cytaty z książek autora "Jan Tomasz Gross"
Ci, co zginęli, pozbawieni są głosu, a ci, którzy przeżyli, przez swe doświadczenie zepchnięci zostali w milczenie.
[cytat Zofii Kossak – Szczuckiej]: Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala.
Człowiek jest, kim jest, i powinien robić (jeśli ma trochę szczęścia) to, co do niego należy. A jak to ludzie będą nazywać, to w dużej mierze kwestia przypadku i nie ma tak naprawdę większego znaczenia.
Bo jeśli ludzi wyróżnionych przez swą żydowskość można było potraktować nieludzko, to znaczy, że nie ma nieprzekraczalnej bariery, z powodu której kogokolwiek nie można by potraktować nieludzko. Dlatego Żydzi są tacy straszni. W ich losie ukazana jest bowiem gotowość nas samych do tego, żeby sobie nawzajem czynić zło.
W warunkach wojennych nie ma ludzi niewinnych - w sytuacji, w której całe społeczeństwa są tworzone na nowo, znaleźć można bardzo niewielu bohaterów o absolutnie czystych rękach.