Inge von Wangenheim

Zarysuję może na początek trochę fabuły (UWAGA! będzie trochę spoilerów): Gross-Naschhausen to mała niemiecka miejscowość, leżąca pośrodku niewielkich gór. Spokojna, położona na uboczu, cicha i trochę zapomniana przez wielką cywilizację. Życie płynie tu miarowo i spokojnie. Okolica jest sielska a widoki ładne. Za Kochanowskim można by powiedzieć :"wsi spokojna, wsi wesoła...". Wszyscy się tu znają. Ludzie żyją mniej więcej na tym samym poziomie. Jednymi łącznikami tej urokliwej miejscowości z resztą świata są szosa i linia kolejowa (łącząca Rzym i Sztokholm). Raz na dobę, późną nocą, przejeżdża przez stację Gross-Naschhausen ekspres tranzytowy relacji Rzym - Sztokholm. Pewnej ciepłej wrześniowej nocy przez stację przejeżdża również lokalny pociąg towarowy. W wyniku splotu nieszczęśliwych okoliczności o kilka sekund za wcześnie zostaje przestawiona zwrotnica, wskutek czego wykolejeniu ulega ostatni wagon pociągu towarowego. Zdarzenie to nie zwraca w chwili katastrofy niczyjej uwagi. Wykolejony wagon, niezauważony przez nikogo, zsuwa się z nasypu kolejowego na pobliską łąkę. Z uszkodzonych drzwi pociągu wysypuje się na łąkę część przewożonego towaru. Są to paczki z książkami w języku szwedzkim, pochodzące z pobliskiej drukarni. Duże kolorowe obrazki, a właściwie zdjęcia, wzbudzają zainteresowanie bawiących się na łące następnego ranka dzieci. Zabierają one po jednym egzemplarzu książki do swoich domów. Wkrótce okazuje się, że jest to "publikacja o charakterze podniecającym seksualnie", zatytułowana "Wariacje artystyczne. Na dzień i na noc" :) Znalezisko budzi ogromne zainteresowanie również starszej młodzieży, która zabiera z miejsca wypadku kilkadziesiąt egzemplarzy tego "moralnie zakazanego i trującego" dzieła. Wkrótce w spokojnej dotąd miejscowości wybucha prawdziwe moralne pandemonium. Lokalne władze za wszelką cenę starają się odzyskać utracone egzemplarze "gorszącego" dzieła, zaś dorośli mieszkańcy Gross-Naschhausen co prawda z pewną powściągliwością, jednak stanowczo starają się zdobyć książkę, w celu zapoznania się z nią i "wyrobienia sobie miarodajnego poglądu tą jakże przykrą dla spokojnej i uczciwej miejscowości sprawę". Całe to zamieszanie wywołane wykolejeniem wagonu jest przyczyną wielu zabawnych sytuacji, ukazujących zakłamanie i hipokryzję dorosłych, zawstydzonych swoją seksualnością. Sytuacja, jaka ma miejsce w Gross-Naschhausen jednych przeraża, bo zdają sobie sprawę, że publikacja może przyprawić ich o kłopoty zawodowe (bądź też, nie daj Boże, o wymiarze politycznym),innym przysparza kłopotów rodzinnych (a zwłaszcza małżeńskich),dla jeszcze innych staje się natomiast okazją do zarobku. "Wykolejenie" to również bardzo ładnie i z wyczuciem opisana historia miłosna dwojga młodych ludzi, pochodzących z dwóch będących względem siebie nieprzychylnie nastawionych rodzin. On pochodzi z rodziny nie cieszącej się zbytnim szacunkiem wśród lokalnej społeczności. Jest robotnikiem w hucie szkła. Ona zaś pochodzi z rodziny partyjnego notabla lokalnego szczebla, którego rodzina jest szanowana przez sąsiadów. Pochodzą więc niejako z różnych światów. Uczy się w szkole średniej i zamierza zostać w przyszłości nauczycielką. Muszą ukrywać swoje spotkania, budzące żywy sprzeciw obydwu rodzin. Obydwoje trochę już doświadczeni przez los, powoli odkrywają przed sobą swoje tajemnice i troski. Podobał mi się sposób, w jaki autorka opisała to uczucie dwojga młodych ludzi. Język, jakim pisana jest książka, jest na zmianę patetyczny lub ironiczny (można też powiedzieć, że jest patetyczno-ironiczny). Ironiczne jest tu głownie podejście autorki do jedynie słusznej ideologii socjalistycznej, której hołdują lokalni notable. Śmiać mi się chciało wielokrotnie podczas lektury większości wzniosłych frazesów o wyższości moralnej i ekonomicznej gospodarki socjalistycznej nad "zgniłym" kapitalizmem (i wydaje mi się, że był to zamierzony zabieg ze strony autorki). Reasumując napiszę tylko, że to całkiem wesoła historia o tym, jak to my dorośli nie za bardzo potrafimy rozmawiać o naszych dorosłych sprawach.