„Według Ewangelii Mędrcy ze Wschodu podążyli za Gwiazdą, a ja zapraszam o podążenia tropem ludzkiej wyobraźni, aby prześledzić zasadnicze linie rozwoju ich legendy, jej podstawowe elementy, rozliczne modyfikacje i wersje. Wymaga to niestety przedzierania się przez gąszcz sekretów i sprzecznych hipotez”.

Trzej królowie, składający dary małemu Jezusowi to jedne z najbardziej znanych biblijnych postaci. Można powiedzieć, że przywykliśmy do nich. Nie wyobrażamy sobie bez nich bożonarodzeniowej szopki, a nad naszymi drzwiami przez cały rok widnieje napis „K+M+B” (mam na myśli katolików). Jednak gdy sięgniemy do Pisma Świętego, to okazuje się, że tak naprawdę wiemy o nich zaskakująco mało. Nie znamy nawet ich imion, co jest dość istotne, zważywszy na fakt, jakie znaczenie posiada imię w Biblii.

Kim zatem byli trzej królowie? Czy w ogóle możemy nazywać ich „królami”? Czy cokolwiek o nich wiemy? Co się z nimi stało po odwiedzinach u Jezusa?

Do fascynującej wyprawy śladami „trzech królów” zaprasza nas Roman Zając w swojej najnowszej książce pod tytułem „Trzej Królowie. Tajemnica mędrców ze Wchodu”. Ukazała się ona nakładem wydawnictwa Znak. Jej autor jest biblistą i demonologiem.

Już na wstępie powiem, że moim zdaniem jest to naprawdę fantastyczna książka. Roman Zając w bardzo interesujący sposób bada wszystkie tropy i poszlaki, dotyczące tych tajemniczych postaci z Biblii. Autor jest niczym detektyw, zapraszający czytelnika, aby razem z nim rozwikłał pewną zagadkę. Trzeba mianowicie dać odpowiedź na jedno pytanie: kim byli trzej mędrcy ze Wschodu? Sprawa komplikuje się o tyle, że tak naprawdę nie wiadomo, ilu ich było, nie wiadomo jak się nazywali, nie wiadomo skąd przybyli ani czym się zajmowali. Nie wiadomo wreszcie, co się z nimi stało potem. Czyż nie brzmi to niczym rasowa zagadka kryminalna?

Już sam wstęp do książki jest kapitalny. Jest to zapowiedź świetnego stylu i języka autora. Roman Zając potrafi bowiem już od pierwszej strony rozbudzić naszą ciekawość, a następnie podtrzymywać ją przez całą narrację. W tej książce naprawdę nie ma nudnych fragmentów. Obfituje natomiast w liczne anegdoty i niejednokrotnie szczerze się uśmiechnąłem podczas lektury. Już pierwsza opowiastka o cesarzu Napoleonie jest zabawna i pouczająca zarazem (dziwi was, co Napoleon robi w książce o trzech królach?).

Równie trafne jest nawiązanie do wiersza Szymborskiej, który opisuje mieszkańców Atlantydy. Jednak autor się nie zraża i wraz z nim wyruszymy na poszukiwanie odpowiedzi. Aby się do niej zbliżyć (bo trudno ją poznać) przemierzymy cały świat. Betlejem, Jerozolima, Chiny, Afryka czy Ameryka – wszędzie tam będziemy szukać. Czego? Śladów tajemniczych mędrców ze Wschodu, którzy pokłonili się Dzieciątku Jezus.

Jako teolog wspomnę jeszcze, że autor bardzo umiejętnie i zarazem dyplomatycznie rozprawia się z nowym podejściem egzegetów do Biblii. Pamiętajmy, że każdy biblista bada Pismo Święte dlatego, że jest ono natchnione przez Boga. Nie można, idąc z duchem postępu, odrzucać większości opisanych wydarzeń jak „pisanych ku pokrzepieniu serc” Pismo Święte to nie książka kucharska czy podręcznik anatomii. Ewangelia wymaga od nas wiary, co nie znaczy, że nie skłania do stawiania pytań i szukania odpowiedzi.

Książka Romana Zająca liczy trzynaście rozdziałów. Autor zawarł w nich całą wiedzę odnośnie mędrców, którzy ofiarowali dary Jezusowi. Całość jest napisana językiem zrozumiałym absolutnie dla każdego.

Publikacja dotyka zasadniczych kwestii, począwszy od tak fundamentalnej, jak rozważanie, co właściwie oznacza słowo „mag”? Próbujemy dowiedzieć się, skąd mędrcy przybyli, w co wierzyli, wreszcie ilu ich było i jak się nazywali. Następnie Zając opisuje proces, jak „magowie stali się królami”.

Analizuje także takie elementy ewangelicznej opowieści jak: gwiazda, spisek Heroda, dary złożone Jezusowi czy dalsze losy magów. W swojej książce autor obficie odwołuje się do tekstów apokryficznych i nauczania Ojców Kościoła. Pokazuje, jak wyobrażenie o „trzech królach” kształtowało się na przestrzeni wieków. Licznie przywołane cytaty dają nam możliwość poznania różnych wersji historii tajemniczych mędrców.

Jak to się stało, że relikwie Trzech Królów czcimy obecnie w Kolonii? Dlaczego Tradycja nadała im takie, a nie inne imiona? Czy w ogóle wiemy, gdzie miał miejsce hołd, jaki złożyli Jezusowi?

„Trzej Królowie. Tajemnica mędrców ze Wschodu” to fascynująca podróż śladami jednych z najbardziej tajemniczych biblijnych postaci. Aby poznać ich sekret, odbywamy zaskakującą podróż w czasie i przestrzeni. Poznajemy różne teorie, nawet te najbardziej fantastyczne. Autor pisze niezwykle ciekawie, dzieląc się przy okazji z czytelnikami ogromem wiedzy. Jest to publikacja ze wszech miar godna polecenia, którą czyta się niczym rasowy thriller. Zachęcam wszystkich do lektury. Zasłużone dziesięć gwiazdek.

Wojciech Sobański