Empatia. Jak odkrycie neuronów lustrzanych zmienia nasze rozumienie ludzkiej natury Christian Keysers 6,9
ocenił(a) na 933 tyg. temu Empatia jest słowem modnym, ale często też nadużywanym. Albowiem, w znaczącym stopniu niekiedy tylko ludzie potrafią prawdziwe utożsamiać się i współodczuwać, czy też choćby współczuć komuś albo doceniać i szanować inną, obcą sobie jednostkę. Jednak istotne jest by dawać innym do zrozumienia, że ich nie odtrącamy, mamy na nich wzgląd i że ich dostrzegamy. Często dzieje się to zresztą automatycznie, nieświadomie. Wzajemnie pobudzamy się do aktów sympatii. Ludzie, do których się uśmiechamy lub których pozdrawiamy, odpowiedzą nam tym samym, choćby nieznacznie, niedostrzegalnie, ale namacalnie – bo mierzalnie. Może to być dostrzeżone w trakcie rozmaitych testów w formie nawet drobnych zmian mimiki, gestykulacji itp. Tak tworzymy wspólnotę...
Neurobiologia i ścisłe informacje o neuronach lustrzanych oraz odzwierciedlaniu pozwalają dostrzec potrzebę istnienia kontaktów międzyludzkich. Aby żyć, trzeba być wśród, tj. pośród innych. Odczuwać, że jest się człowiekiem oraz, że jest się zauważanym i traktowanym jak istota żywa. Bez relacji pogarsza się stan funkcjonowania organizmu. Np. wykluczenia ze społeczności aktywizują takie obszary mózgu, które powiązane są z bólem, przemocą, strachem… często owo napiętnowanie i odtrącenie powoduje choroby psychosomatyczne, dolegliwości bólowe, omdlenia, a nawet zgon spowodowany wyrzutem określonych neuroprzekaźników. Zastosowanie ostracyzmu równe jest wyrządzeniu komuś zła, jest zbrodnią na poziomie mikroneurologii. Choćby daje się zobrazować za pomocą rezonansu magnetycznego i pozwala się porównać do aktu fizycznej przemocy. Podobnie wszelkie złe emocje, nieszczerości i oszustwa wpływają na innych na poziomie mierzalnym, choć nie zawsze świadomym.
Organizm pod wpływem t.z.w. hormonów stresu działa inaczej, podobnie mózg i rozmaite systemy. Przyjazne gesty, uśmiech, bezpieczny dotyk mogą poprawić stan zdrowia i percepcję układu nerwowego.
Tekst Christiana Keysersa daje wiele do myślenia. Jest ponadto zwięzły i bardzo konkretny – tj. ścisły …i co najważniejsze, dość rzetelnie potwierdzony wynikami badań.
Autor krytykuje np. metody przekazywania wiedzy na etapie przedszkola lub szkoły. Programy nauczania są niedopasowane do naszych mózgów, do pracy i charakterystyki neuralnej rozwijającego się młodego człowieka. Ponadto podkreśla rolę emocji, rolę nauczyciela i propaguje zasadę przepływu wiedzy od źródła ludzkiego do ucznia. Jest zdania, że lepsza jest nauka angażująca niż odtwórcza i nudna. Jest też zwolennikiem terapii neuralnej …a więc leczenia poprzez wpływ na układ nerwowy ze szczególnym uwzględnieniem układu nerwowego wegetatywnego, poprzez aktywację neuronów lustrzanych i pobudzenie programów znajdujących się w mózgu pacjenta. Zachęca, aby lekarze i terapeuci dostrzegali swą odpowiedzialność za reakcje pacjenta i jego leczenie jeszcze na etapie przed słownej i przedświadomej analizy dokonującej się w głowie pacjenta w obliczu ich własnej postawy, gestów, nastroju, mimiki.
W skrócie… z książki dowiemy się, że neurony lustrzane znajdują się m.in. w mózgach naczelnych. Są one stopniowo trenowane i aktywowane poprzez relacje z otoczeniem. Dzięki nim na widok danej czynności dochodzi do niemal natychmiastowego odgadnięcia intencji obserwowanej sceny. Czynność tę oczywiści musi wykonywać istota żywa, a nie coś sztucznego.
U człowieka neurony lustrzane odpowiadają za zdolność do rozpoznawania cudzych emocji i intencji wyrażanych niewerbalnie – tj. także podprogowo; a zatem mają wpływ na inteligencję emocjonalną oraz zakres odczuwalnej empatii, współczucia, czy też czegoś w rodzaju przeczuć i intuicji.
Niewątpliwie jest to lektura warta polecenia, choćby dlatego, że jest niebanalną acz stosunkowo lapidarną formą z krótkimi dość rozdziałami. Takie rzeczy lubię :) - masują mi głowę!
