Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wreszcie w ręce polskich czytelników trafiła książka godnie prezentująca temat jednej z największych wojen w dziejach europejskich. Jak na skalę i znaczenie (inna sprawa czy znaczenie przypisywane zawsze zasłużenie) wojny trzydziestoletniej dostępna w Polsce literatura tematu jest mniej niż skromna. Pojawienie się pracy Petera Wilsona wyraznie poprawiło tę sytuację. Tom ma słuszny rozmiary (niemal 900 stron) choć na opis tak długiego, złożonego i toczącego się na kilku frontach konfliktu to wciąż za mało. Widać to już we wstępie do tematu głównego. Geneza i zaczyn wojny zajmują w książce 250 stron - niemal 30% objętości opracowania. To dobrze bo złożone przyczyny eksplozji przemocy jaka pochłonęła kawał europy w roku 1618 są tu wyłożone kompleksowo i czytelnie. Daje to jednak pojęcie jak skrótowa siłą rzeczy musi być historia właściwa całej wojny skoro poświęcono jej ledwie 2.5 raza więcej kart niż genezie. Opis lat 1618 - 1648 prowadzony jest przez pryzmat samych działań wojennych. Jest tutaj trochę polityki oraz właściwej epoce dynastyki. Aspektów ekonomicznych czy społecznych z kolei jest niewiele - z czegoś autor musiał zrezygnować. Śledzimy więc losy wojennych zmagań i postaci, które na epoce odcisnęły swoje piętno. Widać, że historia wojskowości jest Wilsonowi nieobca, książka wiele tutaj prezentuje. Szczegółowe są opisy co ważniejszych bitew i oblężeń. Nakreślone jest tło ówczesnej kultury militarnej. Wojskowość tamtej epoki jest mi bliskim tematem ale i tak sporo się tutaj dowiedziałem. Umiejętność prezentacji swojej potężnej wiedzy w formie pisanej nie jest tutaj największym atutem autora. "Tragedia Europy" nie jest łatwa w lekturze, mimo, że porządek samej pracy jest chronologiczny czyli najłatwiejszy do odczytania i przyswojenia. Mamy tutaj suchy, momentami nieprzystępny, język opracowania historycznego, który wielu może zniechęcić. Można też odnieść wrażenie, że Wilson odczuwa sympatię wobec obozu katolickiego, w swoich interpretacjach jest mu stale sprzyjający, z kolei protestantów zdaje się traktować z niezwykłą surowością. Rzucający się w oczy brak obiektywizmu to u historyka spora wada, puszczam ją w jednak w tym przypadku w niepamięć w imię czerpania ze skarbnicy wiedzy o tych fascynujących i złożonych czasach.