Podczas gali wręczenia Nagrody Literackiej GDYNIA członkowie kapituły w składzie: Jerzy Jarniewicz (przewodniczący), Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Tomasz Swoboda, Aleksander Nawarecki, Natalia Gromow, Dorota Kozicka, Barbara Klicka, wygłosili laudacje na cześć nominowanych i zwycięskich twórców i twórczyń. Warto dodać, że osoby, które zwyciężyły w swoich kategoriach, oprócz wspomnianej statuetki otrzymały również nagrody finansowe w wysokości 50 tysięcy złotych.

Nagroda Literacka GDYNIA 2022 – poznaj zwycięzców!

Kategoria: Esej

Zwyciężczyni: Agnieszka Gajewska

Wyróżniony utwór: „Stanisław Lem. Wypędzony z wysokiego zamku. Biografia”, Wydawnictwo Literackie

Agnieszka Gajewska stworzyła biografię słynnego polskiego twórcy, nazywaną „kompletną i bezkompromisową”. Stanisław Lem niewiele mówił o swoim życiu prywatnym, tłumacząc się słabą pamięcią, w odpowiedzi na trudne pytania przytaczał jedynie wybrane anegdoty, pozostawiał niedopowiedzenia. Gajewska, literaturoznawczyni i badaczka twórczości Lema, dotarła do źródeł, z których wcześniej nikt nie korzystał (archiwa prywatne autora, archiwa lwowskie czy archiwa bezpieki), dzięki czemu udało jej się przedstawić, jak doświadczenie wojny i ocalenie z Zagłady wpłynęło nie tylko na twórczość Lema, ale i jego życie prywatne.

Adam Lipszyc, członek kapituły, który wręczał nagrodę Agnieszce Gajewskiej, powiedział:

O autorce

Agnieszka Gajewska (ur. 1977), profesorka literaturoznawstwa, pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu. Jest autorką książek „Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w prozie Stanisława Lema” (2016) oraz „Hasło: feminizm” (2008). Redaktorka naukowa antologii przekładów „Teorie wywrotowe” oraz współredaktorka (razem z Maciejem Michalskim) „Kultur dziewictwa” (2020). Kieruje Interdyscyplinarnym Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości UAM.

Kategoria: Poezja

Zwyciężczyni: Justyna Kulikowska

Wyróżniony utwór: „gift. z Podlasia”, WBPiCAK

Po „Hejcie i innych bangerach” (2018) oraz „Tab_s” (2020) Justyna Kulikowska, przedstawicielka młodego pokolenia poetek, powróciła z tomem „gift. z Podlasia”. Prezentuje w nim próbki biografii własnej, jednak dalekiej od ckliwego intymizmu i gotowców przedstawiających opisy aktualnie modnych tożsamości ideowych. W „gifcie. z Podlasia” autorka unaocznia rozszerzoną o wirtualny świat rzeczywistość pełną rachunków krzywd i narzucanego jednostkom oraz grupom wstydu.

Justyna Kulikowska już drugi raz otrzymała nominację do tego wyróżnienia, jednak po raz pierwszy Literacka Kostka powędrowała właśnie do niej.

Jerzy Jarniewicz, przewodniczący kapituły Nagrody Literackiej GDYNIA, uzasadniając wybór jury, powiedział:

O autorce

Justyna Kulikowska (ur. w 1993 r.) debiutowała tomem „Hejt i inne bangery” (2018), za który otrzymała Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny oraz nagrodę poetyckiego środowiska internetowego „Browar za debiut”. Za drugą książkę poetycką, „Tab_s” (2020), nominowana była w 2021 roku do Nagrody Literackiej „Nike” oraz Nagrody Literackiej GDYNIA. Mieszka na Podlasiu.

Kategoria: Proza

Zwycięzca: Krzysztof Bartnicki

Wyróżniony utwór: „Myśliwice, Myśliwice”, Instytut Mikołowski

„Myśliwice, Myśliwice”, wyróżniona książka Krzysztofa Bartnickiego, to – jak zauważył Wawrzyniec Brzozowski – nie tylko opowieść o upadku pewnego miasta, ale i uniwersalna parabola rozkładu i trwania. Tłumacz określił też lekturę utworu Bartnickiego „tripem niemalże narkotycznym”,

Tadeusz Sławek dodał natomiast, że „Myśliwice, Myśliwice” nie tylko zachwycają, ale i zaskakują. W tej mrocznej alternatywie wobec rzeczywistości, w tej opowieści o śląskich kobietach zamieszkujących Myśliwice (a może Mysłowice?) mieszają się języki, gwary i czasy.

Członkini kapituły Dorota Kozicka tak uzasadniła ten wybór:

O autorze

Krzysztof Bartnicki – pisarz, tłumacz, teoretyk przekładu. Doktor Uniwersytetu w Jenie. Tłumacz Dróżdża, Leśmiana, Joyce’a. Opatrzył przypisami zbiór chińskich traktatów „Fu wojny”. Tłumacz literatury na dźwięk, obraz, film; jego koncepcje intersemiotyczne omawiano m.in. w Polsce, Irlandii, Niemczech, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, na Węgrzech i we Włoszech. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2006) i Marszałka Województwa Śląskiego (2020). Laureat Nagrody „Literatury na Świecie” (2012) i Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO (2021).

Kategoria: Przekład na język polski

Zwycięzca: Maciej Świerkocki

Wyróżniony utwór: „Ulisses”, James Joyce, Officyna

Pierwsze wydanie „Ulissesa” pojawiło się na rynku w 1922 roku. Dokładnie 100 lat później ukazało się tłumaczenie tego monumentalnego dzieła, którego dokonał Maciej Świerkocki. O książce Joyce’a nierzadko mówi się, że to „majstersztyk literackiego modernizmu”, „najdoskonalsza powieść artystyczna, jaką kiedykolwiek napisano” oraz „najtrudniejsza książka do lektury i do przetłumaczenia”.

Świerkocki podjął się jednak dokonania przekładu dublińskiej epopei sprzed wieku i zrobił to w taki sposób, że postanowiono wyróżnić go Nagrodą Literacką GDYNIA.

O autorze

Maciej Świerkocki (ur. 1961), tłumacz literatury anglojęzycznej, scenarzysta, pisarz i krytyk. Ukończył anglistykę i filozofię na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1987–2011 pracownik naukowy UŁ w Instytucie Kultury Współczesnej (doktorat w 1995 r.). Odznaczony Złotym Medalem UŁ oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Współpracownik wielu pism, m.in. „Literatury na Świecie”, „Playboya”, „Odry”, „ExLibrisu”, „Filmu” i „Filmu na Świecie”. Publikował także za granicą. Autor kilku powieści. Od 2010 r. przewodniczący jury Ogólnopolskiego Anglojęzycznego Konkursu Translatorskiego im. Zbigniewa Batki. Pierwszy Polak zasiadający w jury prestiżowego międzynarodowego konkursu literackiego Dublin IMPAC International Literary Award 2014.

Lekturę których książek wyróżnionych Nagrodą Literacką GDYNIA macie już za sobą, a jakie utwory macie zamiar przeczytać? Czekam na wasze komentarze!

Źródło: Materiały prasowe Nagrody Literackiej GDYNIA