Wojna i pokój

Taką książkę mógł napisać tylko jeden autor! Profesor Grzegorz W. Kołodko – światowej sławy uczony, najczęściej na świecie cytowany polski ekonomista, skuteczny polityk gospodarczy, popularyzator wiedzy, globtroter, wielbiciel natury i kultury, maratończyk. Wielowymiarowe podejście do analiz i syntez płynące z tych rozmaitych ról społecznych łatwo dostrzec w jego bestselerowej, wydanej w kilkunastu językach trylogii o świecie, do której lektury sięgnęły masy czytelników. Ta praca – w ślad za opublikowanym pół roku wcześniej dziełem zatytułowanym „Świat w matni” – w sposób interdyscyplinarny kontynuuje wątki dyskutowane na tamtych kartach, wyjaśniając sytuację społeczno-gospodarczą w powiązaniu z problemami bezpieczeństwa, środowiska, klimatu, demografii, kultury, technologii i – jakżeby inaczej – polityki. Chyba nikt nie potrafi w sposób tak fascynujący łączyć opisu rozmaitych zjawisk i procesów występujących na tych polach w kompleksowy, wewnętrznie sprzężony układ. Jak powiada autor, rzeczy dzieją się tak, jak się dzieją, ponieważ wiele dzieje się naraz. A dzieje się tak dużo, że można się w tym wszystkim pogubić. Ale oto udostępniamy Czytelnikom pracę profesora Kołodko, która umożliwia dostrzeżenie ogromu zjawisk i procesów i, co jeszcze ważniejsze, ich nieortodoksyjną interpretację. Książka napisana jest w sposób przystępny, w porywającym stylu, z wielką swadą, ale zarazem z ogromną precyzją. Jej lektura otwiera oczy. George Orwell powiadał: „Wolność słowa to moje prawo do mówienia tego, czego nie chcesz słyszeć”. Wydawnictwo Naukowe PWN umożliwia autorowi tej wyjątkowej książki skorzystanie z tego prawa.

Zdjęcia na okładce tej książki to nie tylko wspomnienia z moich podróży. To wojna i pokój. Symbolem bezsensownej wojny jest obrazek z czasów poprzedniej zimnej, na szczęście, wojny. To Czukotka na wschodnim krańcu Eurazji. Ogromna antena satelitarna nasłuchuje, czy znad sąsiedniej Ameryki nie nadlatują balistyczne rakiety z głowicami termojądrowymi. Nigdy nie nadleciały, nigdy też nie zostały wystrzelone w odwrotnym kierunku z pobliskich radzieckich podziemnych silosów. Ogrom środków został zmarnotrawiony, antena rdzewieje… Pokój manifestują gołębie podrywające się do lotu w Ammanie, stolicy Jordanii, która po wojnie potrafiła ułożyć sobie w miarę dobrosąsiedzkie, pokojowe stosunki z Izraelem. Wznoszące się ptaki mają różne kształty, tak jak różne mogą być oblicza pokoju, o który nieustannie trzeba zabiegać. Podobnie jak lecące wzwyż gołębie, na tej drodze nie można się zatrzymać…

Prof. Grzegorz W. Kołodko

Akademia Leona Koźmińskiego

Książka ta to swego rodzaju manifest kogoś, kto uważa, że powinnością osoby publicznej, a zarazem naukowca, jest zabierać głos w debacie o tym, co tu i teraz oraz co i jak należałoby zrobić, by wydostać się ze swego rodzaju matni, w której znalazł się współczesny świat. Zdecydowanie autorski punkt widzenia na pewno przypadnie do gustu tym czytelnikom, którzy cenią Prof. Grzegorza W. Kołodko m.in. za swego rodzaju nonkonformizm, gotowość konsekwentnego podążania własnymi drogami czy nieuleganie modom naukowym, nawet jeśli w wypadku konkretnych stwierdzeń czy jakichś fragmentów nie będą się z nim częściowo lub całkowicie zgadzali. Lektura książki nie pozostawi nikogo obojętnym, a w tym także tych, którzy po nią sięgną z pozycji zadeklarowanych zwolenników zdecydowanie innego niż Autor spojrzenia na otaczający nas świat. Wiele dyskusji, a nawet emocji mogą wzbudzić te wszystkie fragmenty książki, które odnoszą się do dwóch ściśle ze sobą powiązanych kwestii. Jedna to oczywiście wojna w Ukrainie, a druga to wszystko to, co kojarzy się z wyścigiem zbrojeń i rolą szeroko rozumianego sektora militarnego we współczesnym świecie. W obu tych sprawach punkt widzenia Autora jest częściowo odmienny od dominującej, chociażby w polskiej debacie publicznej i mediach, narracji. Nie mając wątpliwości co do tego, kto jest agresorem, a kto ofiarą agresji i nie szczędząc słów potępienia i krytyki wobec władz Rosji z Władimirem Putinem na czele, Kołodko jest zarazem daleki od akceptacji podejścia, zgodnie z którym wszystko, co wiąże się z Ukrainą i działalnością jej władz, powinno być z definicji traktowane jako bezdyskusyjne. Wojny wywołują wielcy, a cierpią zawsze miliony niewinnych ludzi. Grzegorz W. Kołodko jako ekonomista i zarazem humanista nie akceptuje tej nowej odsłony tryumfu militaryzmu i idei, że drogą do pokoju jest jeszcze więcej zbrojeń.
Prof. dr hab. Marek Ratajczak, Katedra Makroekonomii i Badań nad Rozwojem - Instytut Ekonomii Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu