Tractatus logico-philosophicus

Bardzo ciężko jest powiedzieć cokolwiek o Traktacie. Z jednej strony jest to  genialne dzieło zarówno ze względu na treść, jak i jego oddziaływanie na współczesną filozofię. Z drugiej zaś strony z wieloma rzeczami nie mogę się zgodzić, a projekt idealnie przejrzystego dzieła z ponumerowanymi tezami nie zakończył się wcale sukcesem. Nie tylko od Traktatu odbijają się  niedzielni filozofowie, ale nawet fachowcy mają mniejsze lub większe problemy z lekturą. Sam Wittgenstein stwierdził, że tacy tytani jak Frege i Russell go nie zrozumieli. No to jak nie oni, to kto miał to zrobić? Zdaje się, że tylko sam Wittgenstein, który stwierdził w późniejszym okresie życia, że Traktat przestał odzwierciedlać jego poglądy. 

Nie mogę przeprowadzić dokładniejszej analizy tekstu jak zazwyczaj, bo o ile mógłbym się wystawić na ewentualne popełnienie błędu, to byłoby to jednak zajęcie bardzo czasochłonne, bo wymagające drobiazgowego przedstawienia prawie całej książki. Ograniczę się więc do najprostszego możliwego wyjaśnienia wam, co to w ogóle jest ten cały Traktat, a z treścią musicie się zmierzyć sami (lub w towarzystwie Wolniewicza).

Traktat to według samego autora dzieło metafizyczne, przy czym przez metafizykę rozumie on coś niezwykle oddalonego od nauki, coś niesprawdzalnego i coś, o czym nie da się mówić. Dlatego też autor w końcówce pisze, że ci, którzy naprawdę go zrozumieją, uznają jego wywód za niedorzeczność. Wydaje się to takim ładnym koanem w buddyjskim stylu, ale dla mnie to trochę nieszczere, bo uznanie jego systemu za nieweryfikowalną metafizykę zakłada uprzednio tę metafizykę. 

W każdym razie Wittgenstein pisze o świecie, o języku i ich powiązaniu. Wnika bardzo dokładnie w strukturę obu i te szczegółowe filozoficzne rozważania kończy serią mglistych tez o tematyce okołomistycznej. Na tle neopozytywizmu wydaje się najbardziej otwarty na kwestie religijne, choć Bóg to dla niego coś spoza świata, co w świat nie ingeruje.

Zakończę radą, by podczas lektury robić notatki i rozpatrywać poszczególne pojęcia w kontekście innych pojęć. Jeśli nie będziecie wplatać  tez w jedną spójną sieć, łowiącą kolejne tezy, to te kolejne tezy będą wam przelatywać przez zbyt duże oczka i nic z tego nie wyniesiecie. No i jeśli nie interesujecie się dokładniej ontologią albo filozofią języka, to nie katujcie się tym. Przeczytajcie jakieś opracowanie, tyle wam starczy.

Bardzo ciężko jest powiedzieć cokolwiek o Traktacie. Z jednej strony jest to  genialne dzieło zarówno ze względu na treść, jak i jego oddziaływanie na współczesną filozofię. Z drugiej zaś strony z wieloma rzeczami nie mogę się zgodzić, a projekt idealnie przejrzystego dzieła z ponumerowanymi tezami nie zakończył się wcale sukcesem. Nie tylko od Traktatu odbijają się ...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Wymagający i czasami lubię się z nim pomęczyć. Może jeden cytat trochę wyrwany ale charakterystyczny: … logiki nic nie obchodzi kwestia, czy świat nasz jest rzeczywiście taki, czy nie.

Wymagający i czasami lubię się z nim pomęczyć. Może jeden cytat trochę wyrwany ale charakterystyczny: … logiki nic nie obchodzi kwestia, czy świat nasz jest rzeczywiście taki, czy nie.

Pokaż mimo to

Wybitna książka. Na pewno wrócę do niej jeszcze wiele razy.

Wybitna książka. Na pewno wrócę do niej jeszcze wiele razy.

Pokaż mimo to

Niewiele zrozumiałem, ale to, co zrozumiałem było wielkie. Jest wielkie.

Niewiele zrozumiałem, ale to, co zrozumiałem było wielkie. Jest wielkie.

Pokaż mimo to

- logika naszego języka indukuje problemy filozoficzne
- co się w ogóle da powiedzieć, da się jasno powiedzieć; o czym zaś nie można mówić, o tym trzeba milczeć
- granice myślenia nie istnieją; granice wyrażania myśli istnieją w języku

ŚWIAT

Świat to fakty. Fakt jest stanem rzeczy, czyli POŁĄCZENIEM przedmiotów.

Przedmioty są substancją świata, a dla języka punktem odniesienia. Istnieją niezależnie od stanów rzeczy.

Konfiguracja przedmiotów tworzy stan rzeczy. Przedmiot istnieje w połączeniu z innymi przedmiotami, w relacji do nich. Rzecz to składnik stanu rzeczy. Cechą rzeczy jest możliwość występowania w stanach rzeczy.

Myśl jest logicznym obrazem faktów. Cokolwiek da się pomyśleć, jest możliwe.

Połączenie, relacja, związek.

Język i świat istnieją w stosunku odwzorowania. Mają wspólną budowę logiczną.

- logika naszego języka indukuje problemy filozoficzne
- co się w ogóle da powiedzieć, da się jasno powiedzieć; o czym zaś nie można mówić, o tym trzeba milczeć
- granice myślenia nie istnieją; granice wyrażania myśli istnieją w języku

ŚWIAT

Świat to fakty. Fakt jest stanem rzeczy, czyli POŁĄCZENIEM przedmiotów.

Przedmioty są substancją świata, a dla języka punktem...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nic z tego nie zrozumiałam. Liczyłam na wywód filozoficzny a dostałam zestaw symboli i cyferek. Szkoda, że mój umysł nie jest w stanie pojąć geniuszu Wittgensteina. Nie oceniam, bo nie wiem co czytałam cha cha

Nic z tego nie zrozumiałam. Liczyłam na wywód filozoficzny a dostałam zestaw symboli i cyferek. Szkoda, że mój umysł nie jest w stanie pojąć geniuszu Wittgensteina. Nie oceniam, bo nie wiem co czytałam cha cha

Pokaż mimo to

Niewielka książka, z którą jednakże mierzyłem się długo. Niezwykle trudna w odbiorze, wątpię żebym zrozumiał większość nawet po kilkukrotnym jej przeczytaniu. Wittgenstein świetnie rozprawia się z językiem, rozkłada rozumienie na atomy pokazując, że logika jest tu najważniejsza i chcąc, nie chcąc jesteśmy uwiązani osobliwością naszego umysłu. Czytając Tractatus miałem uczucie jakbym czytał stare podręczniki do matematyki- dla mnie pozytywnie.

Jestem przekonany, że jeszcze wielokrotnie wrócę do tej pozycji.

Niewielka książka, z którą jednakże mierzyłem się długo. Niezwykle trudna w odbiorze, wątpię żebym zrozumiał większość nawet po kilkukrotnym jej przeczytaniu. Wittgenstein świetnie rozprawia się z językiem, rozkłada rozumienie na atomy pokazując, że logika jest tu najważniejsza i chcąc, nie chcąc jesteśmy uwiązani osobliwością naszego umysłu. Czytając Tractatus miałem...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Uhh, wracać

Uhh, wracać

Pokaż mimo to

Jedna z najczęściej nierozumianych książek w historii. Czy jednak możliwe jest zrozumienie, gdy sam autor się jej wyrzekł?

Jedna z najczęściej nierozumianych książek w historii. Czy jednak możliwe jest zrozumienie, gdy sam autor się jej wyrzekł?

Pokaż mimo to

stek bzdur

stek bzdur

Pokaż mimo to