Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Niezwykła książka. Biografia, która jest powieścią? A może powieść, która jest biografią? To zasługa autora kunsztu autora, cenionego scenarzysty Jamesa Grissoma, który z serii rozmów potrafił utkać pasjonującą historię , czy jego bohatera – jednego z największych dramaturgów wszech czasów, z pewnością jednego z trzech – obok Eugene’a O’Neilla i Arthura Millera – największych dramaturgów Amerykańskich – Tennessee Williamsa? Bo przecież trudno uwierzyć, że u schyłku życia ten upadły, cierpiący na niemoc twórczą, Gigant nagle zainteresował się młodziutkim Grissomem, oprowadził go po miejscach ważnych dla swojego życia, opowiedział o ludziach (zwłaszcza kobietach),którzy go otaczali i inspirowali, a potem poprosił, by ten szukający u niego rady, marzący o karierze pisarskiej dwudziestolatek spotkał się z kobietami ważnymi dla jego życia i twórczości. Ile jest w „Szaleństwach Boga” prawdy, a ile literatury? To ważne pytanie, bo przecież dziś Grissom jest wziętym scenarzystą, mistrzem fikcji, przyciągania widzów przed telewizyjny ekran i sprawiania, że przeżywają jego wymyślone historie, identyfikują się z ich bohaterami. A może to tylko teoria spiskowa, może naprawdę po latach złożył swoje notatki ze spotkania z Wielkim Tennem oraz ludźmi, którzy byli dla niego ważni. Złożył tak, że „Szaleństwo Boga” czyta się jak gotycki thriller – emocjonującą, chwilami bardzo poruszającą, sentymentalną, ale pozbawioną ckliwości opowieść z zapominanego przez współczesność świata upiorów Wielkiego Amerykańskiego Teatru, Kina i Literatury. Upiorów, które kiedyś były pierwszoplanowymi ich postaciami. „Szaleństwo Boga” można czytać na kilka sposobów. Oczywiście przede wszystkim jako opowieść o wzlocie i upadku geniusza, który stworzył co najmniej kilku arcydzieł – „Szklaną menażerię”, „Tramwaj zwany pożądaniem”, „Kotkę na gorącym, blaszanym dachu”, „Słodkiego ptaka wolności” i „Noc Iguany” – a potem pogubił w rozpaczliwych, hedonistycznych zabawach z alkoholem i kokainą w rolach głównych. Jest też książka Grissoma opowieścią o Ameryce – zwłaszcza Luizjanie, Hollywood i Nowym Jorku – lat 40. I 50. Ameryce wielkiej zmiany: pokoleniowej, społecznej i, przede wszystkim, duchowej rewolty, która zmiotła stare autorytety i ustawiła na postumencie nowe – z Marlonem Brando, Marilyn Monroe czy właśnie Williamsem na czele. Można wreszcie czytać „Szaleństwa…” jak podręcznik kreatywnego pisania, bo przecież po naukę i porady zwrócił się do Williamsa kończący właśnie studia Grissom, to tajemnicy pisania – natchnieniu, odnajdywaniu historii i bohaterów – poświęcona jest znaczna część ich rozmów. Ale tę niezwykłą książkę zinterpretować bardziej uniwersalnie. Idąc tym tropem „Szaleństwa…” są opowieścią artyście nie potrafiącym poradzić sobie ze swoją wielkością, uginającym się, a wreszcie złamanym pod jej ciężarem. O człowieku nieustannie balansującym na skraju szaleństwa, nadwrażliwcu i marzycielu przygniatanym codziennością. To nie jest lektura lekka, łatwa i przyjemna. Ale warto się w nią zanurzyć. Rzadko zdarzają się książki o takiej sile i mądrości. Rzadko możemy zajrzeć tak głęboko za kulisy świata Prawdziwych Gigantów. Zobaczyć, jaką cenę muszą zapłacić za swoją wielkość.