Dyskusje nad problemem nowoczesności, jej granic, wyznaczników, funkcji i celów zdają się być jednym z dominujących problemów dzisiejszej humanistyki. Są pytaniami o początek dzisiejszej kondycji kultury, próbami jej zdefiniowania i zarysowania perspektyw. Drugi nurt podobnie formułowanych kwestii to rozumienie dziewiętnastowieczności wraz z całą jej wielonurtowością oraz antynomiczną aksjologią i estetyką. Próbuje się tedy te dwie formacje w spetryfikowanym rozumieniu procesu historycznoliterackiego zderzać ze sobą, tworząc wizję permanentnych wojen, potyczek i wzajemnych likwidacji oraz jako historię wielu przełomów. Próbuje się także wyjść poza ten agon i pokazać ciągłość i przemiany dziewiętnastowieczności i nowoczesności. Rozumiemy też nowoczesność jako wewnętrzną cechę każdej epoki i każdej formacji kulturowej, jako proces nieustannego modernizowania propozycji kulturowych, poetyk i światopoglądów. W takich właśnie napięciach próbujemy stworzyć na nowo portret Bolesława Prusa. W takich kontekstach chcemy zobaczyć jego twórczość.
(ze Wstępu)