Ach, co z nami wyprawia ta poezja!

LubimyCzytać LubimyCzytać
05.07.2017

Czasem mówi się, że muzyka jakiegoś zespołu, zwłaszcza ta słuchana na koncercie, wywołała u kogoś ciary. (Aż się je czuje, gdy się o nich mówi – prawda, że niesamowite słowo?) Ale czy wiecie, że podobne ciary może wywoływać również słuchanie czytanej na głos poezji? Niemieccy naukowcy to zbadali i ponoć nie są to tylko górnolotne metafory.

Ach, co z nami wyprawia ta poezja!

Niemiecki uczony, Eugen Wassiliwizky, zatrudniony w Max-Planck-Institut für empirische Ästhetik, udostępnił wyniki przeprowadzonego przez siebie badania w magazynie „Social Cognitive and Affective Neuroscience” opublikowanym w zeszłym miesiącu. Wraz z grupą naukowców z niemieckich i norweskich uniwersytetów zbadał on oddziaływanie poezji na ludzki mózg. Dlaczego czytanie poezji sprawia przyjemność? I jak konkretnie się to objawia?

Jak to zbadano? Poproszono grupę niemieckojęzycznych osób (w większości były to kobiety), mających około 20 lat, o udział w badaniu polegającym na słuchaniu czytanych na głos wierszy. Część z badanych osób wcześniej przyznało, że często czyta poezję, pozostałe deklarowały, że nie mają w tym zakresie szczególnego doświadczenia. Naukowcy wybrali wiersze, które miały być czytane na głos. Znalazły się wśród nich utwory takich niemieckich poetów jak Friedrich Hölderlin, Friedrich Schiller, Theodor Fontane czy Otto Ernst. Uczestnicy badania mogli również przynieść wybrane przez siebie wiersze, dlatego czytana była również poezja Williama Shakespeare’a, Johanna Wolfanga von Goethe, Friedricha Nietzschego, Edgara Allana Poe, Paula Celana i Rilkego. Poezja uznawana za eksperymentalną formalnie, np. e.e.cummingsa, nie była dopuszczona w badaniu. W czasie gdy badani słuchali poezji, naukowcy rejestrowali tempo bicia ich serc, ich mimikę oraz (przy użyciu specjalnych urządzeń) poruszenia ich skóry i włosków na ramionach. Dodatkowo, jeśli badany odczuwał wewnętrzny dreszcz, naciskał specjalny guzik i przytrzymywał go tak długo, jak trwał ów dreszcz.

Wyniki? Bardzo ciekawe. Każdy uczestnik przynajmniej raz w czasie badania odczuwał wewnętrzny dreszcz, a u około 40% badanych zarejestrowano widoczne na ciele ciary. Podobną skalę reakcji zaobserwowano u osób badanych na okoliczność odczuwania dreszczy w czasie słuchania muzyki i oglądania emocjonujących scen filmowych. Neurologiczne reakcje u słuchających poezji były jednak pod pewnym względem zupełnie nieporównywalne z wynikami jakiegokolwiek innego badania. Mianowicie na skanach wykonanych w czasie badania widać, że słuchanie poezji uruchamia procesy w takich częściach mózgu, które nie wykazują aktywności w czasie słuchania muzyki czy oglądania filmów.

Naukowcy znaleźli również dowód na to, że czytanie czy słuchanie poezji to doświadczenie powoli nasilającej się przyjemności lub czegoś, co można określić mianem „pre-dreszczy”. Zauważyli, że badani podświadomie nastawiali się na to, że spotka ich coś niezwykle przyjemnego i oczekiwali na ten moment w napięciu. Te neurologiczne reakcje przypominały te, które stwierdzono przy weryfikacji teorii opóźniania gratyfikacji. Wówczas naukowcy obserwowali te same zachodzące w mózgu procesy, rejestrując je w czasie, gdy badani odpakowywali tabliczki czekolady. Mówiąc krótko? Wiersze są jak czekolada. A przynajmniej tak myśli nasz mózg. Już nawet na 4,5 sekundy przed tym, jak badany nacisnął guzik sygnalizujący wewnętrzny dreszczyk, naukowcy mogli zauważyć zmiany zachodzące na jego skórze, świadczące o tym, że silne emocje, gotujące się w badanych oczekiwanie narasta.

Co ciekawe, dreszcze i pre-dreszcze szczególnie często występowały w czasie, gdy czytane były zakończenia zwrotek lub w ogóle – zakończenia wierszy. Ta obserwacja w połączeniu z informacją, że 77% badanych słuchało wybranych wierszy po raz pierwszy w trakcie badania, jest dowodem na to, że istnieje coś wyjątkowego w poezji, co powoduje, tworzy i uruchamia odczuwanie przyjemności. Te fragmenty wierszy, które wywoływały u badanych największe emocje, najczęściej też najbardziej zapadały im w pamięć.

Co o tym sądzicie? Czy kiedykolwiek, czytając poezję, odczuliście dreszczyk przyjemności? Przyznajcie się – nikomu nie powiemy!

Źródło: http://nymag.com


komentarze [20]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Katarzyna  - awatar
Katarzyna 07.07.2017 18:50
Czytelnik

Cóż, jedyne emocje jakie wywołuje u mnie poezja, są ewidentnie negatywne. Nie wiem, jak można dobrowolnie czytać poezję, tym bardziej recytować. Cóż, jedni omijają opisy przyrody- mnie nie przeszkadzają, inni nie dotykają niczego, co choćby przypomina wiersz.I przy całym szacunku dla dorobku wieszczów i nie tylko, niestety nic na świecie nie zmieni faktu, że absolutnie...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
karodi  - awatar
karodi 05.07.2017 18:59
Czytelniczka

Może wstyd przyznać, ale świadomie i chętnie poezję zaczęłam odbierać dopiero na studiach, za sprawą Twórczości Kai Kowalewskiej ;). No dobrze, może nie wstyd - poezja to jest coś trudniejszego niż proza, więc niekiedy trzeba do takiego odbioru po prostu dojrzeć i może tak - musiałam do takiego odbioru dojrzeć. No ale w przypadku Twórczości Kai nie można mówić, czy pisać o...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Veronica  - awatar
Veronica 05.07.2017 13:53
Czytelnik

Zaden wiersz, jak do tej pory, nie wywolal u mnie ani ciar ani ciarek:-) Zgadzam sie jednak z tym ze dobra poezja podobnie jak dobra ksiazka moze wywolac (silne) emocje. Nie bez powodu ludzie czasem zamiast w zwyczajny sposob wyznac komus uczucia pisza wiersz(e) ...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
bodybags444  - awatar
bodybags444 06.07.2017 08:22
Czytelniczka

Też jeszcze mi się nie zdarzyło, żeby jakiś wiersz wywołał u mnie jakikolwiek efekt, ani to fizyczne ciareczki, ani psychiczną zadumę. Jestem za to bardzo wrażliwa na muzykę.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Veronica  - awatar
Veronica 06.07.2017 09:03
Czytelnik

Skads to znam :-) U mnie tez muzyka wywoluje szereg roznych emocji i dziala duzo lepiej niz wiersze. Moze wlasnie dlatego tak bardzo lubie jej sluchac:-)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Agata Agusia - awatar
Agata Agusia 06.07.2017 09:33
Czytelniczka

o nie... mogę czytać wszystko, ale nie poezję. Zawsze zastanawiałam się jaki jest sens czytania rymowanych tekstów...przyznaję się bez bicia, że nawet moim dzieciom oszczędziłam czytania "powszechnie lubianych" wierszyków, bo zwyczajnie byłaby to dla mnie męczarnia :) Niestety, ale poezji mówię zdecydowane i stanowcze NIE. Jeśli rymy to tylko w takt dobrej muzyki.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Veronica  - awatar
Veronica 06.07.2017 12:07
Czytelnik

Rymowane wiersze lepiej mi się zapamiętywało,może dlatego do dziś je wolę.Z kolei za białymi nie przepadam,aczkolwiek zdarzało mi się czytać jedne i drugie.Zarówno wśród jednych jak i drugich są lepsze i gorsze.Zależy co komu się spodoba.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Agata Agusia - awatar
Agata Agusia 06.07.2017 21:34
Czytelniczka

żadnych nie lubię :) rymowane czy nie, bez znaczenia...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
bodybags444  - awatar
bodybags444 07.07.2017 10:33
Czytelniczka

Nie wiem co w tym smutnego. Każdy ma swoje potrzeby. Ja równie dobrze mogę stwierdzić, że smutne jest to i nie do pojęcia, że ktoś spożywa produkty mięsne, że ktoś nie lubi wspinaczki górskiej, że ktoś nie chce mieć dzieci. Ale hola! Hola! Nie można wmawiać sobie upodobań i potrzeb ;) Każdy wie najlepiej co mu służy. Skoro my spełniamy się w książkach i muzyce, Ty możesz to...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Veronica  - awatar
Veronica 07.07.2017 12:10
Czytelnik

Szanuje to ze ktos lubi cos innego niz ja. Jesli komus podoba sie to samo to jest ok, jesli nie to tez jest ok,bo wtedy tez mozna z kims podyskutowac i kogos poznac. Jak raz moze i mnie sie to samo spodoba. Kazdy z nas jest inny i bardzo fajnie, bo dzieki temu swiat jest wiele ciekawszy. Tak wiec pozdrawiam i tych co lubia poezje i tych co jej nie lubia:-)

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Agata Agusia - awatar
Agata Agusia 07.07.2017 13:37
Czytelniczka

ale co w tym smutnego ?? Bo ja nie czuję się nieszczęśliwa z powodu nielubienia poezji. Pochłaniam kilkadziesiąt powieści, kryminałów itp ROCZNIE - to jest moja pasja. Mój mąż nie czyta w ogóle,bo jego pasją jest rower...czy powinnam twierdzić, że to smutne, skoro on czuje się spełniony pokonując kolejne kilometry ??:) Powinnam się z nim rozejść, bo to nie do pojęcia, że...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
bodybags444  - awatar
bodybags444 07.07.2017 13:45
Czytelniczka

Jak na osobę czytającą masz chyba problemy z czytaniem ze zrozumieniem. Agata napisała, że czytanie rymowanych wierszyków dla dzieci byłoby dla NIEJ męczarnią i chyba ma do tego prawo. I, że ZASTANAWIAŁA się jaki sens ma czytanie rymowanej poezji. A nie, że poezja rymowana to męczarnia bez sensu.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Agata Agusia - awatar
Agata Agusia 07.07.2017 14:12
Czytelniczka

bodybags444 uff...dzięki :)

Czytuczytamjaczytam....nie wątpię, że powstało wiele cudownych wierszy, ale idąc tym tokiem myślenia - powstało również wiele książek, które są świetne, a ja z różnych względów po nie nie sięgnę, gdyż na równi z poezją, nie lubię since-fiction, fantasy ( na którą decyduję się tylko wtedy, gdy czytam głośno moim dzieciom), filmów w ogóle nie...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
allison  - awatar
allison 05.07.2017 10:34
Czytelniczka

"ciary" - nie widzę w tym słowie niczego niesamowitego i w żaden sposób nie kojarzy mi się ono z przeżyciami estetycznymi (raczej z prostackim słownictwem chcących zabłysnąć w tv jurorów typu Agnieszka Chylińska czy - oględnie mówiąc - niezbyt lotna Małgosia Foremniak).

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać  - awatar
LubimyCzytać 04.07.2017 12:18
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post