Jesteśmy społecznością, która kocha książki

„Jednoaktówki z rysunkami” Iwony Mickiewicz pozostawiły mnie w lekkim pomieszaniu i dużym podziwie. Co można uczynić ze słowem, w jaki sposób je powyginać, powyciągać, przewrócić na nice i ułożyć od nowa. To króciusieńkie formy dramatyczne, jednoaktówki właśnie, okraszone minimalistyczną grafiką ilustrującą owe nieprawdopodobne gry słowne, zbitki wyrazów, kombinacje, przedziwne kolaże. Niby miszmasz, pstrokacizna, a jednak prezentuje pewien porządek, gdy dobrze się przyjrzymy, przekazuje określoną treść. Książka zawiera też puste strony, byśmy mogli sami zapełnić je własną twórczością, a wierzcie mi, po lekturze okaże się to bardzo pociągające. Proza ta jest mocno surrealistyczna, umowna, każdy może odczytać ją po swojemu. Dlatego też ta recenzja stanowi moje osobiste wejrzenie w świat przedstawiony przez Iwonę Mickiewicz, z którym możecie zupełnie się nie zgodzić. I to też jest walorem tego tomiku. Smutnawiec i Pocieszyciel rozpoczynają swoją absurdalną konwersację od kotów w literaturze, których jest według nich nadmiar, by następnie przejść do turkawki, turonia i skończyć znów na kocie, z żalem, że go nie ma, bo wielki jest żal, „że człowiek umrze bez kota”. Niby nic, ale to przecież elegia o samotności, o pojedynczości, o podtrzymywaniu rozmowy, o rysowaniu „przeciwbólowych obrazów” i wygłaszaniu „ból-wersów”, bo dziś więzi ludzkie są porozrywane, kontakty powierzchowne, ale nawet to lepsze niż nic, nawet gdy rozmawia się zaledwie przez chwilę, jak panowie bohaterowie tej jednoaktówki. Czasem przychodzą na myśl teksty Kabaretu Starszych Panów, choć oni nigdy w ekwilibrystyce słownej nie zaszli tak daleko. Dobrobyt słów mądrze wykorzystać, jak to zrobiła Iwona Mickiewicz, potrafi niewielu. Absurdalny dowcip: „A czy może Pani powiedzieć, dlaczego Pani przyszła z kozą? Bo psa zostawiłam w domu.” bawi właśnie swym groteskowym bezsensem. Podobnie jak tekst, muśnięte szaleństwem są też rysunki, rozmyte plamy, czasami z jakimś dodatkiem, choćby guzikiem, albo z obwódką. Są nawiązaniem do cytatów i robią rewolucję w naszej wyobraźni, co akurat jest bardzo twórcze i inspirujące. Fantastyczne jest to przeskakiwanie od jednego skojarzenia do kolejnego. Jakby dwie osoby mówiły o zupełnie dwóch różnych rzeczach, co absolutnie im nie przeszkadza, bo spotykają się w pół drogi. Jednoaktówka czy aktówka ze skóry wołu? „A co to za różnica. Przy tym całym rytmie… i logiczności…” W końcu tak właśnie się porozumiewamy dzisiaj, półsłówkami, niedopowiedzeniami, emotkami. Facebook i jemu podobne media skróciły tok naszego myślenia i rozmowy do niezbędnego minimum, do umownych znaków, które łatwo można pomylić i opacznie zrozumieć, „Te jednoaktówki są prawie tak wielowymiarowe, jak niektóre strony interenetowe. Czasem takie niewyraźne, że nic nie można odczytać ani nikogo rozpoznać.” A zresztą po co rozpoznawać i rozumieć, kiedy i tak już się wzajemnie nie słuchamy i nie pragniemy zrozumieć. Życie przeniosło się do sieci. Mamy dorobione biografie na reklamę, kliki i lajki. Przyjaciele już tylko na Facebooku. Policzeni. Dlaczego tak mało? Inni mają więcej! Zbieramy przyjaciół, zbieramy autografy i polubienia. Licytujemy się. Kto szybciej, kto więcej. Wszystko jest do kupienia, do sprzedania i pokazania w sieci. Ależ zawrót głowy od tego słowotwórstwa, od łączenia, dzielenia, spajania i wypiętrzania: „I zesłupieje ustronna strona”, „Hortensja ma trąbne korale”, „Drążę tropy paradoksów, to nic nowego, to dymna sztuka krytyczna.” I tak właśnie motamy się w dyskusjach, w których spoza uczonych, mało zrozumiałych słów, którymi się zarzucamy niby łowną siecią, wygląda po prostu pustka, jedno wielkie NIC. Jak dla mnie książka do wielokrotnego czytania, by przedłużać tę cudowną zabawę w nieskończoność, wymyślać własne wersje, niepowtarzalne, kojarzyć z sobą sprzeczności i tworzyć nową jakość. Książkę przeczytałam dzięki portalowi: https://sztukater.pl/