W bliżej nieokreślonym mieście szerzy się zagadkowa epidemia ślepoty. Mieszkańcy zarażają się nawzajem i kolejno tracą wzrok. Taki jest początek powieści José Saramago, która przywodzi na myśl "Dżumę" Alberta Camusa oraz relacje z "Gułagu", zwłaszcza "Opowiadania kołymskie" Warłama Szałamowa. "Miasto ślepców" stanowi bowiem metaforę państwa totalitarnego, a ściślej: jego obozów koncentracyjnych. Poddany procesowi krańcowego poniżenia człowiek broni się przed zagładą. Do głosu dochodzą doskonale znane mechanizmy zachowań w warunkach ekstremalnych: walka o przetrwanie, żądza władzy, podział na ofiary i katów.