Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Zanim sięgnęłam do tekstów starożytnych, przeczytałam (idąc na łatwiznę) trzy prace dotyczące nurtu pitagorejskiego – wszystkie niezmiernie poprawne akademicko i jednocześnie ciężkostrawne dla postronnych. Bo jak wobec szacownego grona profesorskiego można pisać o kolejnych wcieleniach Pitagorasa, jego koneksjach z Apollinem (tym od muzyki, wróżb i uzdrawiania, który z muzą Kaliope miał syna Ofreusza),czasami tez z Hermesem (tym od liczb),albo o jego podróżach na tajemniczej strzale, o zdolnościach przepowiadania, o oczyszczaniu miast z zarazy, powstrzymywaniu wichur czy opowiadaniu ludziom o ich wcześniejszych wcieleniach? Bo to przecież nie mitologia, to ten sam Pitagoras o którym młodzież uczy się oswajając geometrię... Nic dziwnego, że o żywocie tego niezwykłego męża profilaktycznie wszystkie te opracowania milczą lub wspominają lakonicznie, gdzieś w przypisach. Natomiast Porfiriusz, Jamblich i pewien Anonim nie musieli się wcale krępować, ograniczał ich jedynie dostęp do wiedzy, bo ta była pilnie strzeżona i przeznaczona jedynie dla jego uczniów, którzy „woleli umrzeć, niż wyjawić to, co zostało ustanowione przez Pitagorasa”. Dzięki skrupulatności starożytnych filozofów, oraz niemałej pracy jaką w tłumaczenie ze starożytnej greki włożyła Janina Gajda-Krynicka (pisma Porfiriusza i Anonima są pierwszymi przekładami na język nowożytny),możemy z przyjemnością zgłębiać zagadnienia „pitagoreizmu”, który na wieki pozostał wielką zagadką, do której wielu próbuje dotrzeć zbierając okruchy informacji. Jak powiedział Zbigniew Herbert: „Płynie się zawsze do źródeł, pod prąd, z prądem płyną śmiecie.” Może w tym przypadku nie aż tak dosłownie, ale na pewno u źródeł jest ciekawiej.