Rosemary Sutcliff

Książka "Dziewiąty Legion" pióra Rosemary Sutcliff to jedna z moich ulubionych pozycji w beletrystyce przygodowo-historycznej/przygodowo-wojennej. Powieść otwiera cykl "Orzeł" i dotyczy okresu szczególnie bliskiemu mojemu sercu, a mianowicie rządów Antoninów w Cesarstwie Rzymskim. Jej mocną stroną jest fakt, że została napisana bardzo jasnym i zrozumiałym językiem. Bardzo lekko się ją czyta, co powoduje uśmiech i zadowolenie na twarzy czytelnika. Autorka dobrze przedstawiła realia życia żołnierzy rzymskich w ówczesnej Brytanii, na tle historii pojedynczego żołnierza naznaczonego stygmatem klęski z powodu przegranej ojca. Akcja powieści rozpoczyna się w 140 roku naszej ery. Brytania pozostaje pod panowaniem Rzymian, choć jej północne regiony nigdy nie poddały się nowej władzy. Właśnie tam, w górach Szkocji, przed dwudziestu laty w niewyjaśnionych okolicznościach zaginął cały Dziewiąty Legion a jego prestiżowy znak bojowy - Orzeł (Aquila) wpadł prawdopodobnie w ręce Piktów. Głównym bohaterem powieści jest Marek Flawiusz Akwila (Marcus Flavius Aquila),młody rzymski centurion, a więc niższy oficer, przybywający do Brytanii, by objąć pierwszy raz dowództwo w granicznym forcie. Pragnął przybyć na wyspę również z innego powodu. Przed wielu laty jego ojciec był dowódcą sławnego dziewiątego legionu „Hispana”. Pewnego dnia zostali oni wysłani w dzikie tereny Brytanii i… zniknęli. Cztery tysiące żołnierzy przepadło bez śladu. A wraz z nimi ich złoty orzeł – symbol legionu, honoru, zwycięstw, przychylności bogów rzymskich... Marek chce – na ile się tylko da – poznać prawdę na temat tych wydarzeń. Zamierza odzyskać ten szczególnie cenny dla Rzymian znak bojowy, aby w ten sposób odzyskać utracony z powodu przegranej ojca honor (stąd jego przydomek <cognomen> - "Aquila" = Orzeł - będący zarazem formą przezwiska i piętna odziedziczonego po ojcu). Jednak tak naprawdę jego prawdziwym celem jest poznanie odpowiedzi na kilka nurtujących go pytań. Co właściwie się stało z jego ojcem? Żyje czy umarł? Jeśli zginął to czy stchórzył w obliczu klęski? Czy też może walczył dzielnie do samego końca broniąc orła? A może prosił nieprzyjaciela o litość? Targany emocjami i poczuciem niepewności postanawia wyjaśnić tajemnicę zniknięcia legionu IX Hispana i swojego ojca. Już na samym początku służby ma możliwość wykazania się jako dowódca i żołnierz. Brytowie napadają garnizon, którego obroną dowodzi. Podczas ataku na fort wykazuje się niebywałym męstwem, ale jednocześnie odnosi wiele ran. Dyskwalifikują go z dalszej pracy w wojsku. Wyjeżdża do wuja, tam dochodzi powoli do pełni sił, ale jednocześnie nie może znaleźć sobie miejsca. Pewnego dnia – podczas walki gladiatorów – zauważa chłopaka, który walkę przegrywa, ale swoją postawą zwraca na siebie uwagę. Marek wykupuje niewolnika – Escę, czas powoduje, że są sobie coraz bliżsi, rodzi się przyjaźń. Młodzieńcom towarzyszy dodatkowo przyjaciółka Marka – Kottia oraz wilczek, który od dzieciństwa wychowywany był przez Marka i Escę. Jednakże nagle pojawia się w życiu Marka szansa na podróż, która ma na celu zbadanie losów osławionego dziewiątego legionu oraz odzyskanie orła, który w rękach barbarzyńców może stanowić symbol podżegania do buntu, a jednocześnie jego odzyskanie przyczyni się do odzyskania honoru ojca Marka – dowódcy tegoż legionu. Podejmuje więc pełną niebezpieczeństw podróż za Mur Hadriana do mrocznej Kaledonii (dzis. Szkocja),słabo znanej Rzymianom i zamieszkałej przez wrogie plemiona Piktów. Nikt nie spodziewa się, że kiedykolwiek wróci... Razem z odkupionym i uratowanym niewolnikiem z plemienia Brygantów, zarazem jego przyjacielem, o imieniu Esca przemierzają dziką północ, przedstawiając się jako okulista i jego pomocnik. Co się stało z legionem? Przeżyli, czy zostali wybici w pień? Czy uda im się odnaleźć orła? Czy w ogóle powrócą żywi? Sami przeczytajcie a poznacie odpowiedzi na powyższe pytania. ;) „Dziewiąty legion” słusznie został okrzyknięty jedną z najwspanialszych książek młodzieżowych XX w. i sprzedał się na świecie w nakładzie przeszło miliona egzemplarzy. Wpisała się do klasyki literatury przygodowej dla młodzieży. To dobrze i wciągająco napisana książka dla młodzieży. Pełna jest przyjemnie stworzonych opisów, szczególnie Brytanii. Bohaterowie są dobrze skonstruowani, chociaż na początku pomyślałam, że Marek, jak na osiemnastolatka zachowuje się bardzo dojrzale. A potem przypomniałem sobie, że to były przecież czasy rzymskie, gdzie kilkunastolatek to był dojrzały mężczyzna 😉 Według mnie jest to książka bardzo dobrze wyprofilowana dla swojej grupy docelowej – bohaterowie mają ciekawe przygody, ale jednocześnie przeżywają wiele momentów, które „inicjują” ich dojrzałość – pierwsza praca, pierwsza miłość, pierwsze zadania życiowe, pierwsze obowiązki. Na dodatek książka Sutcliff jest pełna przekazów dotyczących różnorakich uczuć i wartości – przyjaźni, honoru, odpowiedzialności, prawdy itp. Podoba mi się fakt, że autorka pokazała, zarówno Rzymian, jak i lokalne plemiona brytyjskie w wyważony sposób. Nie mamy wizji filmów dotyczących tamtych czasów – lejącej się na prawo i lewo krwi, rzezi, seksu, tyraństwa. „Dziewiąty legion” to opis mieszania się kultur, formowania tożsamości, walki o niepodległość i wpływy. Oczywiście wszystko to ukazane jest na poziomie odpowiednim dla młodych czytelników. Uważam, że „Dziewiąty legion” to mroczna, pełna sugestywnych sekwencji opowieść o przyjaźni, odwadze, poświęceniu i honorze. Może być wartościową odskocznią od wampirów, magii, przemocy i łatwizny. Nie ma się zresztą czemu dziwić, ponieważ Rosemary Sutcliff pisała swoje książki już jakiś czas temu, a dopiero teraz pojawiają się one na polskim rynku. Duży plus dla wydawnictwa za bardzo ładną okładkę oraz przyjemną szatę graficzną. Polecam tą znakomitą książkę wszystkim zainteresowanym tematyką ekspansji Rzymu w Brytanii, osobom lubiącym lekkie (ale nie głupie!) powieści historyczne/historyczno-wojenne/przygodowo-historyczne (chociaż tutaj nie ma zalewu faktów związanych z historią, jest to opowieść skupiona na losach Marka) oraz opowieści o wadze przyjaźni. Ja z chęcią sięgnę po pozostałe dwa tomy, które zresztą już czekają na półce 🙂