W tym roku do Nagrody nominowani są:

Vanni Bianconi z Włoch, Wymówisz moje imię

Książkę Vanniego Bianconiego otwiera Kosmogonia – wiersz o anglojęzycznej kobiecie, jej córeczce i włoskojęzycznym mężu/ojcu/poecie. Kobieta, słysząc płacz córki, chcąc ją uspokoić, mówi instynktownie, choć nie wie, co wywołało łzy dziecka: „I know”. A dziewczynka powtarza te słowa, wydaje się, że bezwiednie, ale czy na pewno? „Uderzasz się o kant i Loren, która nie umie mówić, mówi ci: «Ainóu»”. Małe dziecko nie zna jeszcze ani języka matki, ani języka ojca. Ogłasza jednak swoje własne: „Wiem”.

„Ainóu” wśród bardzo wielu znaczeń przywodzi na myśl jeszcze jedno. Każe bowiem myśleć o pewnej szczególnej – zuchwałej, a zarazem czułej – relacji z cudzym tekstem. Czyli o sytuacji tłumacza, który musi mieć w sobie coś z hazardzisty, gdyż zawsze ryzykuje, licząc, że na koniec powie mu: „Wiem” czytelnik.

Anna Blandiana z Rumunii, Moja ojczyzna A4

Ana Blandiana reprezentuje archetyp pisarza, którego życie i twórczość stały się wyobrażeniem losu zbiorowości. Należy do tej grupy pisarzy, którzy stawiają siebie w roli świadka swoich czasów; w poezji dochodzi swojej poetyckiej tożsamości, a także szuka wyrazu dla prawdy i sprawiedliwości. Jej pisanie jest formą oporu wobec braku sensu w otaczającym świecie i wobec wszystkich mechanizmów, które w sposób systematyczny zniewalają i unicestwiają jednostkę.

Poetka stawia pytanie o granice wolności wobec różnego rodzaju przemocy i zniewolenia. Tytułowa "Moja ojczyzna to kraj", w którym Blandiana żyje jako poetka, to kartka (w standardowym formacie papieru A4), którą ma przed sobą w chwili pisania. 

Lidija Dimkovska z Macedonii, pH neutralna wobec życia i śmierci

Wiersze zawarte w tomie pH neutralna wobec życia i śmierci ? podobnie jak w sześciu innych książkach poetyckich Dimkovskiej ? pełne są bogato rozgałęzionych asocjacji, ostrych ripost, parodystycznych parafraz, zaskakujących skojarzeń i metafor. To poezja niezależna, odważna i skłonna do autodestrukcyjnej refleksji. Dimkovska w pełni korzysta z wolności tworzenia własnego poetyckiego świata, którego nowoczesność godzi z macedońską tradycją kulturową i religijną. ?Odkopuje? to, co jest w nich żywe i co żywe jest w poezji. Wyzwolona z banalności, poszukuje sensu, nie stroniąc od ironii. Aktualnym zagadnieniom naszych czasów potrafi nadać odpowiednią formę poetycką. Śmiało porusza problemy ciała i cielesności, niezależna od konwencji społecznych i poetyckich. Silna, często radykalna, pozostaje wierna własnej ars poetica. Żyje i tworzy na swój nomadyczny sposób, a wyznawana przez nią wolność wyróżnia ją nie tylko wśród pisarzy macedońskich.

Yahya Hassan z Danii, Wiersze

Debiutancki tom Yahii Hassana ukazał się 9 października 2013 roku. Osiemset egzemplarzy nakładu – to niemały nakład dla tomiku poetyckiego w Danii – sprzedano w ciągu kilkunastu dni. 17 października dodrukowano sześć tysięcy egzemplarzy, ostatniego dnia miesiąca nakład wyniósł już dwadzieścia pięć tysięcy, miesiąc później, 1 grudnia, pięćdziesiąt dwa tysiące, a 11 grudnia, po niespełna dwóch miesiącach od ukazania się książki, osiągnął liczbę stu tysięcy egzemplarzy, co nie ma precedensu w historii literatury duńskiej. Już w listopadzie książka przyniosła autorowi Nagrodę Targów Książki (Bogforum) dla Debiutanta Roku, na początku 2014 roku zaś swoje nagrody literackie o znaczącym wymiarze finansowym przyznały mu tygodnik „Weekendavisen” i gazeta „Politiken”. Ponadto autor został uhonorowany Nagrodą im. Bodil i Jørgena Munch-Petersenów dla Debiutanta Roku 2013 i otrzymał nominacje do Nagrody Bibliotek Duńskich, Nagrody Czytelników gazety „Berlingske Tidende” oraz do Montana Litteraturprisen przyznawanej przez gazetę „Information”, producenta mebli Montana i uniwersytet ludowy Testrup Højskole.

Daniel Jonas z Portugalii, Częsty przechodzień

„Częsty przechodzień” (2013) to szósta książka poetycka Daniela Jonasa. Znakomicie przyjęty przez krytykę tom, uznany za jeden z najmocniejszych głosów poetyckich ostatnich lat, potwierdza wyjątkową pozycję Jonasa na portugalskiej scenie literackiej. Poeta legitymuje się formalną maestrią i erudycją, twórczo czerpiąc z rozmaitych motywów i konwencji, zarówno zachodniej, jak i wschodniej kultury, a przy tym wciąż zachowuje osobny, z gruntu prywatny i nowatorski styl. Częsty przechodzień, niedający się zaszufladkować w żadnej konkretnej epoce ani tradycji literackiej, ostentacyjnie stoi na poboczu wszelkich mód i manifestuje niezbywalne prawo do swobodnej artystycznej wypowiedzi i egzystencjalnej refleksji jednostki, która walczy o zachowanie autonomii i własnego głosu w labiryncie tradycji i nowoczesności.

Anikó Polgár z Węgier, Archeolożka w czółenkach

Głównym motywem książki poetyckiej Archeolożka w czółenkach jest wspólnotowe doświadczenie kobiet. Anikó Polgár mówi o nim, odwołując się do bohaterek mitologii greckiej i rzymskiej, które jednak przedstawia w niekonwencjonalny sposób: w ich ludzkim, cielesnym wymiarze. One również rodzą, karmią, cierpią, tyle że we współczesnej scenerii. Mężczyzn zaś w tym uniwersalnym, ponadczasowym świecie reprezentują mityczni bogowie – Zeus, Dionizos, Hermes, Wulkan, których Polgár także uczłowiecza. Te przesycone ironią, zabawne wiersze dzielą się z czytelnikiem lekko sformułowaną, a przy tym śmiałą refleksją nad istotą ludzkiej godności i wolności.

Siergiej Stratanowski z Rosji, Graffiti

Tom „Graffiti” w siedmiu rozdziałach łączy jak zwykle u tego poety gorzko ironiczne wiersze i notatki poetyckie, odsyłające w swej ułamkowości do wielkomiejskich ulicznych graffiti, a ukazujące sceptyczny obraz współczesnej świadomości rosyjskiego „szarego człowieka” w całej grozie mentalnego absurdu wiecznie żywego dziedzictwa epoki totalitaryzmu i ludobójstwa. Również niemal diariuszowe miniatury i migawki liryczne pojawiają się tu w infernalnym anturażu codzienności. W obliczu wzbierającego szo­winistycznego amoku i lawiny propagandowego kłamstwa, fałszujących większość przyjętych dotąd w Rosji form publicznego dyskursu i ewokowanych systemów wartości, głos Stratanowskiego zachowuje godną podziwu duchową suwerenność, ton uczciwości i niezłomności indywidualnego charakteru, których sfałszować się nie da.

Nominowane tomy ukazują się nakładem wydawnictwa Słowo/obraz terytoria i Instytutu Kultury Miejskiej w tłumaczeniu odpowiednio: Joanny Wajs, Joanny Kornaś-Warwas, Danuty Cirlić-Straszyńskiej, Bogusławy Sochańskiej, Michała Lipszyca, Anny Góreckiej i Adama Pomorskiego.

Laureata nagrody poznamy 19 marca, podczas gali reżyserowanej przez Pawła Passiniego „Słowa skrzydlate. Bukiet piór”, która odbędzie się w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim.

Gośćmi Festiwalu są m.in.: D.A. Powell, Olga Tokarczuk, Stefan Chwin, Tadeusz Dąbrowski, Agnieszka Wolny-Hamkało, Karol Maliszewski, Piotr Śliwiński, Grzegorz Jankowicz, Piotr Sommer, Jacek Dehnel, Ryszard Krynicki, Jacek Podsiadło, Andrzej Kopacki, Marcin Wicha, Przemysław Dębowski i Anna Pol.

Obok poetów nominowanych do Nagrody oraz gości specjalnych na Festiwalu zobaczyć i usłyszeć w oryginale można będzie poetów sieci Versopolis: Paulę Bozalongo z Hiszpanii, Gorana Colakhodžić z Chorwacji, Veronikę Dintinjana ze Słowenii, Jonathana Edwardsa z Wielkiej Brytanii i Gjoko Zdraveski z Macedonii.

Szczegółowy program Festiwalu znajdziecie tutaj.

Więcej na stronie Festiwalu.

Lubimyczytać.pl objęło festiwal patronatem medialnym.