Charaktery, nr 2 (157) / luty 2010
- Kategoria:
- czasopisma
- Wydawnictwo:
- Charaktery
- Data wydania:
- 2010-02-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2010-02-01
- Liczba stron:
- 122
- Czas czytania
- 2 godz. 2 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 1427695X
- Tagi:
- psychologia
Czy najważniejszym objawem wierności jest wyczekiwanie na powrót symbolicznego Odysa? Czy wiernym jest się wtedy, gdy się nie odchodzi, czy może wtedy, gdy się powraca? Dziś będzie o Penelopie, zwyczajowym symbolu wierności, całymi latami wyczekującej swego męża Odysa, który z wojny trojańskiej wracał drogą długą, dość zawiłą i niepojętą, choć urozmaiconą licznymi przygodami (także erotycznymi). Rzekomo dlatego, że - jak wielu innych - za sprawą bogów utracił pamięć. Faktem jest jednak, że kiedy Atena pamięć mu przywróciła (co może wiele oznaczać),Odys - pozostawiony przez towarzyszy w pobliżu Itaki - ruszył prosto do domu.
Tymczasem dom pełen był zalotników, starających się całymi latami o przychylność Penelopy, żywiących nienawiść do Odysa i zarazem zżeranych przez chciwość, bo dziedzictwo po Odysie było nie do pogardzenia. To znana historia. Penelopa nie mówiła nie (dlaczego?). Penelopa zwodziła zalotników. Najpierw szatą żałobną dla swojego teścia, którą dniami tkała, a nocami pruła. Wreszcie, kiedy jej zabiegi zostały zdemaskowane, ogłosiła konkurs (a jednak!): temu odda swoją rękę, kto strzałę z łuku pośle przez dwa małe otwory w dwóch toporach wbitych obok siebie. Do dyspozycji był łuk i strzały Odysa. Tylko Odys potrafił naciągnąć cięciwę. I zrobił to, ale zamiast posłać strzałę przez topory, podstępnie pozabijał zalotników.
W przeddzień konkursu, przestrzeżony przez bogów, przebrany za żebraka, pojawił się bowiem Odys. Nikt go nie poznał. Nikt. Nawet Penelopa! Rozpoznał go tylko – jak pisze Homer – wierny pies (z pewnością miał jakieś imię, ale nie pamiętam jakie). Tylko pies! Nie Penelopa, nie przyjaciele, nie zalotnicy, nie dworzanie. I tu pojawia się pytanie: dlaczego to Penelopa jest symbolem wierności? Dlaczego nie pies? Także inne pytania: czy najważniejszym objawem wierności jest wyczekiwanie na powrót symbolicznego Odysa? A powrót Odysa czyż nie jest objawem wierności? A pozabijanie konkurentów? A oszukiwanie zalotników? Czy wiernym jest się wtedy, gdy się nie odchodzi, czy może wtedy, gdy się powraca?
Zostawmy na chwilę Homera, tym bardziej że nie jestem pewny, czy moja pamięć jest wierna.
Popatrzmy. Wierna żona. Wierna pamięć. Wierna kopia. Co łączy te trzy odmiany wierności? Komu, czemu wierna (wierny)? W przypadku kopii i pamięci – wiadomo: chodzi o ścisłą zgodność z faktem czy pierwowzorem. W świetle wiedzy psychologicznej wiemy, że ani kopia, ani pamięć nie może być wierna w ścisłym tego słowa znaczeniu. Może być tylko mniej lub bardziej wierna, co – niestety – przypomina jajeczko częściowo nieświeże ze starego brytyjskiego dowcipu.
A ludzka wierność? Komu wierna była Penelopa? Odysowi? Miałoby to sens pod warunkiem, że Odys byłby tym żywotnie zainteresowany, co – jak wiadomo – pewne nie jest. Gdyby był, jego niewierność musiałaby rodzić w nim poczucie winy. A może Penelopa była wierna sobie samej? Swojej decyzji, swojemu postanowieniu, swojemu zobowiązaniu? Gdyby je złamała, przeżywałaby przykry dysonans, byłaby może sama sobą zawiedziona. Tylko kiedy kończy się wierność, a zaczyna obsesja czy upór? Chęć postawienia na swoim? Zrobienia czegoś za wszelką cenę?
Zauważmy, jeszcze ani słowa nie było tu o pokusach. Silnych pokusach! A przecież istota pokusy w tym się zawiera, że jest ona blisko, w zasięgu ręki, a do tego jest nader atrakcyjna (inaczej nie byłaby pokusą). Więc tylko jedno pytanie na koniec: dlaczego pokusy kojarzą się z niewiernością? Dlaczego, choć przecież by mogły, nie z wiernością? Czy dlatego, że nagminnie im ulegamy?
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 9
- 3
- 3
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE