Charles Oman

Siedmiotomowa "Historia wojny na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814" publikowana w latach 1902-1930 przez brytyjskiego historyka Charlesa Omana to z pewnością już klasyka historiografii. Niedawno ukazało się na polskim rynku wznowienie tomu pierwszego opowiadającego o wydarzeniach od traktatu w Fontainebleau do bitwy pod La Coruną. Co tu dużo mówić, jest to wybitne dzieło, aczkolwiek ma już swoje lata, dlatego dzisiaj pewne stwierdzenia budzą zażenowanie. Autor jako Brytyjczyk piszący około sto lat temu jest oczywiście zajadłym antybonapartystą. Niektóre określenia jak porównanie Napoleona do wiedźm powinno przejść do legendy historiografii. Trzeba natomiast oddać, że Oman tworząc opis wydarzeń korzystał nie tylko z brytyjskich relacji, ale również francuskich, natomiast do tych drugich podchodził bardziej krytycznie. Widać też, że w niektórych tematach Oman po prostu "poległ" jak chociażby w opisie bitwy pod Somosierrą i niestety upływ czasu jest tu jak najbardziej widoczny. Natomiast, jeśli chodzi o całą resztę, to opis wydarzeń jest znakomity, brytyjski historyk miał dobre pióro, nie uciekał od krytyki swoich rodaków, wskazuje na błędy militarne, ale też polityczne, które popełniali jego rodacy. Na plus zasługuje też polska redakcja dzieła, która prostuje czy uzupełnia pewne tezy Omana. Dużą zaletą są też liczne załączniki, w których czytelnik może znaleźć tłumaczenia dokumentów czy ordre de bataille walczących stron.