Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Czy uważasz, że Żydzi powinni móc odzyskać zabrane przez nazistów kamienice znajdujące się na terenie Polski? Odzyskiwanie kamienic zrabowanych przez nazistów w czasie II wojny światowej jest tematem w Polsce bardzo kontrowersyjnym. Niestety antysemityzm został nam zakorzeniony najpierw przez nazistowską okupację, później przez rząd komunistyczny, który w całym bloku wschodnim dyskryminował tę grupę etniczną, aż do dzisiaj, gdzie hasła z nienawiścią są wykrzykiwane przez prawicowców. Temat jest bardzo ciężki i co jakiś czas trafia pod dyskusję opinii publicznej. Bo z jednej strony wiemy kto był właścicielem przed nazistowską grabieżą, wiemy że po wojnie władze komunistyczne odbudowały i często wyremontowały budynek, a w obecnej Polsce znajduje się pod opieką władz i jest często udostępniany na mieszkania socjalne. Taka sytuacja powoduje, że odzyskanie i uregulowanie wszystkiego jest bardzo kłopotliwe i uciążliwe, tak dla właściciela jak i dla mieszkańców. O odzyskiwaniu kamienicy opowiada “Grabież. Historia majątku rodzinnego i nazistowskiego skarbu” Menachema Kaisera (współpraca @osrodekkarta). Jest to zapis historii rodziny autora i odkrycia dokumentów związanych z własnością kamienicy w Sosnowcu. Bohater przyjeżdża do Polski, aby odkryć tę część swojej tożsamości oraz podjąć próbę odzyskania majątku. Autor opisuje prawny proces, ustalenia z adwokatem oraz absurdy polskiego sądownictwa i brak przychylności w tej materii ze względu na PiSowskie zmiany wytycznych dla sądów. Poznaje też mieszkańców sosnowskich kamienic i prowadzi z nimi długie dyskusje o zasadności odzyskiwania majątku. Menachem do problemu i polskiej niechęci do odzyskiwania przez Żydów majątków podchodzi z dużym wyczuciem i spokojem. Nie piętnuje, nie oczernia ale stara się pokazać prawdę i “nauczyć” dlaczego powinno się rozliczyć ze zrabowanych dóbr podczas wojny, a nierzadko po niej, czego dokonywali komuniści. Odkrywa, że jego krewny był więźniem nazistowskim i pracował przymusowo przy budowie największego tajnego projektu górniczo-budowlanego III Rzeszy. Kompleks Riese w Górach Sowich rozpala wyobraźnie poszukiwaczy skarbów, historyków i wielbicieli wojennych teorii spiskowych. Jest to najbardziej tajemniczy projekt nazistów, który do tej pory nie znalazł wyjaśnienia. Menachem poznaje poszukiwaczy skarbów i kreśli w swojej książce profil owej grupy, dla której wojna to nie tylko tragedia ale poszukiwawcze hobby. “Grabież” pokazuje również pewną “tandetę” polskiego podejścia do historii i tajemnic. Udostępnione obiekty pachną watą cukrową, plastikowymi zabawkami oraz tanią sensacją. Książka “Grabież. Historia majątku rodzinnego i nazistowskiego skarbu” jest historią, która nie tylko zadowoli historyków ale ma też wątki “sensacyjne” jak poszukiwanie Złotego Pociągu. Mimo złożoności tematu i kontrowersji jakie ów budzi, ten kanadyjski pisarz potrafił odnaleźć się w nim z wyczuciem i podejść do niego bez buty i nienawiści. W tej powracającej dyskusji i rozliczeniu z antysemityzmu Menachem jest ważnym głosem, który dokłada cegiełkę w uczeniu nas empatii dla pokrzywdzonych.