Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Oceniam tę książkę pod kątem publikacji popularnonaukowych, bo tak też ją zapowiada we wstępie sam Judea Pearl. Autor niestety nie najlepiej radzi sobie z prezentowaniem statystycznych prawideł laikowi. „Przyczyny i skutki” wymagają od czytelnika choćby minimalnego przygotowania ze statystyki. Pearl co prawda stara się, aby jego wywód był zrozumiały dla kogoś, kto wcześniej z tą dyscypliną miał niewiele wspólnego, ale gdy zaczyna prezentować pewne wzory i diagramy wyjaśnia je w typowy akademicki sposób. Jasne, można się w tym odnaleźć, ale absolutnie nie jest to pozycja popularnonaukowa. Odbieram całą tę książkę bardziej jako manifest naukowca, który chce przekonać środowisko do własnej koncepcji. Trudno mi tutaj osadzić Pearla i jego diagramy w kontekście sporu z innymi statystykami, bo aż tak mocno się historią statystyki nie interesuję, ale widać, że autor jest mocno zaangażowany w krzewienie nowego sposobu myślenia. Słusznie czy nie, takie podejście odbija się na wywodzie, który jest dość zawiły, miejscami chaotyczny. Sama koncepcja diagramów jest szalenie ciekawa, a Pearl skrupulatnie wyjaśnia poruszane zagadnienia włącznie z uwzględnianiem zarzutów, które można by pod adresem jego stylu myślenia postawić. To solidny naukowy wywód, ale właśnie… nie jest on adresowany dla laików. Gdyby Pearl uczciwie prezentował swoją książkę jako skierowaną do innych statystyków, to można by jej spokojnie dać wyższą ocenę. Zwróciłabym jeszcze uwagę na fakt, że naukowiec na początku „Przyczyn i skutków” obnaża się ze swoją zoologiczną ignorancją. Chcąc wyjaśnić ewolucyjny sukces człowieka i posiadanie przez niego inteligencji posuwa się do argumentacji, która już z 20 lat temu była przestarzała. Traktowanie zwierząt jako maszyn kierowanych wyłącznie instynktem, wręcz głupawych, jest błędem naukowym i lepiej byłoby w takim razie w ogóle zrezygnować z porównywania człowieka do zwierząt. Pearl dość często lubi też posługiwać się odniesieniami do judaizmu, co w moim odczuciu również bywało miejscami pretensjonalne, ale niekoniecznie innym musi to przeszkadzać. Czy warto sięgnąć po „Przyczyny i skutki”? Tak, jeśli naprawdę interesuje cię statystyka. Nie jest to jednak pozycja popularnonaukowa, dlatego wymaga od czytelnika pewnego obycia w temacie.