Autor tego zbioru opowiadań był żołnierzem AK i partyzantem, znał więc dobrze realia partyzanckiego życia.
W utworach zawartych w niniejszym zbiorze, pisarz obala, funkcjonujący w naszym narodowym imaginarium mit szlachetnego i bohaterskiego partyzanta.
W opowiadaniach J.J. Szczepańskiego partyzanci to ludzie pełni słabości, często okrutni, zawistni, cwani i pazerni na łupy.
Tytułowe "Buty" były debiutem i miały ukazać się w 1946 r., ale Adam Ważyk, chociaż dostrzegł potencjał młodego pisarza, odmówił opublikowania utworu, obawiał się bowiem zarzutu, że zezwolił na druk tekstu, który szkaluje wizerunek AK. Ostatecznie tekst "Butów" ukazał się w 1947 roku na łamach krakowskiego katolickiego "Tygodnika Powszechnego", którego redaktorem był Turowicz.
Opowiadanie wywołało burzę wśród czytelników, wśród których było wielu byłych partyzantów AK. Kontrowersje wzbudził zarówno temat, jak i celowość jego podjęcia.
Szczepański opisał w nim rzeczywisty epizod, którego sam był świadkiem. Oto dowodzony przez por. Szarego oddział AK wykonuje, bez sądu i śledztwa, rozkaz zabicia azerskich jeńców, którzy sami poddali się partyzantom. Jeńcy nazywani są kałmukami lub własowcami, ale z informacji podawanych przez narratora wynika, że należeli do brygady Bronisława Kamińskiego, znanej z okrutnych pacyfikacji cywilów podczas powstania warszawskiego. Żołnierze AK palą się do wykonania egzekucji, gdyż pragną zdobyć buty i ciepłą odzież oraz broń należące do jeńców.
Utwór "Buty" zwraca uwagę na ważne kwestie moralne oraz ukazuje skutki "zarażenia się śmiercią" przez ofiary. Otóż konsekwencją wieloletniego doświadczania zła i okrucieństwa wojny jest moralne okaleczenie ludzi, którzy tego doświadczyli. To moralne okaleczenie przez zło manifestuje się lekceważeniem wartości ludzkiego życia, które partyzanci, bez skrupułów, poświęcają dla osiągnięcia znikomych korzyści materialnych.
Ambiwalentny stosunek Szczepańskiego do funkcjonującego, w zbiorowej wyobraźni Polaków mitu szlachetnego i bohaterskiego partyzanta, pozostanie już na stałe w twórczości tego pisarza.
Odwaga w poruszaniu tematów, które niekoniecznie mogą być dobrze przyjęte przez czytelnika - to właśnie zaimponowało mi w postawie tego twórcy. Pisarza, który realizował swoje memento zawarte w wstępujących słowach:
***
"Zawsze podejrzewałem, że pisarz przypomina pewien gatunek morskiego małża, który w perłową otoczkę ubiera ziarnko piasku sprawiające mu ból".

Przeczytana w ramach kwietniowego wyzwania LC. Książka, która zabiera czytelnika w podróż do czasu, gdy toczyła się II wojna światowa.

Autor tego zbioru opowiadań był żołnierzem AK i partyzantem, znał więc dobrze realia partyzanckiego życia.
W utworach zawartych w niniejszym zbiorze, pisarz obala, funkcjonujący w naszym narodowym imaginarium mit szlachetnego i bohaterskiego partyzanta.
W opowiadaniach J.J. Szczepańskiego partyzanci to ludzie pełni słabości, często okrutni, zawistni, cwani i pazerni na...