ANTYbaśń - literatura, kinematografia

“Antybaśń” to książka popularnonaukowa, która często kategoryzowana jest jako utwór obejmujący tematykę językoznawstwa oraz literatury młodzieżowej i fantastycznej. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie czym jest tytułowa antybaśń oraz czy powinna być odrębnym gatunkiem literackim. Zanim jednak przejdę do samej treści książki, przybliże trochę sylwetke samego autora.
Damian Olszewski (1995) - bo o nim mowa - to absolwent oraz wykładowca Katolickiego Uniwersytetu im. Jana Pawła II w Lublinie. Jak możemy wyczytać z profilu Olszewskiego - jego kariera skupia się przede wszystkim wokół literatury oraz tłumaczeń literackich, co potwierdza jego praca w agencji tłumaczeń i szkole językowej “Skrivanek” gdzie jest lektorem i tłumaczem języka niderlandzkiego.
Jak sam twierdzi, natłok coraz to większej ilości powieści i opowiadań przyczynia się do dużej schematyzacji i powtarzalności fantastyki. Przerodziło się to w nowy, delikatnie prześmiewczy, gatunek, którego zadaniem jest rozbawienie i zaszokowanie czytelnika, mowa oczywiście o antybaśni. Za przykład Olszewski podaje “Wiedźmina”, jak twierdzi, Sapkowski za pomocą ironii czy parodii, przeinacza znane nam motywy fantastyki w nowy gatunek. Zabieg ten niejako podważa cały baśniowy świat, w którym zawsze zwyciężali pozytywni bohaterowie, a wrogów spotyka zasłużona kara.
Sama struktura książki jest dość chaotyczna, autor w swobodny sposób rozwija myśli skacząc od tematu do tematu przez akapity, co czasem ułatwia zgubić pierwotny sens wypowiedzi. Mimo wszystko stara się zachować wyznaczony przez siebie schemat rozdziałów, w których opowiada o wybranym utworze i zawsze dzieli je na opis: świata, bohaterów, fabuły, języka oraz komizmu gdzie pochyla się nad charakterystyką książki lub filmu, szczegółowo analizując i wytykając elementy klasycznej fantastyki oraz antybaśni.
Językowo Damian Olszewski stawia raczej na język potoczny, sprawia to, że sama monografia jest dostępna dla bardzo szerokiej grupy odbiorczej. Autor posługuje się raczej prostym słownictwem, nie unika on jednak trudniejszych haseł, stara się je za to pomóc przyswoić czytelnikowi używając do tego bardzo trafnych porównań i definicji. Książkę czyta się płynnie a słownictwo nie jest powtarzalne.
Na plus na pewno należy wyróżnić przygotowanie merytoryczne Olszewskiego, postanowił wspierać się innymi opracowaniami i badaniami w minimalnym stopniu i samemu poddawać temat analizie. Daje to książce świeży wydźwięk, ze względu na jej unikatowość względem zagranicznych badań oraz, jak sam autor podkreśla, “pozwoli na otwartą polemikę względem pochodzenia oraz definicji antybaśni”. Unikatowość utworu podkreśla także fakt, iż jest on jednym z pierwszych tego typu opracowań w języku polskim. Takie podejście do tematu czyni go niezwykle ciekawym ponieważ przykłady bazują na powszechnie znanych i lubianych dziełach jak wcześniej wspomniany Wiedźmin, Czerwony Kapturek - historia prawdziwa, Kopciuszek czy Shrek.
Sama forma książki jest nieco uciążliwa, o ile warstwa estetyczna nawiązuje stylistyką do powieści “baśniowych” i prezentuje się ona dość okazale tak w praktyce, czyni ona ten utwór dość ciężkim w czytaniu. Każda pojedyńcza strona zajmuje tylko połowę swojej objętości i kończy wywód w zwyczajnie przypadkowych miejscach, co potrafi wybić z rytmu. Komfortowi czytania nie pomaga również czcionka oraz jej rozmiar i kolor, autor postawił na niewielką, szarą czcionkę, która dzięki niskiemu kontrastowi już po kilku stronach sprawia dyskomfort oraz męczy oczy, w szczególności, gdy do czynienia mamy z wersją elektroniczną książki. Mimo tych wad książka zdaje się być spójna sama ze sobą, całość estetyczna a okładka adekwatna do omawianego tematu.
Podsumowując, “ANTYbaśń” Damiana Olszewskiego to ciekawa propozycja dla osób lubiących zgłębiać schematy fantastyki oraz interesujących się samym motywem antybaśni i satyry. Książka jest ciekawa i mimo wszystko przyjemnie się ją czyta. Autor zadbał o odpowiednie przykłady przez co można poznać sporo niewidocznych na pierwszy rzut oka ciekawostek ze znanych nam i lubianych powieści i filmów. Różnice między fantastyką a antybaśnią uwypuklone są w sposób jasny i subtelny, często również zabawny mimo iż cała książka stara się trzymać raczej poważny i neutralny ton. Uważam, że pozycja jest jak najbardziej godna polecenia nie tylko aby umilić czas pojedynczemu odbiorcy ale również, aby wspomóc merytorycznie nauczycieli i wykładowców w zajęciach z literaturoznawstwa.

ANTYbaśń - literatura, kinematografia

“Antybaśń” to książka popularnonaukowa, która często kategoryzowana jest jako utwór obejmujący tematykę językoznawstwa oraz literatury młodzieżowej i fantastycznej. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie czym jest tytułowa antybaśń oraz czy powinna być odrębnym gatunkiem literackim. Zanim jednak przejdę do samej treści książki,...