Wyboru dokonały przedstawicielki klasy II a z poznańskiego „Paderka”. Na pierwszy rzut oka może dziwić, że na trzy pozycje tylko jedna jest kwalifikowana jako typowa literatura młodzieżowa. Należy jednak pamiętać, że przecież mówimy o drugiej klasie liceum, czyli o młodzieży, która za rok czy dwa wejdzie w wiek pełnoletni. Nic dziwnego, że lektury, po które sięgają, także są dorosłe.

Eric Bell „Alan Cole nie jest tchórzem” (wyd. YA!)

W stołówce liceum Evergreen pośród normalnych stołów jest też jeden inny niż reszta – kołysze się na boki z powodu jednej krótszej nogi. Przy tym Niestabilnym Stole siedzi Alan Cole – chłopak, który czuje się zbyt mały, by tworzyć wielkie projekty. Czytając „Alan Cole nie jest tchórzem”, już od pierwszych stron powieści odnosimy wrażenie, że znamy Alana od zawsze, a on sam zaprasza nas do swojego życia z otwartymi ramionami. Niestety nastoletni świat, do którego wkraczamy, jest raczej złowrogi; od problemów z rodzicami, przez okrutnego brata, aż po zakochiwanie się w „niewłaściwych” osobach. Czytałam jednym tchem, śmiałam się i płakałam razem z głównym bohaterem. Piękna, inspirująca do działania historia więcej-niż-coming-outu, dla wszystkich siedzących przy Niestabilnych Stołach.

Jowita Ratajczak

„Kochanie, zabiłam nasze koty”, Dorota Masłowska (wyd. Noir sur Blanc)

Świat billboardów. Świat pozerów. Świat krzyczący „patrzcie na mnie”, a dokładniej – „patrzcie, kogo udaję”. Świat, w którym zaufanie wzbudza jedynie ostatni numer „YogaLife”, a ciągła samotność przerywana jest myślą „ale bym jej powiedziała!”, gdy wieczorem wymyślamy riposty, których mogliśmy użyć w ciągu dnia.

Historia pozornie o niczym, a tak naprawdę o „byciu w niczym”, czyli o samotności, która na różne sposoby uwiera każdą z bohaterek. Farah, rozczarowana (swoim) życiem, „tnie siebie […] i cały świat”. W końcu może robić wszystko, co jej się podoba. Dorota Masłowska robi to samo, zdzierając maski, które przyrosły już do naszych twarzy. Tnie i tnie, zagląda do środka i bawi się wszystkim, co znajduje. Zostawione przez nią rany pieką, ale nie martwcie się – chętnie zaoferuje nam trochę żelu antybakteryjnego!

Maria Mazurek

„Zabić drozda”, Harper Lee (wyd. Rebis)

Nikt wcześniej nie pomyślał, by rasizm – największy problem lat 30. Ameryki, a obecny do dzisiaj – pokazać z perspektywy sześciolatki. Harper Lee w „Zabić drozda” łamie wszystkie znane dotychczas konwencje. Ta powieść zmusza do refleksji. Czy punkt widzenia dorosłych zawsze jest dobry? Może czasami lepiej spojrzeć na sprawę oczami dziecka, którego umysł nie jest skażony nietolerancją? Książka napisana jest prostym językiem, ale w swojej prostocie przemyca najważniejsze z życiowych wartości – miłość, tolerancję i odkrywanie siebie. „Zabić drozda” pokazuje, że z wiekiem uczymy się komplikować sprawy całkowicie proste, że zawsze powinniśmy postawić się na czyimś miejscu, by zrozumieć, przez co przechodzi, i przede wszystkim pokazuje, że „jest tylko jeden rodzaj ludzi. Ludzie”.

Zuzanna Starzyńska

Wybór książek dla młodzieży jest skomplikowaną sprawą, ale istnieją takie publikacje, które swoją popularnością udowadniają, że trafiają w czytelnicze gusta młodych czytelników. Poniżej przedstawiamy kolejnych pięć książek, które zainteresują każdego nastolatka. 

5 książek dla nastolatka

„Maybe someday”, Colleen Hoover (wyd. Nasza Księgarnia)

Powieść uznawana za jedną z najlepszych autorstwa Colleen Hoover ma dość prostą fabułę, ale pisarka zdołała przedstawić ją w wyjątkowo niebanalny i mądry sposób. Główni bohaterowie, Ride i Sydney, żywią do siebie głębokie uczucia, ale sytuację komplikuje fakt, że jedno z nich jest w związku… „Pisarka sprawia, że nie tylko postaci mają kaca moralnego, ale również i czytelnicy, bo mimo wszystko Ride i Sydney tworzą fascynującą parę, której trudno nie kibicować” – czytamy w oficjalnej recenzji. „Hoover stworzyła skomplikowaną historię dwojga dojrzałych ludzi, którzy zdają sobie sprawę, że życie nie jest proste, a ich czyny mają swoje konsekwencje. Ukazała, że przed wielkim uczuciem często stoją inne wartości, jak szacunek do innych, przyjaźń czy uczciwość”. Ta książka pokazuje, jak można mówić o emocjach, nawet tych najtrudniejszych, które najwięcej nas kosztują.

„Pasterska korona”, Terry Pratchett (wyd. Prószyński i S-ka)

Czy nastoletni wiek jest odpowiedni, by sięgnąć po fantastykę? Oczywiście! Nawet jeśli nie uda się wyłapać wszystkich kontekstów i odwołań (oj, tych u Terry'ego Pratchetta jest sporo!), to możemy być pewni, że „Świat Dysku” będzie pasjonującą rozrywką dla każdego. A nuż stanie się również początkiem przygody z fantastyką? W końcu humor Pratchetta sprawia, że jego dziełom trudno się oprzeć! Na plus możemy zapisać autorowi również to, że na kartach jego książek nie znajdziemy wielu brutalnych opisów ucinania głów czy scen erotycznych. Na plus, oczywiście, tylko z punktu widzenia rodzica…

„Gdyby ocean nosił twoje imię”, Tahereh Mafi (wyd. We need YA)

Bycie inną nie musi oznaczać bycia gorszą. Ale świat nie jest idealny i główna bohaterka tej książki, szesnastoletnia muzułmanka Shirin, naprawdę nie ma łatwego życia. Akcja rozpoczyna się kilkanaście miesięcy po zamachu z 11 września. Shirin doskonale wie, jak okropni mogą być ludzie. Jest zmęczona agresywnymi spojrzeniami, poniżającymi komentarzami, nawet przemocą fizyczną, które spotykają ją ze względu na hidżab. Z każdym dniem bardziej zamyka się w sobie i coraz silniej oddaje muzyce i tańcowi. Wszystko jednak się zmienia, gdy na jej drodze staje Ocean James. Poruszająca powieść o sile miłości w świecie pełnym nienawiści autorki „Dotyku Julii”.

„Radio Silence”, Alice Oseman (wyd. Moondrive)

Frances dobrze wie, kim jest i co chce w życiu osiągnąć. Rozpoczęcie dorosłego życia oraz nauka na wymarzonej uczelni to pierwszy krok do realizacji idealnego planu. Nic i nikt nie może tego zniweczyć – ani znajomi, ani ciężar wydarzeń z przeszłości, ani tym bardziej ona sama!

Niespodziewanie dziewczyna zostaje zauważona przez Radio Silence, autora swojego ulubionego podcastu. Frances otrzymuje propozycję współpracy – miałaby tworzyć grafiki do nowych odcinków. Dzięki zawartym znajomościom dziewczyna zaczyna odkrywać siebie na nowo i zastanawiać się, czy wybrana przez nią droga na pewno jest jej przeznaczona. Wkrótce będzie musiała zdecydować, którą wersją siebie chce być… z wszelkimi tego konsekwencjami.

„Nasz ostatni dzień”, Adam Silvera (wyd. We need YA)

Piątego września, krótko po północy, Mateo Torrez i Rufus Emeterio otrzymują wiadomość telefoniczną: dzisiaj bezpowrotnie odejdą z tego świata. Mogą jednak odpowiednio przygotować się na nadchodzącą śmierć. Są dla siebie zupełnie obcymi ludźmi, lecz z różnych powodów każdy szuka nowej bratniej duszy na czas swojego Dnia Ostatecznego. Dzięki aplikacji Ostatni Przyjaciel Rufus i Mateo spotykają się, by przeżyć swoją pożegnalną wielką przygodę – niezapomniany dzień, który na zawsze zmieni życie ich obu.

W swojej ponurej i jednocześnie napełniającej nadzieją powieści Adam Silvera przypomina, że nie istnieje życie bez śmierci i miłość bez straty.

„The Hate U Give. Nienawiść, którą dajesz”, Angie Thomas (wyd. Papierowy Księżyc)

Na koniec zostawiliśmy książkę bardzo ważną, dotykającą problemów młodzieży (i nie tylko) na co dzień. Nastolatkowie z nierównością, nietolerancją i rasizmem mają bowiem okazję stykać się zarówno w szkole, jak i w mediach społecznościowych.

Szesnastoletnia Starr Carter porusza się między dwoma światami: biedną dzielnicą, w której mieszka, oraz luksusową szkołą prywatną na przedmieściach, do której uczęszcza. Niepewna równowaga między tymi światami zostaje całkowicie zniszczona, gdy jej przyjaciel z dzieciństwa zostaje zastrzelony na jej oczach przez białego policjanta. Wszyscy chcą wiedzieć jedno: co tak naprawdę stało się tamtej nocy? A jedyną osobą, która może odpowiedzieć na to pytanie, jest Starr. Lecz to, co powie dziewczyna – bądź czego nie powie – mogłoby przewrócić do góry nogami jej codzienność. Mogłoby też zagrozić jej życiu.

Obsypana literackimi nagrodami powieść Angie Thomas zwraca uwagę na poważne problemy, ale kryje w sobie ogrom niespotykanego uroku. A także ciepło, ważny przekaz, podszyty sarkazmem humor oraz wspaniałych bohaterów. I co najważniejsze, otwarcie mówi o kwestii tolerancji w wydawałoby się najbardziej otwartym i tolerancyjnym kraju świata.

Fotografia otwierająca: Ben White