Aby zaprzeczyć mylnej opinii, że Java służy wyłącznie do programowania apletów, w niniejszej książce, jako jedynej wśród ponad 1500 książek na temat Javy, ani razu nie użyto słowa aplet. Dzięki temu przedstawiono Javę jako uniwersalny język programowania, którym z powodzeniem można zastąpić dowolny inny język, taki jak C++, Pascal, Fortran oraz Delphi.
W odróżnieniu od Javy w szkole, która traktuje tylko o apletach, Java na uczelni dotyczy wyłącznie aplikacji. Aby ułatwić dokonanie porównań, autor upodobnił układ tekstu do poprzedniego. Bardziej spostrzegawczy zauważą jednak, że wykład języka jest całkowicie obiektowy oraz że Bibliotekę View zastąpiła Biblioteka widoku i wspomagająca ją klasa View. To głównie dzięki nim programowanie w Javie staje się łatwe już na wstępie i nie wymaga przedwczesnego odwoływania się do pojęć, które zazwyczaj sprawiają trudności.
Integralną część tekstu stanowi kod źródłowy Biblioteki. Motywowani do pogłębienia wiedzy o Javie znajdą w nim wiele interesujących pomysłów, w tym egzemplifikację zasad programowania obiektowego, projektowanie lekkich przycisków obrazowych, przetwarzanie samoodtwarzających się napisów, wykonywanie nietrywialnych operacji leksemowego wejścia-wyjścia oraz implementowanie oblicza i zdarzeń aplikacji.
Książkę można traktować jako podręcznik akademicki do samodzielnej nauki programowania w Javie oraz jako wstęp do książki tego samego autora: Java 3 Programowanie obiektowe, zdarzeniowe i współbieżne, adresowanej do zawodowych użytkowników Javy.