Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Gujana Francuska - francuskie terytorium zależne o statusie departamentu zamorskiego, położone w północno-wschodniej części Ameryki Południowej, nad Oceanem Atlantyckim, graniczące na zachodzie z Surinamem, a na południu i południowym wschodzie z Brazylią Gujanę Francuska odkrył Krzysztof Kolumb w 1498 roku. Przez lata ziemia ta była nazywana Zielonym Piekłem, ze względu na istniejącą tam do 1937 roku francuską kolonię karną. ( świetni przedstawioną w filmie „Papillon” ) Przed przybyciem Europejczyków (koniec XV w.) obszar słabo zaludniony, głównie przez Indian. W pierwszej połowie XVII w. nastąpiła kolonizacja francuska. Powstała stolica Kajenn, założona w 1635 roku. Próby zajęcia terytorium Gujany podejmowała także Holandia w latach 1667–77, a także Wielka Brytania. W latach 1809–14 Gujana była własnością Portugalii. Francji natomiast została przyznana w 1814 roku na mocy traktatu paryskiego. W pierwszej połowie XIX wieku nastąpił wyraźny okres pomyślności gospodarczej związany z rozkwitem plantacji trzciny cukrowej oraz odkryciem złota nad rzeką Approuague w 1850 roku. Po zniesieniu niewolnictwa w 1848 roku do 1937 roku Gujana była francuską kolonią karną. Od 1946 roku jest jej departamentem zamorskim. Terytorium nadal jest słabo zaludnione, od połowy XX w. nastąpiła migracja ludności z Antyli Francuskich, później z Laosu, Haiti, a także nielegalna migracja z Brazylii i Surinamu. Szczerze mówiąc nigdy nie czytałam żadnej książki, ani nawet artykułu, czy wzmianek o Gujanie Francuskiej, dlatego z wielką ciekawością sięgnęłam po powyższą pozycję. Autor- Tomasz Owsiany podjął się niesamowitego wyzwania, wybierając się w tak odległy zakątek świata. Ponad 26 godzin lotu samolotem, 8 tysięcy kilometrów od Polski, które pokonał kilkakrotnie. Chciał sprawdzić ile jest Francji w Gujanie, jak się żyje ludziom w jedynej krainie pod równikiem, gdzie obowiązuje prawo Unii Europejskiej i czy mieszkańcy mają jakieś korzyści z tego, że Gujana jest francuska. Podróż z Panem Tomkiem zaczynamy od udziału w przesłuchaniu nieboszczyka. Tak, nie pomyliłam się… w przesłuchaniu. To jeden z rytuałów pogrzebowych miejscowej ludności. Poznajemy po kolei wiele ciekawych miejsc, jak na przykład miasto MARIPASOULA, miasteczko, gdzie można było użyczyć odrobinę nowoczesności. KAYODE, jedyną ostoję Indian Teko w tych stronach. Saint Laurent, Saint Jean, gdzie znajduje się Obóz Relegacyjny. To tutaj byli zsyłani drobni przestępcy. Obecnie jest tu kompleks wojskowego regimentu szkoleniowego dla młodzieży. Miasto KORUOU, gdzie powstała wyrzutnia rakiet gujańskiego Centrum Lotów Kosmicznych i KAJENNE stolicę Gujany, z nowoczesną tropikalną architekturą, salonami samochodowymi i liniami autobusowymi. Jednak to nie zwiedzane miejscowości stanowią największą perełkę książki, ale mieszkańcy odległych zakątków i ich codzienne problemy. A jest ich mnóstwo. Pan Tomek skupił się głównie na tym, żeby żyć wśród mieszkańców, zżyć się nimi, zrozumieć ich, pomóc w prostych czynnościach, zyskać sympatię. Chciał być z nimi, a nie przy nich. W ten sposób poznał wiele ciekawych osób. Między innymi Andre Cognatę- „ Białego Indianina” przysposobionego w 1961 roku przez parę Indian, Yawalimana Pidima, miejscowego szamana, Sultana- cieślę złotą rączkę, Garimperios, czyli złociarzy wydobywających nielegalnie złoto, rodzinę Hmongów-Azjatów przybyłych do Gujany w 1977 roku z Laosu, uciekających przed reżimem komunistycznym, Julianę Chocho przewodniczącą związku wywłaszczonych Gujańczyków na rzecz powstania na ich terenach Centrum kosmicznego. Oprócz opisów miejscowości, ciekawych osób, Pan Tomek dokładnie analizuje problemy które dręczą tutejszych mieszkańców. Brak pracy, narkotyki, brak zajęcia, dalszego rozwoju po ukończonej szkole, a w związku z tym problem z rozwijającą się plaga alkoholizmu, nagminne samobójstwa wśród młodych. Kolejny problem to zanikająca tradycja, potrawy, język, które wypierane są przez nowoczesność płynącą z Europy. Walka wręcz niektórych osób o przetrwanie tego co było, o niedopuszczenie drapieżnego, kapitalistycznego Zachodu, do tego żeby wszystko zniszczył. Francuskiej dominacji mówią nie ! Mnóstwo ciekawostek, ogrom wiadomości a wszystko napisane bardzo prostym, ciekawym językiem. Dodatkowo co kilkadziesiąt stron dołączonych jest kilkanaście kolorowych fotografii, dokładnie przedstawiających miejsca i osoby, które wcześniej są opisane przez autora. Z tymi zdjęciami nie było wcale tak łatwo, ponieważ Indianie bardzo pilnują swojej prywatności i niechętnie dają się fotografować. Nie chcą, aby ktoś zarabiał, dorabiał się udostępniając ich zdjęcia. Autor miał wręcz kilka nieprzyjemnych sytuacji, kiedy wyciągał aparat fotograficzny. Jestem zachwycona książką, treścią, formą, sposobem przekazu, dosłownie wszystkim. Cieszę się, że mogłam poznać tak odległy, ciekawy a zarazem smutny kraj, borykający się z ciągle nowymi problemami. Polecam!