Zwyczaje, tradycje, głównie ludowe, wokół których osnuty (był?) jest roczny rytm życia w Polsce. Książeczka odrobinę rzewna, odrobinę etnograficzna, historyczna, pełna spostrzeżeń i odniesień obecnie zdecydowanie mniej znanych, pisana miejscami językiem archaicznym. Polska kultura ludowa warta poznania, zwłaszcza, że niejednokrotnie przeniknęła również do kręgów poza-ludowych.

Zwyczaje, tradycje, głównie ludowe, wokół których osnuty (był?) jest roczny rytm życia w Polsce. Książeczka odrobinę rzewna, odrobinę etnograficzna, historyczna, pełna spostrzeżeń i odniesień obecnie zdecydowanie mniej znanych, pisana miejscami językiem archaicznym. Polska kultura ludowa warta poznania, zwłaszcza, że niejednokrotnie przeniknęła również do kręgów poza-ludowych.

„Rok polski. Obyczaj i wiara” to zupełnie niezwykła książka Zofii Kossak powstała, co nie bez znaczenia, podczas pobytu pisarki na emigracji. W dwunastu opowieściach autorka ukazała widzianą jej oczami polską tradycję i zwyczaje, tak często odchodzące już w przeszłość. Ale nie jest to zwykły opis ludowych obyczajów, a pełne nostalgii spojrzenie na zakorzenione w wierze i polskości zwyczajne życie w rytmie natury.
Można by tę książkę nazwać kalendarzem, tyle, że kalendarz to niezwykły. Autorka opisuje świat, jaki pamięta i do jakiego tęskni; miesiąc po miesiącu, przywołując święta i ważne wydarzenia, opisując walory przyrodnicze budzącej się do życia, rozkwitającej, a później umierającej przyrody.
Przepiękna jest ta opowieść, przepojona miłością do ojczyzny, do rodzinnych stron i wiarą, bo stanowiła ona przecież zawsze ważny element polskiej tożsamości.
Nie sposób przejść obojętnie obok tego, co czytamy. Kossak zmusza do refleksji nad zmieniającą się obyczajowością, nad rolą tradycji, nad mijającym nieubłaganie czasem.
Pozycja to pewnie nie dla każdego, ale, jak w przypadku każdej książki tej autorki, warto włożyć nieco wysiłku, by dać się wciągnąć porywającej opowieści. Można czytać „na raz”, można smakować powoli, można czytać od środka i od końca. Refleksja, do jakiej zmusza autorka jak znalazł przed Świętami, które już za pasem... Pięknie zresztą opisanymi w „Roku polskim”.

„Rok polski. Obyczaj i wiara” to zupełnie niezwykła książka Zofii Kossak powstała, co nie bez znaczenia, podczas pobytu pisarki na emigracji. W dwunastu opowieściach autorka ukazała widzianą jej oczami polską tradycję i zwyczaje, tak często odchodzące już w przeszłość. Ale nie jest to zwykły opis ludowych obyczajów, a pełne nostalgii spojrzenie na zakorzenione w wierze i...

Bardzo ciekawa pozycja. Połączenie pogańskiej słowiańszczyzny z wiarą katolicką.
"Rok polski" opisuje każdy miesiąc, z jego świętami, obyczajami, obrzędami i przysłowiami.

Bardzo ciekawa pozycja. Połączenie pogańskiej słowiańszczyzny z wiarą katolicką.
"Rok polski" opisuje każdy miesiąc, z jego świętami, obyczajami, obrzędami i przysłowiami.

Świetna pozycja, która może wzbogacić naszą wiedzę o staropolskie obyczaje. Czytałem poszczególne rozdziały wraz z rozpoczęciem każdego, kolejnego miesiąca.

Świetna pozycja, która może wzbogacić naszą wiedzę o staropolskie obyczaje. Czytałem poszczególne rozdziały wraz z rozpoczęciem każdego, kolejnego miesiąca.

O Zofii Kossak czytałam najpierw w książce napisanej przez jej córkę, później w cudnej biografii Kossaków pani Jurgały-Jureczek. Obie rozbudziły moją ciekawość i postanowiłam sięgnąć po książki samej Kossak-Szczuckiej.
Na pierwsze "spotkanie z autorką" wybrałam "Rok polski", to niezwykła, niezbyt obszerna pozycja, w której Zofia Kossak zawarła swoje refleksje na temat każdego z miesięcy roku. Książka ta, to jakby specyficzny kalendarz, w którym zebrała i opisała obyczaje i obrzędy polskie charakterystyczne dla każdego z miesięcy. Czytając ją czuje się tęsknotę i nostalgię autorki za tym co minione.
Wiele z tradycji opisanych w książce nie było mi znanych, a są piękne i warte głębszego poznania. To wspaniała pozycja pozwalająca bliżej poznać polską ludowość, także tą pogańską.
Jednakże Zofia Kossak-Szczucka, jako żarliwa katoliczka wszelkie "dobro" przypisuje tradycjom chrześcijańskim i tym, które z pogańskich w chrześcijańskie się przeistoczyły. Tradycjom słowiańskim odbiera zaś sens, jako tym, które oderwane są od wiary w jednego Boga. Taki punkt widzenia nie całkiem do mnie przemawia, jak i kilkakrotne odniesienia do legendarnych Ariów, których istnienie jest raczej dyskusyjne.

O Zofii Kossak czytałam najpierw w książce napisanej przez jej córkę, później w cudnej biografii Kossaków pani Jurgały-Jureczek. Obie rozbudziły moją ciekawość i postanowiłam sięgnąć po książki samej Kossak-Szczuckiej.
Na pierwsze "spotkanie z autorką" wybrałam "Rok polski", to niezwykła, niezbyt obszerna pozycja, w której Zofia Kossak zawarła swoje refleksje na temat...

Posiadam nowe piękne wydanie PAX, którego tu nie ma i nie wiem czy różni się od starych wydań, jednak książkę Zofii Kossak mogę polecić każdemu. Ta niezwykła autorka, potomkini rodu Kossaków, wybitna osobowość zawarła w Roku Polskim 12 miesięcy z ich obyczajowością, folklorem, wierzeniami, zarówno ludowymi wywodzącymi się z mitologii słowiańskiej, zabobonów, przesądów i obrzędów, jak i głęboko katolickich. Książka niezwykła, która otwiera oczy na wiele spraw, które nas otaczają, a których przyczyn nie znałam do chwili przeczytania Roku Polskiego. Serdecznie polecam, jak również inne książki tej wybitnej Polki.

Posiadam nowe piękne wydanie PAX, którego tu nie ma i nie wiem czy różni się od starych wydań, jednak książkę Zofii Kossak mogę polecić każdemu. Ta niezwykła autorka, potomkini rodu Kossaków, wybitna osobowość zawarła w Roku Polskim 12 miesięcy z ich obyczajowością, folklorem, wierzeniami, zarówno ludowymi wywodzącymi się z mitologii słowiańskiej, zabobonów, przesądów i...

To, z czym stykamy się regularnie staje się zwyczajne, pospolite. Tęsknimy często do rzeczy egzotycznych zapominając, że wystarczy sięgnąć do skarbca tradycji. Wydaje się jednak, że nie zawsze w pełnej krasie można ujrzeć to, co nas otacza. Czasem trzeba spojrzeć z dalszej perspektywy, aby właściwie ocenić i docenić bliski nam świat. Zofia Kossak-Szczucka przyjrzała się polskim tradycjom, zwyczajom i obyczajom będąc na wygnaniu. Sowieccy namiestnicy zmusili ją do opuszczenia kraju. Wyrwana z miejsca, w którym wzrastała przyglądała się uważnie kulturze swojej ojczyzny. Na przestrzeni lat 1953-1954 powstał "Rok polski", który jak stwierdza sama autorka jest "wyrazem uczuć człowieka oddalonego od swojego kraju".

Autorka podzieliła opowieść na dwanaście części, którym odpowiadają kolejne miesiące. Warto przy tej okazji przypomnieć, że język polski, w którym nazwy miesięcy nie wywodzą się z łaciny, należy do wyjątków. Nasz sierpień, odwołujący się do żniw przeprowadzanych przy pomocy sierpa, nie zauważa wielkości Oktawiana Augusta. Marzec zdaje się z kolei nic nie wiedzieć o bogu Marsie. Bliższa jest mu słowiańska bogini Marzanna. Jak zauważa Zofia Kossak podkreśla to odrębność polskich miesięcy.

Kossak-Szczucka przedstawia mniej znane polskie legendy, przysłowia związane z pogodą (choć niektórzy powiedzą może nieco szyderczo: gdy na świętego Prota jest pogoda albo słota, to na świętego Nikodema jest deszcz albo go nie ma),źródła naszych tradycji (nie miałem pojęcia, że pisanki wywodzą się od Ariów),pogańskie zwyczaje schrystianizowane przez Kościół. Pojawiają się także odniesienia do życia świętych. W każdym z miesięcy autorka widzi polską tradycję, kulturę i piękno. Oddajmy jej na chwilę głos: miesiąc czaru, poezji, piękna jeszcze dziewiczego. Zaręczyny ziemi. Prześliczny romans, nie znający powszedniego dnia. Mowa oczywiście o maju. Czy ktoś się zastanawiał kiedyś, czemu przy starych kościołach bardzo często rosną lipy? Autorka wyjaśnia to względami praktycznymi, nie estetycznymi. Każda parafia potrzebowała wosku na świecie. Przy kościołach zakładano więc pasieki. A lipa to przecież jedna z najważniejszych roślin miododajnych w Polsce.

"Rok polski" jest przesiąknięty patriotyzmem, przywiązaniem do polskiej kultury i historii, miłością do polskiej ziemi. Dziś, po półwieczu od pierwszego wydania, książka ma (czy się to nam podoba, czy nie) walor historyczny. Świat Zofii Kossak, w którym rytm pór roku i pogoda rządziły życiem ludzkim coraz bardziej odchodzi do lamusa. Zastanawiają te słowa: czy przynajmniej ludzie mniej dzisiaj pracują? Gdzież tam, pracują tyleż samo albo więcej, lecz inaczej. Wolny rytm został zastąpiony przez pośpiech - dokładność zmieniła się w szybkość. Jeśli taką gorzką refleksję zanotowała autorka w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku to co powiedziałaby o dzisiejszym świecie?

[Opinia pochodzi z bloga: librimagistri.blogspot.com]

To, z czym stykamy się regularnie staje się zwyczajne, pospolite. Tęsknimy często do rzeczy egzotycznych zapominając, że wystarczy sięgnąć do skarbca tradycji. Wydaje się jednak, że nie zawsze w pełnej krasie można ujrzeć to, co nas otacza. Czasem trzeba spojrzeć z dalszej perspektywy, aby właściwie ocenić i docenić bliski nam świat. Zofia Kossak-Szczucka przyjrzała się...

Z przyjemnością do niej wracam. W dawnych czazsach wszystko miało sens.

Z przyjemnością do niej wracam. W dawnych czazsach wszystko miało sens.