-
ArtykułyPisarze patronami nazw ulic. Polscy pisarze i poeci na początekRemigiusz Koziński36
-
ArtykułyOgromny dom pełen książek wystawiony na sprzedaż w Anglii. Trzeba za niego zapłacić fortunęAnna Sierant5
-
ArtykułyPaul Auster nie żyje. Pisarz miał 77 latAnna Sierant6
-
ArtykułyWyzwanie czytelnicze Lubimyczytać. Temat na maj 2024Anna Sierant970
Cytaty z tagiem "ontologia" [9]
[ + Dodaj cytat]Wielkość wielkich myślicieli w dziejach można poznać jednoznacznie po odwadze, z jaką obnażali bez skrupułów taki zawód sprawiony im w poznaniu przez własną myśl, zwłaszcza tam, gdzie sami nie uważali go za zawód pozorny. W takich punktach siła ich dążenia do prawdy przechodzi próbę ogniową. Blednie wobec niej metafizyczne oszukaństwo. Wielkość wielkich polega na sprawie niepozornej: na niezawodnym wytrwaniu przy problemach, na podejmowaniu trudności, na trzeźwym decydowaniu się [na to] w obliczu niemożliwości. Małość małych polega na braku umiaru w twierdzeniach i niesumienności spekulacji.
Stało się oczywiste, że z punktu widzenia powyższych odkryć metamatematycznych epistemologia - jako metateoria ontologii - nie jest w stanie zastąpić ontologii w jej funkcjach poznawczych. Nie jest możliwe skonstruowanie systemu mogącego dokonać pełnego uzasadnienia swych twierdzeń; jeśli natomiast system ten odwołuje się do uzasadnień epistemologicznych, to zatraca wówczas swą efektywność poznawczą. Następny wniosek wypływający z doświadczeń metamatematycznych można odnieść do gnoseologii: nie jest możliwe, aby kiedykolwiek został wyczerpany zbiór możliwych zasad dowodzenia. Nie możliwa jest też unifikacja wiedzy filozoficznej zarówno na poziomie ontologii, jak epistemologii, a filozofia potraktowana jako zbiór różnorodnych systemów teoretycznych będzie z konieczności niedookreślona w sensie epistemologicznym oraz pluralistyczna na poziomie ontologicznym.
Być uznanym za przedmiot istniejący to po prostu i zwyczajnie tyle co być wartością pewnej zmiennej. W języku tradycyjnej gramatyki sprowadza się to w przybliżeniu do tego, że „być” znaczy tyle co „być przedmiotem do którego odnosi się pewien zaimek”.
(...) filozoficzna theoria ma zawsze dwa aspekty. Zawiera theion i horao, to, co boskie, które staramy się dostrzec w rzeczywistości, i "widzenie", które je kontempluje, to, co chcemy poznać i to, dzięki czemu staramy się tam dotrzeć (narzędzia, którymi się posługujemy, żeby osiągnąć poznanie). Innymi słowy, teoria z jednej strony zawiera zawsze definicję najgłębszej istoty bytu, orzeka, co jest najważniejsze w otaczającym nas świecie (co nazywamy ontologią - "onto" - odsyła do greckiego słowa, które znaczy "będący"), a z drugiej strony definicję wizji lub co najmniej środków poznania, które pozwalają nam ją uchwycić (co nazywamy teorią poznania).
Jeśli zadaję sobie pytanie, na jakiej podstawie mogę osądzić, czy jakiś problem jest pilniejszy niż inny, odpowiadam, że decydują o tym czyny, które ów problem za sobą pociąga. Nie widziałem nigdy nikogo, kto umierałby dla argumentu ontologicznego. Galileusz, który był w posiadaniu ważnej prawdy naukowej, zaparł się jej najłatwiej w świecie, ledwo zagroziła jego życiu. W pewnym sensie zrobił dobrze. Ta prawda nie była warta stosu.
Ontologia to jest wykańczalnia ludzi.
[Ty mnie, ja ciebie] s.49.
Opowiadając dziecku bajkę o Kopciuszku, nie jesteśmy ani trochę bardziej zobowiązani do wprowadzenia dobrej wróżki i złotej karocy do naszej ontologii niż do uznania bajki za prawdę.
Epistemologia to dział filozofii zajmujący się wiedzą, poznaniem, pewnością. Stąd przymiotnik "epistemologiczny", który dla filozofa oznacza, że w danym przypadku interesuje nas wyłącznie poziom tego, czego można się dowiedzieć, a nie "świat taki, jakim jest naprawdę". W tym drugim przypadku, gdy będziemy chcieli mówić o świecie, o rzeczach "samych w sobie" - tak, jak je sobie domniemywamy - będziemy używali określenia "ontologiczny", na cześć drugiej wielkiej dyscypliny nauk filozoficznych, ontologii.
Jestem ogólnie sfrustrowany (…). Jest to smutek ontologiczny, eschatologiczny i diaboliczny, który nie przeradza się w płacz, lecz kąsa mnie na sucho.