Tytuł wprowadzający w błąd - sugeruje jakieś całościowe ujęcie historyczne starożytnej etyki. Tymczasem to zaledwie teksty referujące wybrane zagadnienia i problemy etyczne i psychologiczne z pism Platona i Arystotelesa... w nużącym analitycznym stylu współczesnego środowiska akademickiego.

Książka jest posklejana z samodzielnych tekstów dotyczących etyki Platona i Arystotelesa, i choć doceniam ogrom włożonej pracy i jej wartość, ostatecznie zdecydowanie lepiej jest sięgnąć do źródeł klasycznej filozofii starożytnej i samodzielnie zaczerpnąć mądrości przekazywanej przez Sokratesa, Platona i Arystotelesa.

Pozycja zdecydowanie nieprzystępna dla przeciętnego czytelnika.

------------------------------

„Wiedza jest czymś pięknym i jest władna rządzić człowiekiem, a gdyby ktoś poznał dobro i zło, nic go nie zmusi, aby czynił coś innego niż to, co nakazuje wiedza” – tak sam Sokrates, na razie w dość obrazowy i ogólnikowy sposób, wyraża istotną treść swojej teorii. Zdaje on sobie przy tym w pełni sprawę z tego, że tak sformułowany pogląd, daleki od popularności, wielu ludziom wyda się raczej paradoksalny. Nie jest na pewno rzeczą powszechnie uznaną, że wystarczy jedynie wiedzieć, jaki sposób postępowania jest dobry, ażeby, mając taką możliwość, faktycznie też postępować w ten sposób. Panująca opinia jest tu raczej taka, „że ci, którzy poznali to, co piękne, nie chcą tego czynić, lecz postępują przeciwnie”. Tak zatem „większość ludzi” nie przyznaje wiedzy tego „rządu dusz”, który przysługuje jej w ujęciu Sokratesa, lecz raczej uważa, „że jest ona bezsilna, niezdolna do tego, by mogła przewodzić lub rządzić. I to nie tylko tak się, ich zdaniem, sprawy mają, ale często, gdy człowiek posiada wiedzę, to nie wiedza nim rządzi, lecz już to namiętność, już to rozkosz, już to cierpienie, niekiedy zaś pożądliwość, często lęk; uważają wręcz wiedzę za niewolnika popychanego przez wszystko inne to tu, to tam”.

„A popularna teoria większości – można by ją nazwać t e o r i ą p r z e m o ż n y c h a f e k t ó w – wyjaśnia te fenomeny akrazji mniej więcej tak oto: „Akraktyk”, czyli człowiek nieopanowany, w chwilach trzeźwej refleksji zdaje sobie sprawę, że w pewnych określonych okolicznościach (np. gdy ktoś częstuje go słodyczami lub gdy musi poradzić sobie z niesfornym wychowankiem) powinien postępować tak a tak. Następnie, także znalazłszy się w jednej z tych sytuacji, ma on w dalszym ciągu świadomość, że byłoby w niej dobrze postąpić tak, a nie inaczej. Można przy tym przyjąć, że z ową świadomością tego, co w danym wypadku dobre, czyli z indywidualną oceną etyczną, wiąże się także odpowiednie racjonalne chcenie: nieopanowany c h c e zrobić to, co sam ocenia jako właściwe. Obok takiego chcenia wypływającego z rozumu, w akraktyku istnieje jednak również pewien afekt: pragnienie posiadające jakieś inne źródło. To inne pragnienie – czy będzie to chęć przeżycia przyjemności, czy uwolnienia się od przykrości, czy sprawienia bólu drugiej osobie, czy czegoś jeszcze innego – zmaga się z racjonalnym chceniem postąpienia dobrze i – jak to się można spodziewać po słabym człowieku – często je przemaga, bierze nad nim górę. Akraktyk ulega tej przemożnej chęci, zdając sobie przez cały czas sprawę, że zwodzi go ona na jakieś manowce i każe mu robić coś niewłaściwego, a mimo to nie będąc jej się w stanie oprzeć”.

Tytuł wprowadzający w błąd - sugeruje jakieś całościowe ujęcie historyczne starożytnej etyki. Tymczasem to zaledwie teksty referujące wybrane zagadnienia i problemy etyczne i psychologiczne z pism Platona i Arystotelesa... w nużącym analitycznym stylu współczesnego środowiska akademickiego.

Książka jest posklejana z samodzielnych tekstów dotyczących etyki Platona i...