W tych burzliwych dniach gdzie z nicości pojawiają się tajemnicze teczki, oskarżenia o współpracę i dokumenty których autentyczność budzi wiele wątpliwości ta książka ma szczególną wymowę. Pokazuje bowiem mechanizm działania komunistycznych organów Państwa które nie miało skrupułów w łamaniu ludzi i nakłanianiu do współpracy.
Widzimy sylwetki tych którzy nie mieli dość siły aby wytrwać w działaniach opozycyjnych i donosili.
Widzimy sylwetki tych których nie udało się zwerbować ale fałszowanie dokumentów, nieprawdziwe donosy sprawiły że do dziś te osoby walczą o prawdę i oczyszczenie dobrego imienia.
I w końcu poznajemy losy tych którzy nie dali się złamać a za swój opór zapłacili życiem.

Książka Patryka Pleskota podzielona jest na rozdziały gdzie każdy poświęcony jest innej osobie która została zamordowana przez służby (choć to co rzuca się w oczy to teza autora że praktycznie wszystkie te zabójstwa to były "wypadki przy pracy" a celem było zastraszenie ofiar a nie ich zabicie).
Poznajemy dokładnie historię które wszyscy jakoś kojarzymy (zabójstwo Przemyka, Pyjasa, Popiełuszki) a także bohaterów bardziej anonimowych (Zych, Baroszcze).

Autor jest historykiem i widzimy iż wykonał gigantyczną pracę aby dotrzeć do dokumentów źródłowych. To na pewno jest ogromnym atutem tej książki. Patryk Pleskot krok po kroku zaznajamia czytelnika z każdą kolejną sprawą: przedstawia fakty, stara się zrekonstruować przebieg zdarzeń, wysuwa wszelkie możliwe teorie które bądź obala bądź stara się potwierdzić.
Widać rzetelność w tych staraniach ale w mojej ocenie zabrakło w tej książce bardziej ludzkiego spojrzenia na ofiary: jest sucho, beznamiętnie, bez próby wejścia w ich psychikę.
Widać że autor jest świetnym historykiem ale przeciętnym pisarzem. Wyszła z tego bardziej praca naukowa niż pasjonująca pozycja którą czyta się z wypiekami na twarzy.
Sporo czytam książek historycznym i wiem że można pisać o historii w sposób intrygujący i ciekawy. Tego mi w przypadku tej książki zabrakło.

I jeszcze taka refleksja na koniec: wygląda na to że żadnej z opisanych spraw nie da się wyjaśnić a sprawców należycie ukarać. Świadomość tego jest bardzo frustrująca.

W tych burzliwych dniach gdzie z nicości pojawiają się tajemnicze teczki, oskarżenia o współpracę i dokumenty których autentyczność budzi wiele wątpliwości ta książka ma szczególną wymowę. Pokazuje bowiem mechanizm działania komunistycznych organów Państwa które nie miało skrupułów w łamaniu ludzi i nakłanianiu do współpracy.
Widzimy sylwetki tych którzy nie mieli dość siły...