Maria Hawranek

Wspaniałym odkryciem była dla mnie ta książka, a sięgnęłam po nią trochę bez wielkich nadziei, bardziej żeby poszerzyć horyzonty i być może dowiedzieć się czegoś ciekawego o rejonie świata, którym nigdy się szczególnie nie interesowałam. Tymczasem Urugwaj mnie oczarował, przy czym nie jest to wyłącznie zasługa samego kraju, a świetnego pióra Marii Hawranek i Szymona Opryszka. Oboje autorów pozwala nam zajrzeć w życie różnych osób i poznać różne zdarzenia. Spotykamy prostytutkę, onkologa, transwestytę, który założył szczęśliwą rodzinę czy parę gejów z dzieckiem. Poznajemy drogę Urugwaju do legalizacji marihuany, laicyzacji kraju czy międzynarodowego zwycięstwa w sporze z koncernem nikotynowym. Jest tu tez trochę współczesnej historii, ale tylko tyle, by się orientować w realiach. Podróżnicy zachowali więc równowagę i świetnie wyważyli zawarte w treści informacje. Nie należy ulegać stereotypom, gdy mowa o Urugwaju, a ulec im dość łatwo, bo też w Polsce nie poświęcamy raczej temu państwu zbyt wiele uwagi, więc o ignorancję nietrudno. Dla wielu będzie to jeden z wielu południowoamerykańskich krajów, dla innych pozbawione moralności i Boga miejsce, w którym legalna jest prostytucja i palenie zioła. Hawranek i Opryszek prowadzą nas jednak poza te wszystkie uproszczenia i odkrywają przed nami niesamowite miejsce, które pod wieloma względami powinno stanowić wzór dla reszty świata. Bardzo podobał mi się mocno filozoficzny monolog na końcu książki – to wypowiedź byłego prezydenta Joségo Mujici, który w świadomości przeciętnego człowieka spoza Urugwaju mógł się zapisać jako przyjazny starszy pan, stroniący od przepychu i jeżdżący starym samochodem. Daleko mu jednak do prostaka, a taki wniosek mógł się nasuwać po zapoznaniu się z niektórymi przekazami medialnymi. Możemy mówić o filozofie i to bynajmniej nie w ironicznym sensie – w tym, co mówi jest naprawdę sporo mądrości. Ta zapisana na ostatnich kartkach reportażu rozmowa z politykiem była dla mnie czymś orzeźwiającym i budującym, bo czuć w tym było szczerość – słowa prezydenta potwierdzało całe jego życie, skromne również, gdy stał u steru państwa. Była to dla mnie niesamowita lektura i inspirująca podróż. „Wyhoduj sobie wolność” to wzór reportażu, ukazującego nam świat, ale pozwalającego też na to, by to czytelnik sam wyrobił sobie o nim zdanie.