Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wydawnictwo Marginesy wznowiło na początku roku, wydaną osiem lat temu książkę niemieckiego historyka Hansa Joachima Langa, dotykającą kwestii medycznych eksperymentów w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Celowo nie użyłem tu sformułowania „opisującą eksperymenty”, ponieważ praca Langa wymyka się tak prostemu przyporządkowaniu.
Nie jest to bowiem typowa relacja historyczna, zwykłe przedstawienie i uporządkowanie faktów. Autor koncentruje się przede wszystkim na ludzkich losach, na ich tle przedstawiając zbrodniczą działalność niemieckich lekarzy. Książka w dużym stopniu składa się ze wspomnień ofiar eksperymentów. Lang stara się przybliżyć czytelnikowi postacie tych kobiet pisząc o przedwojennych epizodach z ich życia, a także o ich losach powojennych. Osobistą wymowę książki wzmacnia wplecenie w narrację informacji o obozowej codzienności, sposobach radzenia sobie w niespodziewanej, ekstremalnej rzeczywistości.
Z drugiej strony niejako w kontrze do losów ofiar pokazuje Lang sprawców: Carla Clauberga, Horsta Schumanna, Eduarda Wirthsa. Także szerzej spoglądając na ich życiorysy. Opisy ich eksperymentów są w sposób oczywisty wstrząsające. Jednak najbardziej przeraża to, że nawet w powojennych latach nie byli w stanie zdobyć się na akt skruchy, na przyznanie się do złego.
Chronologiczny układ rozdziałów pozwala poznać całą drogę więźniów od przybycia do obozu, aż po ewakuację w marszu śmierci w początkach 1945 roku. Niezwykle istotne znaczenie ma część traktująca o powojennej walce o odszkodowania. Otrzymanie takowych wydawałoby się oczywiste, a jednak ich dochodzenie wobec otwarcie negatywnego nastawienia władz Republiki Federalnej Niemiec, było kolejnym trudnym i bolesnym etapem w życiu ofiar. Z kolei tematyczne wyodrębnienie każdego ze zbrodniczych działań systematyzuje wiedzę o tytułowych eksperymentach.
Dotąd prace dotyczące zbrodniczych eksperymentów medycznych w Auschwitz koncentrowały się najczęściej – co zresztą zauważa sam autor – na działaniach Josefa Mengele. Przypomnienie historii Bloku 10 i reportażowy sposób przedstawienia opowieści wzmacnia siłę przekazu książki Hansa Joachima Langa. Podobnie jak skupienie się w treści na losach zwykłych ludzi, którzy w zderzeniu z wojną zawsze pozostaną bezradni.

Wydawnictwo Marginesy wznowiło na początku roku, wydaną osiem lat temu książkę niemieckiego historyka Hansa Joachima Langa, dotykającą kwestii medycznych eksperymentów w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Celowo nie użyłem tu sformułowania „opisującą eksperymenty”, ponieważ praca Langa wymyka się tak prostemu przyporządkowaniu.
Nie jest to bowiem typowa relacja historyczna,...

Sztuka musicalowa miała okazję zaistnieć także w Polsce. Chociaż przecież trudno mierzyć się nam z historią, tradycją i ofertą Broadwayu czy West Endu. Daniel Wyszogrodzki, który przez wiele lat przybliżał polskiemu widzowi musical w praktyce, przekładając światowe przeboje i współpracując z polskimi scenami, przygotował obszerną, niemal sześćsetstronicową „podbudowę teoretyczną” dla krajowego widza. „Ale Musicale. Złote stulecie 1918-2018” stanowi świetne wprowadzenie do musicalowego świata.
Znajdziemy, więc w książce przegląd najważniejszych tytułów oraz notki o najistotniejszych postaciach historii musicalu. Bardzo spodobał mi się encyklopedyczno-alfabetyczny układ artykułów. Ciekawym zabiegiem są pojawiające się przy niektórych z nich, powiązane tym razem tematycznie wtręty, rozwinięcia dotyczące pobocznych wątków głównego tematu. Każdą z omówionych produkcji poprzedza metryczka z podstawowymi informacjami o autorach, dacie premiery, ilości przedstawień, najbardziej znanych piosenkach.
Przyznam, że jestem ogromnym zwolennikiem tego typu opracowań. Takie kompendia wiedzy pozwalają na czytanie „na chybił trafił”, odszukiwanie znajomych nazwisk, tytułów, ciekawostek i anegdot, których w książce Daniela Wyszogrodzkiego również nie brakuje. Między innymi dzięki temu hasła nie mają charakteru suchej, beznamiętnej notatki. Troszeczkę może autor przesadził z artykułami powiązanymi z polską sceną musicalową. Moim zdaniem, biorąc pod uwagę proporcje, wystarczyłoby jedno zbiorcze hasło.
Chyląc czoła przed ogromem i jakością wykonanej pracy, muszę jednak wspomnieć o kwestiach, które pozytywną ocenę nieco zaburzają. Przede wszystkim zabrakło mi indeksu osób, moim zdaniem niezbędnego w tego typu publikacji i ułatwiającego poruszanie się w meandrach informacji. Nieco zdziwiony byłem również niemal zupełnym brakiem ilustracji – fotografii opisywanych osób, reprodukcji plakatów, fotosów z przedstawień. Książka wprawdzie i bez nich jest ciekawa, ale obrazy kapitalnie ubarwiłyby interesujący wywód. Mnie osobiście ucieszyłoby jeszcze nieco więcej statystyk, szczególnie dotyczących nagród branżowych. To już jednak tylko drobna prośba, sugestia à propos kolejnych wydań, które mam nadzieję będą się pojawiać, być może nawet w rozbudowanej, poszerzonej wersji.

Sztuka musicalowa miała okazję zaistnieć także w Polsce. Chociaż przecież trudno mierzyć się nam z historią, tradycją i ofertą Broadwayu czy West Endu. Daniel Wyszogrodzki, który przez wiele lat przybliżał polskiemu widzowi musical w praktyce, przekładając światowe przeboje i współpracując z polskimi scenami, przygotował obszerną, niemal sześćsetstronicową „podbudowę...

nie rozumiem zachwytów nad tym tytułem; spowodowane są one chyba tylko udziwnioną formalną konstrukcją książki; nie wzbudziła we mnie żadnych emocji, poza narastającą nudą i zniecierpliwieniem; szczerze odradzam

nie rozumiem zachwytów nad tym tytułem; spowodowane są one chyba tylko udziwnioną formalną konstrukcją książki; nie wzbudziła we mnie żadnych emocji, poza narastającą nudą i zniecierpliwieniem; szczerze odradzam