We wtorek 7 grudnia 2021 roku poznaliśmy listę nominowanych osób, które mają szansę zdobyć Paszporty Polityki w takich kategoriach jak film, teatr, literatura, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna oraz kultura cyfrowa. W dziedzinie literatury wyróżnieni zostali: Łukasz Barys za „Kości, które nosisz w kieszeni”, Elżbieta Łapczyńska za „Bestiariusz nowohucki" i Grzegorz Uzdański za „Wypiór".

Łukasz Barys, „Kości, które nosisz w kieszeni”

Łukasz Barys urodził się w 1997 r. w Pabianicach. Jego debiutancka powieść opowiada właśnie o tym mieście. W „Kościach, które nosisz w kieszeni" autor portretuje Pabianice od strony... kości. Przenikają się tu światy zmarłych i żywych, a każdy rozdział stanowi inną opowieść z odmiennymi motywami i postaciami, np. rzeką Pabianką, Tereską z filmu „Cześć Tereska” czy zmarłymi z cmentarza. Opowieści są zarazem zabawne i straszne, smutne i komiczne.

Barys ma już na koncie debiut poetycki – książkę „Wysokie słońce”, za którą otrzymał nagrodę na festiwalu Złoty Środek Poezji. Był też laureatem m.in. Międzynarodowego Konkursu im. Siegfrieda Lenza, konkursu Krajobrazy Słowa oraz konkursu im. Leopolda Tyrmanda Inspirowani Tyrmandem.

Elżbieta Łapczyńska, „Bestiariusz nowohucki"

Elżbieta Łapczyńska, autorka debiutanckiego „Bestiariusza nowohuckiego", pisze z kolei o Nowej Hucie, w której sama mieszka mierząc się na nowo z jej mitem. Publikacja zdobyła już Nagrodę Conrada, była nominowana do Literackiej Nagrody Gdynia, Nike i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. To proza, która przechodzi w poezję i wydobywa z projektu Huty jej surrealizm. 

Wielowątkowa opowieść snuta jest przez nowych ludzi, m.in. proroka czytającego z wielkopiecowych oparów, zjadaczkę arszeniku czy człowieka bez twarzy. Łapczyńska odsłania w swojej książce świat dziwności i do bólu realnej cielesności oraz brutalności pracy.

Grzegorz Uzdański, „Wypiór”

Grzegorz Uzdański nominowany został za „Wypiór" – rymowaną powieść, a właściwie poemat dygresyjny, napisany częściowo trzynastozgłoskowcem – o Adamie Mickiewiczu, wampirze, który pomieszkuje w szafie u pary warszawskich trzydziestolatków z placu Zbawiciela. Opowiedziana z humorem i epickim realizmem, napisana jest klasycznym dla literackiej polszczyzny trzynastozgłoskowcem. Uwodzi melodią i rytmem języka, choć opowiada m.in. o użytkownikach Tindera. Uzdański ożywia romantyczną frazę, bawi się nią i zachwyca. „Wypiór" to jednak nie tylko pokaz językowego kunsztu autora, ale także niezwykle aktualna powieść obyczajowa i… próba zmierzenia się ze schedą romantyzmu.

Kiedy poznamy laureata Paszportów Polityki 2021?

Lista nominowanych to efekt głosowania krytyków i akademików zajmujących się siedmioma dziedzinami, w których przyznawane są Paszporty. Nagroda zostanie wręczona 18 stycznia 2022 roku.

Plebiscyt powstał w 1993 roku z inicjatywy wieloletniego szefa działu kultury tygodnika „Polityka" Zdzisława Pietrasika, który w ten sposób chciał wyróżnić najbardziej obiecujących młodych twórców. 

W tym roku wręczona zostanie także nagroda specjalna o nazwie Kultura Zdalna oraz honorowa nagroda Kreatora Kultury, przyznawana od 2002 roku.

Do tej pory laureatami literackich Paszportów byli między innymi: Marcin Świetlicki, Stefan Chwin, Jerzy Pilch, Andrzej Sapkowski, Dorota Masłowska, Szczepan Twardoch czy Marcin Wicha.

Paszporty Polityki 2021. Nominowani z pozostałych kategoriach

Literatura to tylko jedna z siedmiu kategorii wyróżnionych w plebiscycie. Poza nią wśród nominowanych znaleźli się także m.in. Ralph Kaminski, Paweł Szamburski i Łukasz Grzegorzek. Oto lista nominowanych z podziałem na kategorie:

Film: Łukasz Grzegorzek, Łukasz Ronduda, Aleksandra Terpińska
Teatr: Iga Gańczarczyk, Jędrzej Piaskowski i Hubert Sulima, Dominik Strycharski
Sztuki wizualne: Archiwum Protestów Publicznych, Jana Shostak, Mikołaj Sobczak
Muzyka poważna: Piotr Alexewicz, Teoniki Rożynek, Rafał Ryterski
Muzyka popularna: Ralph Kaminski, Paweł Szamburski, Ifi Ude
Kultura cyfrowa: Marcin Borkowski, Tomasz Konrad Ostafin, Anshar Studios

[pr]