Ciężko ocenia się książkę, która zawiera tyle wspomnień, listów i faktów z życia prawdziwego człowieka.
Książka jest bardzo czasochłonna i faktycznie, tak jak przeczytałam w komentarzu któregoś z czytelników, jest pozycją dla osób wytrwałych i posiadających bardzo dużo czasu, książka jest trudna do czytania zarówno jeżeli chodzi o dramatyczną treść jak i objętość.

Ciężko ocenia się książkę, która zawiera tyle wspomnień, listów i faktów z życia prawdziwego człowieka.
Książka jest bardzo czasochłonna i faktycznie, tak jak przeczytałam w komentarzu któregoś z czytelników, jest pozycją dla osób wytrwałych i posiadających bardzo dużo czasu, książka jest trudna do czytania zarówno jeżeli chodzi o dramatyczną treść jak i objętość.

Najbardziej wstrząsa w tej książce fakt, że to wszystko wydarzyło się naprawdę. Poruszające historie kobiet w różnym wieku, wykształceniu i życiowym doświadczeniu. To głos ofiar czerwonej bestii.

Najbardziej wstrząsa w tej książce fakt, że to wszystko wydarzyło się naprawdę. Poruszające historie kobiet w różnym wieku, wykształceniu i życiowym doświadczeniu. To głos ofiar czerwonej bestii.

O GUŁAGu napisano już bardzo wiele - nie będę wymieniał prac, których w języku polski jest multum. "Historie kobiet z Gułagu. Dusza wciąż boli" jest pracą nieco inną - wydana jeszcze w ZSRS pod koniec jego niechwalebnego istnienia, jest zbiorem 12 fragmentów wspomnień kobiet albo siedzących w obozach, albo będących na zesłaniu. Jest to lektura gruba i ciężka - zawiera ponad 650 stron. Po jej przeczytaniu uderzyło mnie inne postrzeganie rzeczywistości koszmaru łagrowego przez kobiety. Wcześniej jakoś nie miałem okazji czytać kobiecych relacji. Przede wszystkim, część z tych kobiet nie była w najtrudniejszych warunkach - to jest w obozach na dalekiej północy na robotach ogólnych, tylko przebywała w bardziej "komfortowych" warunkach. Żadna z nich nie była na Kołymie, która była przedsionkiem piekła , i gdzie stosowano potworną przemoc wobec kobiet. Warto porównać te zapiski z pracą Herlinga - Grudzińskiego czy Sołżenicyna, gdzie oni odmalowują o wiele gorszy los, który spotkał płeć piękną w niepięknych miejscach. Drugie, co rzuciło mnie się w oczy, jest próba zachowania namiastek codziennego kobiecego życia - przede wszystkim w opiece nad małymi dziećmi, które urodziły się w tych miejscach. U mężczyzn informacje o tym zajmują bardzo mało miejsca - widać, co było ważne dla poszczególnych grup i kto co zapamiętał po kilkudziesięciu latach.
Generalnie mogę polecić z czystym sumieniem "Historie kobiet z Gułagu", aczkolwiek tylko tym, którzy mają na to dużo czasu.

O GUŁAGu napisano już bardzo wiele - nie będę wymieniał prac, których w języku polski jest multum. "Historie kobiet z Gułagu. Dusza wciąż boli" jest pracą nieco inną - wydana jeszcze w ZSRS pod koniec jego niechwalebnego istnienia, jest zbiorem 12 fragmentów wspomnień kobiet albo siedzących w obozach, albo będących na zesłaniu. Jest to lektura gruba i ciężka - zawiera ponad...

to niesamowite jak dużo może znieść kobieta

to niesamowite jak dużo może znieść kobieta

" - Męża już dawno nie ma. A syna, Waniuszę, też wsadzili. (...)
- Ale za co, ciociu Iriszo?
Westchnęła, przysiadła i żałośnie złożywszy spracowane ręce na kolanach, powiedziała:
- A Bóg ich wie za co. "Twój syn jest trockistą". Tak mi śledczy powiedział. A ja mu na to: "Jestem jego matką i wiem lepiej. On jest traktorzystą. Na traktorzystę się uczył, nie na trockistę." Ale gdzie tam! Po dziesiątce nam dali, obojgu."

***

"(...) Gricaj opowiedział, że jeden z członków ich kółka zawinął rybę w gazetę, nie sprawdziwszy przedtem, że na odwrocie jest portret Stalina, a potem ktoś na niego doniósł i w rezultacie na kilku kolejnych zebraniach strasznie na tego chłopaka nakrzyczeli i o mało co nie wypędzili go z komsomołu [młodzieżówki komunistycznej]."

***

"Założyłam płaszcz, wzięłam legitymację partyjną, dowód osobisty, trochę pieniędzy i wyszłam do czekającego w pokoju Uchowa. Z córką się nie pożegnałam - nie wróciła jeszcze ze szkoły. Marusi powiedziałam: "Niedługo wrócę..." Z tymi słowami wyszłam z domu - na długie osiemnaście lat."

***

"Przewodniczący zadał mi tylko jedno pytanie: czy gdy wychodziłam za mąż za Jegorowa [były mąż], wiedziałam, że był lewicowym eserowcem? Potwierdziłam. Wówczas skazano mnie na dziesięć lat więzienia."

***
To historie setek tysięcy kobiet, które aresztowano na fali wielkiej czystki w ZSRR lat 1936-37. Kobiet niemających o polityce żadnego pojęcia, co więcej, uważających się za zagorzałe patriotki. Do końca łudziły się, że ich więzienie w nieludzkich warunkach to jakieś nieporozumienie, że lada moment wrócą do domów, do dzieci, do mężów (zazwyczaj już wcześniej aresztowanych).

" - Męża już dawno nie ma. A syna, Waniuszę, też wsadzili. (...)
- Ale za co, ciociu Iriszo?
Westchnęła, przysiadła i żałośnie złożywszy spracowane ręce na kolanach, powiedziała:
- A Bóg ich wie za co. "Twój syn jest trockistą". Tak mi śledczy powiedział. A ja mu na to: "Jestem jego matką i wiem lepiej. On jest traktorzystą. Na traktorzystę się uczył, nie na trockistę."...

Jestem pokoleniem gierkowskiego PRL-u. Stalinizm i leninizm w pocukrowanej wersji przerabiałam na lekcjach historii. Dziecku i nastolatce imponował Związek Radziecki, pionierzy, poczucie wspólnoty i przynależności do jednej organizacji. Z trudem przebijała się do świadomości prawda, że ta kolorowa z wierzchu rzeczywistość, stworzona została na tragedii i nieszczęściu wielu ludzi.
Większość bohaterek prezentowanej książki została aresztowana po raz pierwszy w latach trzydziestych XX wieku. Najczęściej aresztowania dokonano na podstawie donosu. Nieważne jak bardzo był absurdalny. Ówczesna władza zakładała, że nie ma dymu bez ognia i jak ktoś doniósł, to coś musiało się jednak wydarzyć. Profilaktycznie więc wsadzała do więzień i wysyłała do gułagu wszystkich, bo przecież taka szesnastolatka mogła zagrozić systemowi w sposób znaczący. Po upokarzających przesłuchaniach, krótkim procesie zapadał wyrok, najczęściej 10 do 15 lat pobytu w obozie. Od tego momentu rozpoczynała się prawdziwa walka o przeżycie. O każdy okruch chleba, cieplejsze ubranie, lepsze miejsce w baraku. Przede wszystkim była to jednak batalia o zachowanie człowieczeństwa, godności ludzkiej i własnej tożsamości. Wielu się udało. Mimo potwornych warunków, nieustannej groźby śmierci i wszechogarniającej rozpaczy udało się im zachować siebie.
To nie jest książka do szybkiego przeczytania. Trzeba ją czytać wolno, kilkakrotnie wracać do pewnych fragmentów, by do umysłu dotarła cała groza opowieści byłych więźniarek. A kiedy już dotrze, to człowiek siedzi sparaliżowany przerażeniem a po głowie kołacze się jedna myśl: "Jak udało im się to wszystko przetrwać?". Przetrwały i co więcej wcale nie przestały kochać swojej sowieckiej ojczyzny, i tego już zrozumieć nie potrafię.

Jestem pokoleniem gierkowskiego PRL-u. Stalinizm i leninizm w pocukrowanej wersji przerabiałam na lekcjach historii. Dziecku i nastolatce imponował Związek Radziecki, pionierzy, poczucie wspólnoty i przynależności do jednej organizacji. Z trudem przebijała się do świadomości prawda, że ta kolorowa z wierzchu rzeczywistość, stworzona została na tragedii i nieszczęściu wielu...

Tą książkę należy przeczytać.

Tą książkę należy przeczytać.

Ciężka pod względem fizycznym i w przekazie, zwłaszcza, że historia tamtych rejonów nie jest mi za bardzo znana. Jednak jest to książka warta polecenia, przeczytania.

Ciężka pod względem fizycznym i w przekazie, zwłaszcza, że historia tamtych rejonów nie jest mi za bardzo znana. Jednak jest to książka warta polecenia, przeczytania.