„Śladami zapomnianych bohaterów” to cykl, w którym wydawnictwo Vesper publikuje w formie papierowej eseje z „Blogu Biszopa”. Obecnie otrzymaliśmy do rąk trzecią część, a zapowiadana jest jeszcze czwarta.

„Biszop”, a właściwie Mateusz Biskup, to specjalista od HR-u, emigrant, który opuścił Wielkopolskę, by osiąść w Szkocji. Jego blog i publikowane na nim eseje historyczne przyniosły mu niemałą popularność i tytuł Bloga Roku 2010 aż w trzech kategoriach, w tym nagrodę główną w plebiscycie. Niestety sprawy zawodowe zmusiły „Biszopa” do bezterminowego zawieszenia witryny.

W trzecim tomie znajdziemy szereg historii pisanych w charakterystycznym „biszopowym” stylu. Autor nie sili się na naukową bezstronność. Choć stara się dość rzeczowo przedstawić opisywane wydarzenia, nie waha się wtrącać komentarzy, a także lekko koloryzować i fabularyzować. Każdy esej poprzedza kilkuakapitowy, fabularyzowany wstęp, w którym autor przybliża jakiś epizod z danego zagadnienia.

„Biszop” ma bardzo sprecyzowane zainteresowania, które widać po doborze tematów. Nie znajdziecie tu analiz związanych z historią gospodarczą, kulturową czy społeczną. Zdecydowana większość tekstów dotyczy wojen i to tych prowadzonych w XX wieku. Wśród nich najczęściej przewija się II wojna światowa, ale nie brak też wojny w Korei, konfliktu w Wietnamie czy wojen na Bliskim Wschodzie. Autor przytacza również kilka epizodów z wojny o Falklandy i prezentuje kilka słynnych operacji antyterrorystycznych. Szczególną atencją „Biszop” darzy Polskie Siły Zbrojne w czasie II wojny światowej, tak na zachodzie, jak i w kraju. Barwnie odmalowuje akcje podziemia AK oraz Cichociemnych.

Nader częstym zabiegiem jest sprowadzanie zagadnienia do kwestii personalnej. Udział śmigłowców w wojnie wietnamskiej przedstawiony jest przez pryzmat dramatycznej akcji ratunkowej. Walki myśliwców w wojnie w Korei zobrazowane są pojedynkiem dwóch pilotów w słynnej Alei MIG-ów. Z jednej strony może to nieco zubażać perspektywę, ale jednocześnie wprowadzenie konkretnego bohatera pozwala poczuć niemal na własnej skórze trudy i tragedie wojenne.

Nie spodziewajcie się po tej książce wyczerpującego potraktowania tematu. To w końcu zbiór tekstów z bloga. Napisane są świetnym stylem i znakomicie się je czyta, ale to jedynie pewne zasygnalizowanie tematu, zwłaszcza że autor często wybiera epizody z większej całości. Ogromnym sukcesem „Biszopa” jest to, że jego opowieści skłoniły wielu Polaków do głębszego zainteresowania się opisywanymi przez niego tematami, często przemilczanymi lub nieco zapomnianymi.

„Śladami zapomnianych bohaterów” to przyjemna eseistyka historyczna. Teksty są krótkie, co czyni książkę idealną dla osób zapracowanych i doskonałą jako lekturę do czytania w transporcie publicznym, w drodze do szkoły, na uczelnię czy do pracy.

Jedynym, co można zarzucić autorowi i wydawnictwu, to brak nowych tekstów. Wszystkie były już zamieszczone na blogu i można je znaleźć w sieciowym archiwum. Jednak znacznie wygodniej czyta się je w formie papierowej, a „Biszop” obiecał, że w czwartym tomie znajdziemy również teksty wcześniej niepublikowane. Trzymam za słowo!

Krzysztof Krzemień