuanse wydawania córek za mąż i - przede wszystkim - poznać Kunegundę - zapraszam do lektury.

Pierwsze wydanie Panien z kamienicy "Pod Fortuną" jest datowane na 1965 roku. Nie jest to więc nic nowego, jednak nie słyszałam o tej książce wcześniej i nikt mi jej nie zachwalał... Mimo to sięgnęłam po powieść z przyjemnością i nadzieją na dobrą lekturę. Czasami mam wrażenie, że ludzie patrzą tylko na nowości i bestsellery a zapominają o innych książkach. Ostatnio...