15/180/2024
"Opowiadania o bracie Piotrze" to piękne bajania o czasach minionych. Turcy w Bośni, zakonnicy w podroży i w tarapatach, jak opowieści z 1001 nocy. "Rozmowa z Goyą" niezbyt mi się spodobała, brakowało mi fabuły z przeszłości, tak charakterystycznej dla Andrica.
"Na wszelkie utyskiwania, że kiedyś było lepiej, zwykł był odpowiadać, że nie było lepiej, tylko było dawniej. "Wszystko, co dawne jest zawsze lepsze, a najlepsze to, czego nigdy nie było" - pokpiwał."
Ze Wstępu: "Mówiło się, że pisarz przygotowuje następną powieść, kolejną, z kronik mais bośniackich. Po kronikach Trawnika ("Konuslowie...") i Wiszegradu ("Most na Drinie") miała to być powieść o Sarajewie. (...) Dotąd nie wiemy, jak dalece była ta praca zaawansowana." No i klops. A tak bym poczytała...

15/180/2024
"Opowiadania o bracie Piotrze" to piękne bajania o czasach minionych. Turcy w Bośni, zakonnicy w podroży i w tarapatach, jak opowieści z 1001 nocy. "Rozmowa z Goyą" niezbyt mi się spodobała, brakowało mi fabuły z przeszłości, tak charakterystycznej dla Andrica.
"Na wszelkie utyskiwania, że kiedyś było lepiej, zwykł był odpowiadać, że nie było lepiej, tylko było...

Książka noblisty z 1961 roku a zmarłego w 1975 r sprawia wrażenie, że została napisana o wiele .wiele wcześniej. Ten bośniacki autor posługuje się bowiem rzadką już stylizacją naśladującą słowne przekazywanie opowieści, zasłyszanych historii, anegdot, zapisu zdarzeń, treści, dla których nie jest ważna ich zgodność z faktycznością, ale przekaz. Ivo Andrić pisze tak, że nawet zwyczajne rzeczy nabierają znaczenia a te nadzwyczajne pełne tragizmu i bólu staja się przyswajalne bez emocjonalnego molestowania czytelnika. Mimo zakotwiczenia w konkretnej rzeczywistości na styku świata muzułmańsko-chrześcijańskiego opowiadania mają walor ponadczasowy właśnie przez swą alegoryczność i dystans typowy dla legend czy np baśni Andersena. W pamięci pozostanie mi zwłaszcza niesamowita atmosfera Przeklętego podwórza, gdzie tragizm sytuacji przeplatany jest nitkami oniryczności

Książka noblisty z 1961 roku a zmarłego w 1975 r sprawia wrażenie, że została napisana o wiele .wiele wcześniej. Ten bośniacki autor posługuje się bowiem rzadką już stylizacją naśladującą słowne przekazywanie opowieści, zasłyszanych historii, anegdot, zapisu zdarzeń, treści, dla których nie jest ważna ich zgodność z faktycznością, ale przekaz. Ivo Andrić pisze tak, że...

Tytułowego brata Piotra poznajemy tuż po jego śmierci poprzez relację młodszego zakonnika franciszkańskiego. Piotr, wprawny zegarmistrz i rusznikarz miał ciekawe i burzliwe życie, pomimo tego, że całą jego dorosłą część spędził w zgromadzeniu zakonnym. Żyć mu przyszło w trudnych czasach i trudnym dla katolików miejscu, jakim była Bośnia pod panowaniem tureckim.

Brat Piotr lubił opowiadać młodszym współbraciom o swoich podróżach, można by rzec, służbowych. Nie zawsze przebiegały one spokojnie, nieraz był zatrzymywany i okradany, trafił m.in. do najgorszego stambulskiego więzienia podejrzany o szpiegostwo. Poznał od środka niesławne "Przeklęte Podwórze" i nie zdradzając swojej tożsamości miał okazję poznać rozmaite typy ludzkie i wysłuchać licznych opowieści współosadzonych.

Losy brata Piotra, jak i bohaterów jego opowiadań przypominają najlepsze historie Bliskiego Wschodu, wiele z nich można porównać do fragmentów "Księgi tysiąca i jednej nocy". Plastyczność języka i pewien trudno uchwytny klimat, tak charakterystyczny dla Andricia znanego mi już z innych opowiadań sprawił, że od dawna jest on jednym z moich ulubionych pisarzy.

Tytułowego brata Piotra poznajemy tuż po jego śmierci poprzez relację młodszego zakonnika franciszkańskiego. Piotr, wprawny zegarmistrz i rusznikarz miał ciekawe i burzliwe życie, pomimo tego, że całą jego dorosłą część spędził w zgromadzeniu zakonnym. Żyć mu przyszło w trudnych czasach i trudnym dla katolików miejscu, jakim była Bośnia pod panowaniem tureckim.

Brat Piotr...