Zmarł Paweł Smoleński. Miał 63 lata

Anna Sierant Anna Sierant
04.05.2023

Paweł Smoleński, reporter, dziennikarz, autor książek zmarł 2 maja 2023 roku na skutek choroby nowotworowej. O śmierci twórcy poinformowała żona, Maria Fredo-Smoleńska, pożegnało go również m.in. Wydawnictwo Czarne, w którym ukazywały się jego książki.

Zmarł Paweł Smoleński. Miał 63 lata Rafał Komorowski (https://commons.wikimedia.org/wiki/User:R.komorowski) / Wikimedia Commons

„Był symbolem wszystkiego, co dzisiaj wydaje się mniej modne”

„Dziś, 2 maja 2023 roku o godzinie 13.30, zmarł nasz najukochańszy człowiek, Paweł Smoleński, najcudowniejszy mąż i przyjaciel, najlepszy ojciec, świetny teść, najwspanialszy dziadek” – napisała na swoim Facebooku Maria Fredo-Smoleńska. Pożegnalny wpis umieściło również w swoich mediach społecznościowych Wydawnictwo Czarne, w którym w ciągu 22 lat, począwszy od „Pochówku dla rezuna”, ukazało się kilkanaście książek reportera. Jak wspominano, Paweł Smoleński „był człowiekiem niezwykle ciekawym świata, o którym tak wspaniale i wnikliwie, z wielką wrażliwością pisał”:

I miał pomysły na następne książki – takie, które tylko On mógłby napisać, i nikt Go w tym nie zastąpi. Był także mądrym, dobrym człowiekiem, wielkodusznym i lojalnym przyjacielem. Dziękujemy Ci, Paweł, za wszystkie Twoje książki, dziękujemy, że mogliśmy je wydawać. Będzie Cię nam ogromnie brakowało. Rodzinie - Marysi, Jagodzie i Janowi, wszystkim bliskim i przyjaciołom Pawła składamy wyrazy najgłębszego współczucia.

W osobnych wpisach twórcę żegnali również m.in. Ludwika Włodek, Monika Sznajderman, Mariusz Szczygieł, Maja Komorowska, Jarosław Mikołajewski i Janina Ochojska. Poeta Etgar Keret w swoim poście zauważył:

W ostatnim miesiącu pisałem przede wszystkim o ludziach, którzy byli mi bliscy i którzy odeszli. Miałem nadzieję, że ten smutny i bolesny zwyczaj mam już za sobą. Wczoraj dowiedziałem się jednak, że zmarł mój dobry przyjaciel, Paweł Smoleński. Paweł był dla mnie zawsze symbolem wszystkiego, co dzisiaj wydaje się mniej modne: uczciwości, inteligencji, ciekawości świata. Posiadał ogromną wiedzę o historii, literaturze, polityce. Wszystkim, co można uznać za interesujące. Był nieustraszony.

Przybliżał Polsce Ukrainę, Izrael, Irak, Somalię...

Paweł Smoleński urodził się 7 lipca 1959 roku w Warszawie. Pod pseudonimem Tomasz Jerz publikował w czasach PRL-u w pismach drugiego obiegu, takich jak „Gazeta Strajkowa”, „Vacat”, pisał również dla paryskiej „Kultury”, a od 1989 roku dla „Gazety Wyborczej”. Jednym z jego najgłośniejszych artykułów był ten z 27 grudnia 2002 roku, w którym opisał tzw. aferę Rywina. W swoich książkach, reportażach, esejach przybliżał polskim czytelnikom i czytelniczkom Ukrainę, Izrael, Irak, Somalię, Sycylię. Za „Pochówek dla rezuna” otrzymał Nagrodę Pojednania Polsko-Ukraińskiego (2003), w roku 2006 wyróżniono go z kolei Nagrodą im. Beaty Pawlak za „Izrael już nie frunie”, w roku 2015 otrzymał natomiast nominację do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za „Oczy zasypane piaskiem. Notatki z Palestyny” (wszystkie wspomniane książki wydało Wydawnictwo Czarne). W roku 2022 reporter został laureatem nagrody Premio Kapuściński, przyznawanej przez Festiwal Literatury Podróży (Festival della Letteratura di Viaggio) oraz Instytut Polski w Rzymie, we współpracy z Wydawnictwem Feltrinelli oraz rodziną Ryszarda Kapuścińskiego.

W roku 2012 Paweł Smoleński otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce”.

Użytkowniczki i użytkownicy Lubimyczytać przyznali najwyższą średnią ocen dwóm książkom reportera: „Izrael już nie frunie” oraz „Irak. Piekło w raju” (obie oceniono na 7,3/10). Jak napisał w oficjalnej recenzji „Iraku. Piekła w raju” Wojciech Sobański:

„Irak. Piekło w raju” to bardzo ciekawy reportaż, który przenosi nam w sam środek tego niezwykłego kraju. Po jego lekturze nasuwa się jeden generalny wniosek: łatwo jest coś zburzyć, ale szalenie trudno coś zbudować. Amerykanie obalili bez wątpienia krwawego dyktatora. Co jednak dali Irakijczykom w zamian? Czy słusznie wzdychają oni za przeszłością, mówiąc, że za Saddama było lepiej? Zachęcam wszystkich do lektury. Jest to kolejny reportaż Wydawnictwa Czarne, obok którego trudno przejść obojętnie. Polecam.

Natomiast użytkowniczka Mecenasowa uważa, że „Izrael już nie frunie” to:

Zdecydowanie najlepsza z książek Pawła Smoleńskiego, jakie dotychczas czytałam – najlepiej skonstruowana, z bardzo dobrze rozłożonymi akcentami. Osią książki jest odniesienie do publikacji Amosa Oza „Na ziemi Izraela” i porównanie tego, co było wtedy, z tym co teraz (przy czym teraz to 2009-2010 r.). Smoleński nie daje gotowych odpowiedzi, stroni od pokazywania wprost własnych sądów o konflikcie izraelsko-palestyńskim czy samym Izraelu oraz jego obywatelach. Zbiera jednak cały chór głosów z różnych stron – bo tu jest ich kilka. Podsumowując, książka naprawdę warta przeczytania.


komentarze [2]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Zasada  - awatar
Zasada 04.05.2023 22:16
Czytelnik

Gdy w ciągu minionego półrocza sytuacja w Izraelu i Palestynie po raz kolejny osiągała temperatury wrzenia, zastawiałem sie czy Paweł Smoleński ponownie będzie probowal ją przybliżyć, wyjaśnić, opowiedzieć ustami uczestników.
Od wtorku juz wiem, że nie.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Anna Sierant - awatar
Anna Sierant 04.05.2023 14:00
Redaktor

Zapraszam do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post