Aleksander Wat - (re)lektury. Nowe konteksty, inne perspektywy
- Kategoria:
- językoznawstwo, nauka o literaturze
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- Data wydania:
- 2022-10-19
- Data 1. wyd. pol.:
- 2022-10-19
- Liczba stron:
- 356
- Czas czytania
- 5 godz. 56 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788382208122
- Tagi:
- Literaturoznawstwo Aleksander Wat
Na książkę składa się z osiem części. Trzy pierwsze ukazują w innym świetle początki twórczej drogi Wata, poczynając poematu Ja z jednej i Ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka, poprzez nowe odczytania manifestów w perspektywie intermedialnej, po rozdział określający Wata jako twórcę nie futurystycznego, lecz dadaistycznego. Kolejne trzy teksty przynoszą rewizjonistyczne sposoby odczytania związków z tradycją. Po pierwsze, śródziemnomorską, interesuje mnie nie tyle podejmowanie przez Wata zdeponowanych w kulturze kodów, lecz, jak można by powiedzieć, Śródziemnomorze „ucieleśnione” w osobistym doświadczeniu. Drugi niezwykle ważny obszar tradycji stanowi dla mnie romantyzm. Najpierw rozpoznaję Watowską podmiotowość jako (po)romantyczną, Wyszedłszy od kwestii dotyczących ukształtowania „ja”, przechodzę do najważniejszej dykcji tak modelowanego podmiotu – do elegijności i rozpatruję ją jako specyficzną jakość Watowskiej wrażliwości i sposobu odczuwania świata. Oba „romantyczne” rozdziały prowadzą w efekcie do propozycji przesunięcia granic literatury modernistycznej. Zgodnie z moimi rozpoznaniami należałoby bowiem postrzegać formację romantyczno-modernistyczną jako nieprzerwane continuum, jako jeden obszar nowoczesności. W części ostatniej zajmuję się Notatnikami Wata. Czytam je zgodnie z postulatami krytyki genetycznej, która nie tyle zwraca uwagę na rezultat końcowy pisania, co na sam proces. Wydobyte z archiwum rękopisy Wata są czystym procesem nieustannego pisania, cechującym się nieukierunkowaną potencjalnością i ciągle odraczaną finalnością. Usytuowanie twórczości Wata w nowych kontekstach pozwala w efekcie odkryć ukryte dotąd aspekty i znaczeni jego twórczości.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 2
- 1
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Aleksander Wat - (re)lektury. Nowe konteksty, inne perspektywy
Dodaj cytat
OPINIE i DYSKUSJE
Aleksander Wat dotychczas był mi znany jedynie jako współtwórca i bohater „Mojego wieku”, ciekawej, wielotematycznej rozmowy z Czesławem Miłoszem, kreślącej obraz zniewolonego przez komunistyczną rzeczywistość życia. Nie miałam pojęcia o Wacie futuryście, Wacie dadaiście ani też Wacie poecie. Jak jednak widać, wszystko ma swój czas, a w ręce wpadła mi akurat bardzo interesująca i niezwykle starannie przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wydana monografia o intrygującym tytule „Aleksander Wat – (re) lektury. Nowe konteksty, inne perspektywy” Krystyny Pietrych.
Autorka poddaje analizie utwory Aleksandra Wata, odkrywając w nich całe pokłady intertekstualnych powiązań, sprzeciw wobec tego, co wcześniej, utrwalone, modernistycznie przeładowane i secesyjnie ozdobne. Wprowadza nas w nurt, będący buntem i dążeniem naprzód, przełamywaniem barier i schematów do tego stopnia, że utrudnia to, a niekiedy nawet uniemożliwia zrozumienie utworów. Dostajemy tu potężną lekcję futuryzmu na przykładzie utworu Wata „JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka”, sam tytuł już powoduje zawrót głowy, choć akurat w tym kierunku moje poszukiwania literackie z pewnością nie podążą.
Samo jednak opracowanie jest doskonałym przykładem na to, na ile sposobów można czytać jeden utwór, jak różnie go rozumieć, w ilu kontekstach osadzać. W stosunku do jednych jako bunt, do innych zaś wprost przeciwnie, jako apologię. Jak wiele w jednym tekście może zawierać się znaczeń i jak ich szukać. Szalenie ciekawa jest obserwacja oddziaływania tekstu w zależności od jego graficznego ułożenia, wyeksponowania, to coś w rodzaju przekazu ulotek czy plakatów, a co również znajdowało się w polu zainteresowań eksperymentujących artystów. To intermedialna odsłona sztuki, nakreślona tutaj arcyciekawie. Poeci założyli nawet coś w rodzaju biura ogłoszeń – „Reklama-Mechano”, by znaleźć ujście dla swoich pomysłów. Efekt niektórych prób mocowania się ze słowem, przekształcania go, tłamszenia i rwania, jest prześmieszny i obłędny zarazem: „baarwy w arwach arabistanu poowracają racają na baranach w ranach jak na narach araba han.” Bo i bądź tu mądry i pisz wiersze!
Połączenie życia i twórczości pozwala na znacznie głębszą analizę dzieł, można tropić ślady biografii i przeróżnych, zupełnie prywatnych fascynacji, nawiązań i odwołań, akurat w przypadku Aleksandra Wata – do kultury śródziemnomorskiej, co widać wyraźnie nawet przy jego buntowniczej, niezależnej naturze. Elementy włoskie są zachwycające, widzimy, jak rozmaicie można postrzegać ten sam pejzaż w różnym czasie, tu akurat na przykładzie Wenecji, raz słonecznej i jasnej, kiedy indziej zaś mrocznej i niepokojącej. Poza owym incydentem futurystyczno-dadaistycznym poezja Wata wydaje mi się głęboka, melancholijna, a w jej zamyślonym zawieszeniu pobrzmiewa echo cierpienia, które za chwilę potrafi zmienić się w ironię.
Dzięki tej interesującej monografii zyskałam pretekst do bliższego zapoznania się nie tylko z Watem prozaikiem, ale też Watem poetą, wrażliwym, bogatym wewnętrznie, lubiącym też dzielić się tym bogactwem z czytelnikami. Nie omieszkam więc z tego pretekstu skorzystać, szczególnie że po wcześniejszym poznaniu włoskich reminiscencji Iwaszkiewicza i Sandora Marai, nie mogę doczekać się skonfrontowania ich ze śródmorzem Wata.
Książkę przeczytałam dzięki portalowi: https://sztukater.pl/
Aleksander Wat dotychczas był mi znany jedynie jako współtwórca i bohater „Mojego wieku”, ciekawej, wielotematycznej rozmowy z Czesławem Miłoszem, kreślącej obraz zniewolonego przez komunistyczną rzeczywistość życia. Nie miałam pojęcia o Wacie futuryście, Wacie dadaiście ani też Wacie poecie. Jak jednak widać, wszystko ma swój czas, a w ręce wpadła mi akurat bardzo...
więcej Pokaż mimo to